Przedsiębiorcy, którzy wystawili faktury przed grudniem 2008 roku, ale nie mogli odzyskać wynikających z nich należności, utracili prawo do ulgi na złe długi w podatku od towarów i usług wraz z końcem zeszłego roku.
Od ponad dwóch lat obowiązują zmienione przepisy w zakresie stosowania tzw. ulgi na złe długi. Nowelizacja ustawy o VAT z 7 listopada 2008 r. wprowadziła istotne zmiany w zakresie czasu, jaki mają podatnicy na korektę podatku należnego z tytułu tzw. nieściągalnych wierzytelności, czyli takich należności, których nie mogą odzyskać od swoich kontrahentów.

Korekta podatku

Ulga polega na możliwości skorygowania podatku należnego, jeśli przedsiębiorca nie otrzymał zapłaty z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju. Podatnik zobowiązany jest wraz z deklaracją podatkową, w której dokonuje korekty podatku należnego, zawiadomić o korekcie właściwy dla podatnika urząd skarbowy wraz z podaniem kwot korekty podatku należnego.
W ciągu 7 dni od dnia dokonania korekty podatku należnego zobowiązany jest również zawiadomić dłużnika o tej czynności. Kopia zawiadomienia jest przesyłana do właściwego dla podatnika urzędu skarbowego.
Od 1 grudnia 2008 r. termin na korektę podatku należnego został skrócony do dwóch lat, licząc od końca roku, w którym wystawiona została faktura dokumentująca niezapłaconą sprzedaż. Przed tym dniem był to okres pięcioletni, licząc od początku roku, w którym została wystawiona faktura.
Jak mówi Jacek Matarewicz, doradca podatkowy w Instytucie Studiów Podatkowych Modzelewski i Wspólnicy, zmiany te miały być korzystne dla podatników, ale bez wątpienia pogorszyły sytuację tych przedsiębiorców, którzy mieli prawo do korekty według starych przepisów, a utracili je po wejściu w życie nowych. Ustawa nie zawierała również przepisów przejściowych odnoszących się do wierzytelności powstałych w okresie od 1 czerwca 2005 r. do 30 listopada 2008 r.

Stare wierzytelności

Mimo ponad dwóch lat obowiązywania zmienionych regulacji wciąż istotne wątpliwości budzi kwestia, czy do wierzytelności powstałych przed wejściem w życie nowelizacji zastosowanie znajduje zasada praw nabytych.
Kwestię tę mógł 20 kwietnia 2011 r. rozstrzygnąć w wyroku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie (sygn. akt I SA/Ol 134/11). Jednak (wyrok nieprawomocny) uznał on, że w przypadku podatnika, który skorygował VAT z faktur wystawionych w 2007 roku, jego prawo do korekty upłynęło wraz z końcem 2009 r.
– Sąd w motywach swojego rozstrzygnięcia nie odniósł się jednak do kwestii, czy do wierzytelności powstałych przed 1 grudnia 2008 r. stosuje się w ogóle zasadę praw nabytych, co kwestionowały organy podatkowe podczas kontroli podatkowej – dodaje Jacek Matarewicz.
W świetle tego wyroku postawić można tezę, że dla faktur wystawionych 1 grudnia 2008 r. prawo do korekty upłynęło z końcem 2010 roku.
Ważne!
Ulga na złe długi – podatnik może skorygować podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona (tj. gdy wierzytelność nie została uregulowana w ciągu 180 dni od upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze)