Nasza spółka zawarła umowę z kancelarią radcy prawnego na obsługę prawną. Czy tego typu wydatki stanowią koszt uzyskania przychodu?

KRZYSZTOF ŚCIPIEŃ
asystent podatkowy, BDO Numerica - International Auditors & Consultants
Tak
Wydatki poniesione na obsługę prawną mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Jako wydatki pośrednio związane z uzyskaniem przychodu stanowią koszt w momencie ich poniesienia.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.
W przedmiocie zaliczenia wydatków na obsługę prawną do kosztów uzyskania przychodów stanowisko zajęło Ministerstwo Finansów w piśmie z 10 czerwca 2002 r. nr PB3/GM-8214-127/02.
W piśmie tym czytamy, że podatnicy, w trakcie kontroli podatkowych (skarbowych) oraz związanych z nimi postępowań, jak również postępowania przed NSA, często korzystają z pomocy firm doradczych (prawniczych). Pomoc ta może być oparta na stałej współpracy związanej z bieżącą obsługą danego podatnika, jak również na korzystaniu z tej pomocy w trakcie konkretnego postępowania. (...). W odniesieniu do kosztów, których nie można bezpośrednio powiązać z uzyskiwanymi przychodami, gdyż są związane z całokształtem działalności podatnika, podlegają one zaliczeniu do k.u.p. z chwilą ich faktycznego poniesienia. Wydatki z tytułu korzystania z usług firmy doradczej nie mogą być powiązane z konkretnym przychodem uzyskanym przez podatnika. Niewątpliwie wiążą się jednak z prowadzoną przez niego działalnością. Z tych też względów wydatki z tego tytułu mogą zostać zaliczone do k.u.p. (...).
Ważną kwestią jest sposób udokumentowania usługi o charakterze niematerialnym, jaką jest obsługa prawna, gdyż w praktyce jest on zarzewiem wielu konfliktów, jak choćby wysuwanego często przez organy skarbowe zarzutu fikcyjności danej transakcji.
Dlatego też wskazane jest, aby podatnik gromadził wszelkie dokumenty (faktury, opinie, itp.) wskazujące na wykonanie usługi, aby stwierdzić, że dany wydatek został poniesiony w celu uzyskania przychodu. Podatnik nie ma jednak obowiązku ujawniania treści opinii prawnych lub prawno-podatkowych władzom skarbowym w celu wykazania, że usługa prawnicza została wykonana.
Odpowiedzi na pytanie, w którym momencie wydatki poniesione na obsługę prawną mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, należy poszukiwać w art. 15 ust. 4 ustawy. Z przepisu tego wynika, że koszty inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszt podatkowy proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.
(PM)
PODSTAWA PRAWNA
Art. 15 ust. 1 oraz ust. 4 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.).