Sprzedawcy mają obowiązek złożenia zestawień oświadczeń o przeznaczeniu oleju na cele opałowe. Fiskus i sądy nie są zgodni, jakie są skutki złożenia zestawień po terminie
Sprzedawca, który spóźnia się z przekazaniem naczelnikowi urzędu celnego miesięcznych zestawień oświadczeń nabywców o przeznaczeniu oleju na cele opałowe, traci prawo do stosowania preferencyjnych stawek akcyzy. Takie stanowisko prezentują organy podatkowe.
Ostatnio poparło je także Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską (nr 21195/11). Wynika z niej, że niezłożenie zestawienia w terminie jest przesłanką do zastosowania sankcyjnej stawki akcyzy, tj. 1822 zł/1000 l. Z taką wykładnią nie zgadzają się niektóre sądy administracyjne, a także eksperci podatkowi.

Błędna interpretacja

Jak wyjaśnia Wojciech Kotala, doradca podatkowy w kancelarii DLA Piper, zgodnie z art. 89 ust. 14 ustawy o podatku akcyzowym (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 108, poz. 626), sprzedawca lekkich olejów opałowych sporządza i przekazuje do właściwego naczelnika urzędu celnego, w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano sprzedaży, miesięczne zestawienie oświadczeń o przeznaczeniu oleju, jakie otrzymał od nabywców.
Organy podatkowe, w przypadku gdy identyfikują zbyt późne złożenie miesięcznego zestawienia oświadczeń, często kwestionują zastosowanie do olejów niskiej stawki akcyzy w wysokości 232 zł/ 1000 l i próbują określać zaległości podatkowe według stawki sankcyjnej.
W ocenie eksperta nie można spóźnienia przy składaniu zestawienia traktować jako podstawy do opodatkowania oleju wysokimi stawkami. Podobnego zdania są niektóre sądy administracyjne.

Korzystny wyrok

W jednym z najnowszych wyroków WSA w Olsztynie (z 11 maja 2011 r., sygn. akt I SA/Ol 201/11) orzekł, że w przypadku nieterminowego złożenia zestawień oświadczeń o przeznaczeniu oleju na cele opałowe sprzedawca nie traci prawa do opodatkowania oleju preferencyjną stawką akcyzy.
Jak komentuje Rafał Kowalik, konsultant podatkowy w kancelarii Parulski & Wspólnicy, sąd w sposób liberalny potraktował obowiązek terminowego składania zestawienia oświadczeń, oceniając że jest to warunek formalny wobec wymogu uzyskiwania oświadczeń.
– Takie stanowisko sądu, mimo że nie wynika z literalnego brzmienia przepisów dotyczących oświadczeń o przeznaczeniu olejów opałowych, wydaje się słuszne w świetle ich celu, jakim jest kontrola wykorzystania oleju na cele opałowe – stwierdza Rafał Kowalik.
Ekspert zwraca uwagę, że wyrok WSA w Olsztynie został wydany na tle specyficznego stanu faktycznego. Skarżąca spółka złożyła zestawienia po terminie, ponieważ osoba odpowiedzialna za ich sporządzanie z powodu choroby znalazła się w szpitalu. W innych, analogicznych sprawach, sądy administracyjne przyjmowały bardziej restrykcyjne stanowisko.
Jak dodaje Wojciech Kotala, niekorzystny wyrok wydał np. WSA w Gdańsku (z 8 lipca 2010 r., sygn. akt I SA/Gd 469/10). Sąd utrzymał w mocy decyzję organów podatkowych nakładającą akcyzę na podatnika, który zbyt późno złożył miesięczne zestawienie oświadczeń.

Niższa stawka

Eksperci są zgodni. Przekroczenie terminu na złożenie zestawień oświadczeń jest formalnością i nie może mieć wpływu na stawkę akcyzy. Możliwość zastosowania niższej stawki akcyzy zależy od posiadania oświadczenia od nabywcy o jego przeznaczeniu.
W opinii Rafała Kowalika, ustawodawca powinien więc rozważyć nowelizację ustawy akcyzowej w zakresie warunków formalnych stosowania obniżonej stawki podatku.
Akcyza za olej opałowy
● 232 zł za 1000 litrów oleju wynosi stawka preferencyjna
● 1822 zł za 1000 litrów oleju wynosi stawka sankcyjna