Przychód z odpłatnego zbycia świadectw pochodzenia energii stanowi dla przedsiębiorcy przychód z działalności gospodarczej, a nie przychód ze sprzedaży praw majątkowych.
Na polskim rynku działają dwie giełdy, na których można handlować energią – to Towarowa Giełda Energii i uruchomiona w grudniu poprzedniego roku na Giełdzie Papierów Wartościowych POEE (platforma obrotu energią elektryczną). Na giełdach tych możliwy jest obrót energią elektryczną oraz prawami majątkowymi wynikającymi ze świadectw pochodzenia energii odnawialnej.

Rozliczenie podatkowe

Przed 2010 rokiem organy podatkowe kwalifikowały dochody osiągane ze zbycia świadectw (certyfikatów) stanowiących potwierdzenie wytworzenia energii elektrycznej w odnawialnym źródle energii wydawanych przez prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na wniosek przedsiębiorstwa energetycznego do przychodów z kapitałów pieniężnych, a nie do przychodów z działalności gospodarczej. Oznaczało to ich opodatkowanie 19-proc. stawką PIT.
Nowelizacją ustawy o PIT oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne z 23 października 2009 r. (Dz.U. nr 201, poz. 1541) wprowadzono zasadę, że przychody z odpłatnego zbycia świadectw pochodzenia stanowią przychód z działalności gospodarczej, a nie ze sprzedaży instrumentów finansowych.
Działalność wytwórców energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych, którzy uzyskali koncesje na jej wytwarzanie, można ująć w dwóch kategoriach.
Jak mówi Katarzyna Ryszard, doradca podatkowy w Kancelarii Skłodowscy, po pierwsze w tej działalności występuje związek z wytwarzaniem i sprzedażą energii elektrycznej sprzedawcy, który sprzedaje ją odbiorcom końcowym. Po drugie działalność ta obejmuje sprzedaż praw majątkowych związanych ze świadectwami pochodzenia energii z odnawialnych źródeł energii.
Przyznanie świadectwa pochodzenia stanowi potwierdzenie ilości wyprodukowanej energii i obrót nimi nie ma bezpośredniego związku z przychodami uzyskiwanymi z produkcji energii.
– Jednak mimo że obrót tymi świadectwami nie ma bezpośredniego związku z przychodami z działalności produkcyjnej, gdyż świadectwo jest szczególnym sposobem dokumentowania pochodzenia energii, to podlega on opodatkowaniu tak jak działalność gospodarcza – dodaje Katarzyna Ryszard.

Przychód z działalności

Również Robert Morawski, specjalista ds. podatków w CDM Pekao, potwierdza, że jeżeli zbycia świadectw dokonują same przedsiębiorstwa zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej, to każdy przychód jest dla takiego przedsiębiorstwa przychodem z działalności gospodarczej. Podobnie będzie z innymi podmiotami gospodarczymi traktującymi obrót świadectwami jako źródło inwestycji.
Jednocześnie zwraca uwagę, że w przypadku przedsiębiorców osób fizycznych ich działalność dotycząca obrotu świadectwami pochodzenia będzie oceniana przez organy podatkowe w świetle tego, czy mają taki przedmiot określony w dokumentach rejestracyjnych firmy, prowadzą stosowne rachunki rozliczeniowe pod szyldem firmy – działalności gospodarczej, spełniają wymogi wynikające z definicji działalności gospodarczej.
Uczestnikami obrotu na rynku towarowym energii mogą być towarowe domy maklerskie, domy maklerskie, przedsiębiorstwa energetyczne mające koncesje na wytwarzanie, przesyłanie, dystrybucję lub obrót energią elektryczną oraz będący osobami prawnymi odbiorcy uprawnieni do korzystania z usług przesyłowych, a także spółki handlowe prowadzące działalność w zakresie obrotu towarami giełdowymi.
Świadectwo pochodzenia
Świadectwo pochodzenia potwierdza pochodzenie energii. Prawa majątkowe wypływające ze świadectw pochodzenia energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii elektrycznej należy uznać za instrumenty finansowe niebędące papierami wartościowymi.