Niepełnosprawni mogą odliczać od dochodu wydatki na remont nieruchomości w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Dochód pomniejszą tylko wydatki na remonty związane z niepełnosprawnością. Jeśli wydatki na remont będą odliczane bezprawnie, konieczna będzie korekta.
Osoby niepełnosprawne lub mające na utrzymaniu niepełnosprawnych członków rodziny odliczają od dochodu wszystkie wydatki poniesione na remont mieszkań lub domów. Teraz fiskus mówi „stop” – ulga rehabilitacyjna to nie ulga remontowa. Trzeba uważać na to, co się odlicza w ramach adaptacji nieruchomości do potrzeb wynikających z niepełnosprawności.
W PIT można ująć tylko wydatki, które ułatwią wykonywanie czynności życiowych osobom niepełnosprawnym.

Warunki do spełnienia

Przepisy ustawy o PIT (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 51, poz. 307 z późn. zm.) pozwalają na odliczenie pewnych kategorii wydatków ponoszonych na cele rehabilitacyjne. Piotr Zając, konsultant w TPA Horwath, przypomina, że zarówno same osoby niepełnosprawne, jak i podatnicy, na utrzymaniu których jest osoba niepełnosprawna, mogą przy spełnieniu pewnych warunków pomniejszyć podstawę opodatkowania o określone przez ustawodawcę kategorie wydatków.
– Jednym z warunków skorzystania z ulgi jest posiadanie przez osobę, której dotyczą wydatki, orzeczenia odpowiednich organów o zakwalifikowaniu jej do jednego z trzech stopni niepełnosprawności – zauważa Piotr Zając.
Takim orzeczeniem może być decyzja przyznająca rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową, socjalną lub orzeczenie o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16. roku życia.
Odliczać można kwoty, które nie zostały zrefundowane lub dofinansowane. W przypadku gdy wydatki zostały częściowo sfinansowane, np. przez NFZ lub PFRON, podatnik będzie mógł odliczyć jedynie różnicę pomiędzy kwotą poniesionych wydatków a sumą dofinansowania.

Katalog wydatków

Ustawodawca wskazał katalog wydatków, których poniesienie uprawnia do skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej.
– Odliczenie może być limitowane lub w faktycznej wysokości – zależnie od rodzaju wydatku – stwierdza Michał Kubik, doradca podatkowy, partner w ABC Tax.
Odliczeniu podlegają m.in. wydatki na adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności.
Odliczeniu od dochodu podlegają też wydatki na zakup i naprawę sprzętu niezbędnego w rehabilitacji, odpłatność za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym czy utrzymanie psa przewodnika. W tym ostatnim przypadku limit odliczenia wynosi 2280 zł.



Adaptacja nieruchomości

Do wydatków rehabilitacyjnych związanych z adaptacją nieruchomości można zaliczyć wydatki poniesione m.in. na likwidację barier architektonicznych, budowę podjazdów, poszerzenie drzwi, montaż drzwi przesuwnych, likwidację progów, założenie okien zamykanych z niskiego poziomu, położenie terakoty antypoślizgowej, odpowiednie przystosowanie urządzeń sanitarnych itp.
Beata Poźniak, asystent podatkowy w Taxplan zwraca uwagę na to, że prace adaptacyjne mają być dostosowane do potrzeb wynikających z konkretnego rodzaju niepełnosprawności. Inne wydatki w ramach dostosowania mieszkania do potrzeb niepełnosprawności będzie mogła odliczyć osoba niewidoma, a inne osoba z niepełnosprawnością ruchu. Inaczej mówiąc, rodzaj niepełnosprawności musi uzasadniać dokonanie określonych przeróbek w mieszkaniu.
To dlatego organy podatkowe podkreślają, że ulga rehabilitacyjna nie jest ulgą remontowo-modernizacyjną. Nie można dokonać odliczeń wydatków mających na celu wyłącznie poprawienie standardu czy remont mieszkania.
Tomasz Wilk, ekspert w Sendero Tax & Legal, dodaje, że typowymi wydatkami na cele rehabilitacyjne są koszty zakupu specjalistycznych urządzeń sanitarnych przystosowanych dla osób niepełnosprawnych, w tym specjalnych uchwytów, podpórek, siedzisk.
– Zdarza się, że organy podatkowe kwestionują odliczenie wydatków, które wprawdzie poprawiają standard lokalu, ale nie mają ścisłego związku z niepełnosprawnością. Do tej grupy wydatków zalicza się m.in. zakup standardowego wyposażenia łazienek czy koszty wymiany nieszczelnych okien – ostrzega Tomasz Wilk.
Odliczane wydatki powinny mieć bezpośredni związek z niepełnosprawnością. W przeciwnym wypadku organy podatkowe mogą zakwestionować rozliczenie, co może prowadzić do powstania zaległości podatkowej i naliczenia karnych odsetek.

Ważne dokumenty

Szczególną uwagę należy zwrócić na dokumentację poniesionych wydatków. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia, że spełnia warunki uprawniające do do ulgi, wysokości wydatków oraz czasu poniesienia.
Michał Kubik tłumaczy, że wysokość wydatków rehabilitacyjnych ustala się na podstawie dokumentu stwierdzającego ich poniesienie, zawierającego dane identyfikujące kupującego i sprzedającego. Muszą też określać rodzaj towaru lub usługi oraz kwotę do zapłaty. takim dokumentem może być np. faktura, ale też inny dokument, który spełni wymienione wymogi (np. dowód przelewu bankowego).
– Należy więc zadbać, by przez pięć lat od końca roku podatkowego, w którym skorzystano z ulgi, dostępne były dokumenty potwierdzające poniesienie wydatków, takie jak faktury lub rachunki, jeśli zostały podpisane – również umowy – sugeruje Piotr Zając.
Beata Poźniak ostrzega, że organy skarbowe mogą zakwestionować prawo do odliczenia wydatków od dochodu podatnika, który nie będzie dysponował odpowiednimi dokumentami, które potwierdzają zasadność skorzystania z ulgi.

Kontrola fiskusa

Ma to szczególne znaczenie w przypadku wydatków, co do których ustawodawca nie określił limitu odliczenia, tak jak ma to miejsce np. w przypadku wydatków poniesionych na adaptację i wyposażenie mieszkań.
Ponieważ fiskus ma prawo kwestionować zasadność skorzystania z ulgi, Michał Kubik podpowiada, że warto, aby podatnik miał nie tylko dokumenty wymagane przepisami, ale też inne, np. wskazujące cel remontu mieszkania i jego związek z potrzebami osoby niepełnosprawnej.