Opodatkowaniu podlega nieodpłatne świadczenie usług na cele inne niż związane z działalnością, bez względu na to, czy podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia VAT.
Od 1 kwietnia obowiązują znowelizowane zasady opodatkowania VAT nieodpłatnego świadczenia usług. Na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy o VAT (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podlega nieodpłatne świadczenie usług lub użycie towarów do celów innych niż działalność gospodarcza, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika, pracowników, czy udziałowców. Jak wyjaśnia Andrzej Nikończyk, doradca podatkowy, partner w KNDP, w przypadku użycia towarów opodatkowanie takiej nieodpłatnej czynności zależy od prawa do odliczenia VAT. Inaczej jest w przypadku nieodpłatnego świadczeniu usług.
– Istotna zmiana polega na tym, że takie świadczenie usług podlega VAT niezależnie od tego, czy podatek odliczono, czy nie – mówi Andrzej Nikończyk.
Bartosz Małkiewicz, doradca podatkowy w Kołecki Małkiewicz Doradcy Podatkowi, podkreśla, że warunek istnienia prawa do odliczenia, przed 1 kwietnia 2011 r. był konieczny do uznania, że nieodpłatne świadczenie usług podlega VAT.
– Obecnie nawet jeżeli podatnikowi nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z daną usługą, to należy opodatkować VAT nieodpłatne świadczenie tej usługi, np. na cele osobiste pracownika – mówi Bartosz Małkiewicz.
Zmiana dotyczy przede wszystkim tych przedsiębiorców, którzy nabywają usługi zwolnione z VAT, które mają być następnie świadczone nieodpłatnie np. ich pracownikom.
Ekspert wskazuje, że mogą to być niektóre usługi świadczone przez podmioty zwolnione podmiotowo z VAT. Co do zasady nabycie tego rodzaju usług nie daje prawa do odliczenia podatku. Jeżeli jednak nabycie takiej usługi służy nieodpłatnemu świadczeniu jej na cele osobiste pracowników, to takie świadczenie generalnie będzie podlegało VAT.
– Konieczne jest więc wykazanie podatku należnego, co prowadzi do zwiększenia zobowiązania z tytułu VAT. W rezultacie faktyczny koszt podatku poniesie pracodawca – mówi Bartosz Małkiewicz.
Ekspert zwraca uwagę, że w przypadku szczególnie popularnych świadczeń, jakimi są tzw. pakiety medyczne, ustawodawca wprowadził szczególne regulacje, których celem jest wyeliminowanie problemu opodatkowania. I tak, zwolnione z VAT zostało świadczenie przez pracodawców usług medycznych na rzecz pracowników.
– W rezultacie problem podatku należnego nie powinien wystąpić – stwierdza nasz rozmówca.
Andrzej Nikończyk dodaje, że w przypadku zwolnienia podmiotowego podatnik powinien wliczyć wartość nieodpłatnych usług do limitu zwolnienia na potrzeby określenia momentu jego przekroczenia oraz ująć obrót w ewidencji dziennej sprzedaży. Podatnik wykonujący wyłącznie czynności zwolnione przedmiotowo, o ile nieodpłatna usługa również jest zwolniona, nie musi w żaden sposób jej wykazywać. Z kolei, gdy będzie to usługa opodatkowana, jej wartość pomniejszy wartość limitu zwolnienia dla małych podatników.
Największe zmiany czekają podatników świadczących usługi opodatkowane i zwolnione. U nich wartość nieodpłatnie świadczonych usług zwolnionych wpływać będzie na proporcję odliczenia podatku naliczonego.
Ważne!
Przepisy rozróżniają dwa przypadki nieodpłatnych czynności podlegających opodatkowaniu VAT. Jest to zużycie towarów i nieodpłatne świadczenie usług.