Należny VAT przy sprzedaży premiowej można zaliczać do kosztów podatkowych. Regulacje te były do tej pory nieprzydatne, gdyż VAT należny nie powstawał. Po nowelizacji ustawy o VAT przepisy o kosztach będą miały zastosowanie.
Od 1 stycznia 2011 r. w ustawach o PIT i CIT obowiązują regulacje umożliwiające zaliczanie do kosztów VAT należnego od nieodpłatnie przekazanych towarów w ramach tzw. sprzedaży premiowej. Przepisy te (wprowadzone ustawą z 19 lutego 2010 r.; Dz.U. nr 57, poz. 352) były do tej pory nieprzydatne, gdyż zgodnie z ustawą o VAT nieodpłatne przekazania na cele związane z firmą nie podlegają temu podatkowi, więc VAT należny nie występuje. Już niedługo to się zmieni. Projekt nowelizacji ustawy o VAT, który w tym tygodniu ma być głosowany w Sejmie, zakłada opodatkowanie od 1 kwietnia wszelkich nieodpłatnych przekazań bez względu na to, czy mają związek z prowadzoną działalnością, czy nie.

Sprzedaż premiowa

Nowe przepisy ustaw o podatkach dochodowych stanowią, że do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć kwotę podatku należnego od nieodpłatnie przekazanych towarów obliczonego zgodnie z odrębnymi przepisami, w przypadku gdy wyłącznym warunkiem ich przekazania jest uprzednie nabycie przez otrzymującego towarów lub usług w określonej ilości lub o określonej wartości.
– W praktyce mowa tu o tzw. sprzedaży premiowej polegającej na zachęceniu do zakupu przez uatrakcyjnienie sprzedaży za pomocą dodatkowych elementów, takich jak np. dołączenie nagród do kupionego w danym okresie wyrobu – mówi Paweł Szymański, doradca podatkowy w MDDP Doradztwo Podatkowe.
Jednak dziś, dokonując nieodpłatnych wydań towarów w ramach sprzedaży premiowej, podatnicy nie muszą naliczać VAT należnego. Zatem, jak stwierdza Paweł Fałkowski, menedżer, doradca podatkowy w KPMG, wprowadzenie przepisu zezwalającego na zaliczenie VAT należnego do kosztów podatkowych było zbędne, a nawet szkodliwe.
– Sugerowało – wbrew przepisom o VAT i wyrokom sądów administracyjnych – że nieodpłatne wydania towarów w ramach sprzedaży premiowej podlegają opodatkowaniu VAT – mówi Paweł Fałkowski.
Od 1 kwietnia 2011 r., po planowanej zmianie przepisów o VAT, wszelkie nieodpłatne wydania towarów znów mają podlegać VAT. Podstawą opodatkowania, od której podatnik będzie naliczać VAT, będzie cena nabycia towarów lub koszt ich wytworzenia określone na dzień wydania.
– Po tej zmianie nowe przepisy o PIT i CIT potwierdzą, że VAT należny od nieodpłatnego wydania towaru będzie stanowił koszt podatkowy – mówi Paweł Fałkowski.

Koszt akcji promocyjnych

Zmiany w ustawie o VAT będą się wiązały z wyższymi kosztami akcji promocyjnych organizowanych przez przedsiębiorców. Jak wskazuje Paweł Jabłonowski, szef departamentu podatkowego, Chałas i Wspólnicy Kancelarii Prawnej, dla rozliczeń po nowelizacji poprawę opłacalności akcji promocyjnych mogą przynieść ustawy o podatkach dochodowych, które umożliwiają zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów podatku należnego wynikającego z nieodpłatnych przekazań.
– Rozwiązanie to nie wyeliminuje ciężaru podatku należnego, ale może zmniejszyć obciążenie podatkowe wynikające z nieodpłatnych przekazań o 19 proc. dla podatników rozliczających się według stawki liniowej – mówi Paweł Jabłonowski.
Trzeba jednak zwrócić uwagę, że nie w każdym przypadku, kiedy wystąpi VAT od nieodpłatnego przekazania, będzie możliwe zaliczenie go do kosztów podatkowych.
– Przepisy CIT i PIT wskazują tu na konkretne cele, na które przekazywane mają być towary (reprezentacja, reklama, uprzednie nabycie towarów lub usług od przekazującego), zatem w przypadkach niewymienionych w przepisach przekazania generujące podatek należny nie mogą stanowić kosztu uzyskania przychodu – podkreśla Paweł Jabłonowski.



Dokumentacja wydatków

Paweł Szymański zwraca uwagę, że podatnicy zobowiązani będą do wykazania, że w przypadku realizowanej sprzedaży premiowej spełnione zostały warunki do zaliczenia VAT od nieodpłatnych przekazań towarów do kosztów podatkowych. VAT powinien więc zostać prawidłowo wykazany zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług. Zasadniczo wystarczającym dokumentem księgowym jest faktura wewnętrzna wystawiana w celu udokumentowania nieodpłatnych przekazań.
– Ponadto należy zwrócić uwagę na warunki (regulamin) prowadzonych promocji, gdyż ustawodawca określa, że wyłącznym warunkiem przekazania towarów w ramach sprzedaży premiowej jest wcześniejsze nabycie towarów w określonej ilości lub o określonej wartości – podpowiada Paweł Szymański.

Moment rozliczenia

Przepisy nie określają szczególnego momentu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu należnego VAT. Krzysztof Biernacki, doradca podatkowy w Rödl & Partner, tłumaczy, że zgodnie z zasadami ogólnymi koszt ten ujmuje się w okresie, kiedy powstał przychód mu odpowiadający (koszty bezpośrednie). W przypadku wydatków pośrednio związanych z przychodem momentem zaliczenia ich do kosztów jest data ich poniesienia. Za dzień poniesienia kosztu uznaje się dzień, w którym ujęto koszt w księgach rachunkowych na podstawie wystawionej faktury.
– W rozpatrywanym przypadku moment zaliczenia wydatku do kosztu ściśle wiąże się z momentem postania obowiązku podatkowego w VAT – mówi Krzysztof Biernacki.
Moment powstania obowiązku podatkowego uzależniony jest od wykonania usługi. Obowiązek naliczenia podatku powstaje w terminie nie późniejszym niż 7. dnia od dnia jej wykonania. Jeżeli jednak wykonanie usługi powinno być potwierdzone fakturą, to obowiązek podatkowy powstaje w momencie jej wystawienia, nie później jednak niż 7. dnia od dnia jej wykonania.
– Nowelizacja ustawy o VAT doprecyzowuje w art. 106 ust. 7, że przy świadczeniu usług nieodpłatnych faktura może być wystawiona na koniec okresu rozliczeniowego, tym samym dotyczyć będzie sumy przeprowadzonych transakcji o charakterze nieodpłatnym – wyjaśnia Krzysztof Biernacki.
W konsekwencji, zdaniem eksperta, moment zaliczenia do kosztów VAT należnego przy czynnościach nieodpłatnych związany będzie ściśle z wystawioną fakturą wewnętrzną oraz udokumentowaniem poniesionego wydatku w danym okresie rozliczeniowym.