Osoby, które kupują używany samochód lub inne rzeczy od indywidualnego przedsiębiorcy – podatnika VAT, aby nie zapłacić PCC, powinny upewnić się, czy rzeczy te pochodzą z jego majątku firmowego.
Jeśli osoba fizyczna kupi samochód od innej osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, to będzie musiała zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC). W sytuacji gdy kupi samochód od osoby prowadzącej działalność gospodarczą, to obowiązek zapłaty PCC, przy spełnieniu pewnych warunków, może nie powstać.

Opodatkowanie VAT

Zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o PCC (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 101, poz. 649 z późn. zm.) nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne (w tym umowy sprzedaży), jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana VAT lub zwolniona z tego podatku.
Jak mówi Karolina Gierszewska, ekspert podatkowy w ECDDP, oznacza to, że gdy osoba fizyczna kupuje rzecz (towar) od firmy, która jest podatnikiem VAT, to nie ma obowiązku rozliczania PCC z tytułu tej transakcji. Sprzedawca ten ma obowiązek opodatkować tę transakcję VAT. Ewentualnie przy spełnieniu określonych warunków może skorzystać ze zwolnienia z podatku – jednak sama czynność podlega zakresowi ustawy o VAT i powinna zostać udokumentowana fakturą sprzedaży.
– Ta reguła znajduje zawsze zastosowanie, jeżeli nabywamy towar lub majątek od podatnika VAT, którego forma organizacyjna to spółka kapitałowa lub osobowa. Z założenia cały majątek oraz towar nabyty przez ten podmiot służy działalności gospodarczej. Został on kupiony w celu odsprzedaży bądź jako majątek spółki służący prowadzeniu działalności – dodaje Karolina Gierszewska.
Problem może się pojawić, gdy sprzedawcą jest osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą. Dlaczego? Ponieważ osoba ta jednocześnie prowadzi firmę, jak również gromadzi swój majątek prywatny. I w tym przypadku opodatkowanie kupującego PCC uzależnione jest od tego, czy sprzedawca sprzedaje towar lub majątek (np. samochód) prywatny czy firmowy.

Status sprzedawcy

Maciej Zaręba, doradca podatkowy w Firmie Doradczej KPMG, tłumaczy, że aby transakcja nie podlegała PCC, sprzedawca w odniesieniu do tej konkretnej czynności sprzedaży musi działać jako podatnik VAT.
– Fakt, że sprzedawca jest podatnikiem VAT w ogóle, jest niewystarczający. Aby nastąpiło wyłączenie rozpatrywanej transakcji z PCC, przedsiębiorca musi sprzedawać towar lub majątek, który nabył z przeznaczeniem do działalności handlowej, a nie swój majątek prywatny, który został kupiony na własne potrzeby – tłumaczy ekspert.
Zatem podmioty kupujące np. samochód od osoby fizycznej prowadzącej działalność powinny za każdym razem upewnić się, czy wyprzedaje ona firmowy czy też prywatny majątek.
Karolina Gierszewska dodaje, że konsekwencje podatkowe ewentualnego błędu sprzedawcy w tym zakresie spoczywają zawsze bezpośrednio na kupującym. Dlatego kupujący za każdym razem powinni ustalić charakter transakcji.
Ważne!
PCC nie podlegają czynności inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana VAT albo zwolniona z tego podatku (z pewnymi wyjątkami)