Jeżeli wartość odzyskiwalna maszyny w związku ze zmniejszeniem produkcji będzie niższa niż jej bieżąca wartość księgowa, należy utworzyć odpis aktualizujący.
W kolejnym roku obrotowym spółka zamierza zmniejszyć produkcję jednych wyrobów, a innych zwiększyć. Oznacza to, że jedna maszyna produkcyjna będzie wykorzystywana w większym zakresie, a druga w mniejszym.
– Jak to wpłynie na wycenę tych maszyn w sprawozdaniu finansowym za poprzedni rok – pyta pan Krzysztof z Krakowa.
Planowane przez jednostkę zmniejszenie wykorzystania jednej z maszyn w związku z zakładanym spadkiem produkcji danej kategorii wyrobów gotowych jest przesłanką utraty wartości tej maszyny.
Mirosława Cienkowska, ekspert z PKF Centrum Rachunkowości, wyjaśnia, że o utracie wartości maszyny mówić można w sytuacji, gdy jej bieżąca wartość bilansowa jest wyższa niż spodziewane przez jednostkę korzyści ekonomiczne możliwe do osiągnięcia z tytułu kontrolowania (posiadania) tej maszyny.
W analizowanym przypadku prawdopodobne jest, że wraz ze spadkiem wolumenu produktów wytwarzanych przy pomocy maszyny zmniejszą się korzyści ekonomiczne jednostki z tytułu jej kontrolowania, tj. prognozowane wpływy środków pieniężnych związanych ze sprzedażą wyprodukowanych na maszynie produktów.
– Utrata wartości uzasadnia dokonanie odpisu aktualizującego doprowadzającego wartość składnika aktywów wynikającą z ksiąg rachunkowych do tzw. wartości odzyskiwanej – twierdzi nasza rozmówczyni.
Ekspert dodaje, że ustalenie wartości odzyskiwalnej może polegać na ustaleniu bieżącej szacunkowej wartości przyszłych przepływów pieniężnych, których uzyskania można oczekiwać w związku z dalszym użytkowaniem danego składnika aktywów.
Według Mirosławy Cienkowskiej w przypadku maszyny produkcyjnej ustalenie tej wartości sprowadzi się do przygotowania kilkuletniego budżetu sprzedaży produkowanych na maszynie produktów oraz wszelkich związanych z tą produkcją kosztów oraz ustalenia przepływów netto dla każdego roku prognozy. Ustalone przepływy należy następnie zdyskontować do dnia przeprowadzania analizy.
Zdarza się także, że wyższe korzyści ekonomiczne można osiągnąć, sprzedając maszynę lub jej poszczególne części. Wówczas wartość odzyskiwalną ustala się w oparciu o możliwe do zrealizowania ceny rynkowe maszyny lub jej części.
Podstawa prawna
Art. 28 ust. 1 pkt 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 152, poz. 1223 z późn. zm.).