Jak rozliczyć w podatku dochodowym od osób prawnych agio wniesione przez nowego wspólnika lub akcjonariusza?
Możliwość wniesienia wkładu niepieniężnego lub pieniężnego do spółki kapitałowej i objęcie udziałów/akcji w kapitale zakładowym o wartości nominalnej mniejszej od wartości rynkowej wkładu z jednoczesnym przelaniem nadwyżki pomiędzy wartością rynkową wkładu a wartością nominalną objętych udziałów/akcji, tzw. agio, na kapitał zapasowy jest powszechnie stosowaną praktyką.
Powody takiego podwyższenia kapitału mogą być różne, np. obejmowanie udziałów/akcji w już istniejącej spółce, w której wartość rynkowa majątku jest wyższa niż suma wartości nominalnej istniejących udziałów lub akcji. W takim przypadku objęcie przez nowego wspólnika udziałów lub przez akcjonariusza akcji po wartości nominalnej powodowałoby rzeczywiste obniżenie wartości udziałów lub akcji posiadanych przez dotychczasowych udziałowców lub akcjonariuszy. Żeby temu zapobiec, stosuje się metodę obejmowania udziałów lub akcji.
Wniesienie wkładu pieniężnego z agio nie powoduje dla wnoszącego konsekwencji w podatku dochodowym od osób prawnych na moment wniesienia. W przypadku wkładu niepieniężnego innego niż przedsiębiorstwo lub zorganizowana część, wartość nominalna objętych udziałów lub akcji stanowi przychód wnoszącego.
Jednak w przypadku wnoszenia wkładu niepieniężnego z agio ustawodawca wprowadził zasadę, że stosuje się art. 14 ust. 1–3 ustawy o CIT. Interpretując te przepisy, wydaje się, że można uznać, że dają one uprawnienie organowi do określenia przychodu z tytułu wniesienia wkładu niepieniężnego w wysokości wartości rynkowej, o ile nominalna wartość objętych udziałów (akcji) bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej wkładu niepieniężnego. Istotą właściwego zastosowania przepisów jest odpowiednie zrozumienie pojęcia uzasadniona przyczyna – co nią może być i kto: organ czy podatnik decyduje, że wystąpiła. Ten przypadek jest taką uzasadnioną przyczyną.