Niektóre urzędy skarbowe żądają zaświadczeń ze stacji kontroli pojazdów potwierdzających prawo do odliczenia VAT, choć nowelizacja ustawy od 1 stycznia zniosła ten obowiązek podatników.
Podatnicy mogą odliczać VAT od nabycia, najmu czy leasingu niektórych aut. Prawo do odliczenia potwierdza zaświadczenie z okręgowej stacji kontroli pojazdów, że samochód spełnia określone w przepisach kryteria techniczne.
Do końca grudnia 2010 roku właściciel auta miał obowiązek dostarczenia naczelnikowi urzędu skarbowego kopii tego dokumentu w terminie 14 dni od jego otrzymania. Od 1 stycznia nie musi już tego robić.Wystarczy, że zaświadczenie będzie przechowywać w aktach i udostępniać je na żądanie urzędników, np. podczas postępowania podatkowego. Zmiana ta wynika z nowelizacji ustawy o VAT. Informację tę zamieszcza na swojej stronie również minister finansów.
Niestety niektóre urzędy skarbowe wciąż bezprawnie żądają od podatników zaświadczeń ze stacji kontroli pojazdów – alarmują czytelnicy „DGP”.
– Naczelnicy urzędów skarbowych nie mają już żadnych podstaw prawnych, aby wzywać podatników do realizacji tego nieistniejącego obowiązku poza prowadzonym w stosunku do podatnika postępowaniem podatkowym – wyjaśnia Teresa Sławińska-Choryło, menedżer w Deloitte.
Niektóre urzędy skarbowe żądają od podatników zaświadczeń ze stacji kontroli pojazdów – alarmują czytelnicy „DGP”. Taki dokument ma potwierdzać prawo podatników do odliczania VAT od nabycia, najmu czy leasingu niektórych samochodów. Żądania urzędników są bezprawne. Od 1 stycznia 2011 r. podatnicy, owszem, muszą postarać się o potwierdzenie przeprowadzenia badania technicznego pojazdu, jednak nie muszą tych dokumentów składać w urzędach skarbowych. Wystarczy, że będą przechowywać je w swoich aktach. Będą musieli udostępniać je urzędnikom na ich żądanie, np. w ramach prowadzonych czynności sprawdzających czy postępowania podatkowego.
Zmiana ta wynika z nowelizacji ustawy o VAT, która obowiązuje od początku roku. Informację tę zamieszcza na swojej stronie również minister finansów. Urzędnicy skarbowi powinni więc zapoznać się chociażby z wytycznymi swojego przeło- żonego, jeśli nie zdążyli przeanalizować wszystkich nowych regulacji.

Zaświadczenia to fanaberia

Wpis do dowodu po dodatkowym badaniu technicznym pojazdu potwierdza spełnienie warunków do odliczenia VAT. Jednak, jak podkreśla Andrzej Nikończyk, doradca podatkowy w kancelarii Kolibski Nikończyk Dec & Partnerzy, to tylko sposób potwierdzania spełnienia tych wymagań, nie wpływa to na odliczenie VAT.
– Gołym okiem widać np., czy część pasażerska i przeznaczona do przewozu ładunków są oddzielnymi elementami pojazdu, czy nie, zatem wymaganie dodatkowego badania technicznego, by to ustalić, to naciąganie podatników – ocenia Andrzej Nikończyk.
Jego zdaniem ustawa o VAT nie przewiduje, by przeprowadzenie dodatkowego badania technicznego było warunkiem odliczania VAT, a tylko spełnienie warunków określa się na tej podstawie.

Zmiany już obowiązują

Zmiany w VAT, które weszły w życie od 1 stycznia 2011 r., przewidują m.in. likwidację obowiązku:
● przedkładania przez nabywców samochodów zaświadczeń wydawanych przez okręgowe stacje kontroli pojazdów po przeprowadzeniu dodatkowego badania technicznego, potwierdzających, że pojazd spełnia warunki uprawniające do pełnego odliczenia VAT oraz
● informowania naczelnika o zmianach w pojeździe, dla którego wydano zaświadczenie, powodujących, że nie spełnia on warunków gwarantujących pełne odliczenie.



Jak podkreśla Teresa Sławińska-Choryło, menedżer w Deloitte, do końca grudnia 2010 r. podatnicy byli zobowiązani przedłożyć kopię zaświadczenia w ciągu 14 dni od otrzymania do naczelnika urzędu oraz poinformować o zmianach w pojeździe w terminie 7 dni. Od 1 stycznia te obowiązki zostały zlikwidowane.
– Naczelnicy nie mają już podstaw prawnych, aby wzywać podatników do realizacji tego nieistniejącego obowiązku, poza prowadzonym postępowaniem podatkowym – podpowiada Teresa Sławińska-Choryło.
Marek Wojda, doradca podatkowy w Baker & McKenzie, dodaje, że obecne przepisy dotyczące odliczania VAT od nabycia, najmu, leasingu itp. samochodów nie przewidują już obowiązku dostarczania do urzędu skarbowego kopii zaświadczenia wydanego przez okręgowe stacje kontroli pojazdów, potwierdzającego, że pojazd spełnia określone w tych przepisach kryteria techniczne uprawniające do pełnego odliczenia podatku naliczonego.
– W dalszym ciągu w przypadku kilku kategorii pojazdów, m.in. samochodów typu pick-up, istnieje obowiązek przeprowadzenia dodatkowego badania technicznego i uzyskania takiego zaświadczenia z okręgowej stacji kontroli pojazdów – wymienia Marek Wojda.

Dokumentacja u podatnika

Obecnie wystarczy, jeśli podatnik po przeprowadzeniu badania przechowuje zaświadczenie we własnej dokumentacji, w celu okazania urzędnikowi w ramach np. czynności sprawdzających czy kontroli podatkowej (jako dowodu, że pojazd faktycznie spełnia kryteria określone w przepisach).
– Pomimo braku opisywanego obowiązku podatnicy dokonujący odliczenia VAT powinni i tak uzyskać zaświadczenie i przechowywać je w swojej dokumentacji – radzi Andrzej Pośniak, prawnik, doradca podatkowy w kancelarii CMS Cameron McKenna.
W praktyce – jak sugeruje Andrzej Pośniak – oznacza to, że z podatników został zdjęty jedynie obowiązek dostarczania zaświadczenia do urzędu skarbowego, natomiast nadal pozostał obowiązek uzyskania takiego zaświadczenia i dostarczania go urzędowi na jego żądanie.
– Brak takiego zaświadczenia podczas kontroli podatkowej może utrudnić podatnikowi wykazanie, że miał prawo do pełnego odliczenia VAT od nabytego auta – ostrzega Andrzej Pośniak.
Przypomina też, że „udogodnienie” dotyczy tylko VAT, zatem wciąż pozostaje w mocy obowiązek dostarczania wspomnianego zaświadczenia do urzędu skarbowego dla potrzeb podatku dochodowego.

Prawo do odliczenia zostaje

Brak złożenia zaświadczenia nie powinien wiązać się z ryzykiem utraty prawa do odliczenia VAT. Jak stwierdza Teresa Sławińska-Choryło, takie wyłączenie istnieje jedynie, gdy zaświadczenie zawiera informacje niezgodne ze stanem faktycznym.
– Jeśli dany samochód nie ma takiej adnotacji w dokumentach, to organ nie może pozbawić odliczenia, bowiem nie ma podstaw, by stwierdzić, czy warunki są spełnione, czy nie – argumentuje Andrzej Nikończyk.
Dodaje, że zakwestionowanie odliczenia VAT może być dokonane tylko na podstawie badania pojazdu. Organ zatem musi je zrobić na własny koszt, by stwierdzić, czy jest odliczenie, czy nie. Przepisy nie przewidują sankcji czy braku odliczenia za nieprzeprowadzenie takiego badania.