Czynności przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nie jest opodatkowane VAT. Jednostki samorządu terytorialnego nie są z tego tytułu podatnikami.
Przekształcenie prawa użytkowania wieczystego we własność jest dopuszczalne na specjalnych zasadach. Dokonuje się go na podstawie decyzji starosty albo wójta, burmistrza, prezydenta miasta, zarządu powiatu albo zarządu województwa. Zależy to od tego, czy nieruchomość stanowi własność Skarbu Państwa, czy jednostki samorządu terytorialnego.
Aby ocenić, jakie skutki taka czynność wywołuje na gruncie VAT, należy ustalić, czy organy samorządu terytorialnego wydające decyzje z tego tytułu są podatnikami VAT. Istotne znaczenie ma także to, czy sama czynność może być uznana za dokonanie odpłatnej dostawy towarów lub usług.
– Wydaje się, iż pierwszy z warunków nie będzie spełniony – wyjaśnia Mikołaj Bokowy, doradca podatkowy z kancelarii Domański Zakrzewski Palinka.
Jego zdaniem przekształcenie jest realizowane przez organy w zakresie zadań nałożonych na nie odrębnymi przepisami. Prawo takie daje ustawa z 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości. Prawo żądania przekształcenia użytkowania we własność mają osoby fizyczne i ich następcy prawni będący w dniu wejścia w życie ustawy, tj. 13 października 2005 r. użytkownikami wieczystymi nieruchomości.
Organy samorządowe mogą być podatnikami tylko, gdy czynność jest wykonywana w ramach zawartej umowy cywilnoprawnej. Natomiast przekształcenie jest dokonywane na podstawie decyzji, a nie umowy.
– Również drugi z wyżej wskazanych warunków nie będzie spełniony – twierdzi Mikołaj Bokowy.
Oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste jest dostawą towarów, ale zgodnie z ogólną zasadą dostawę towarów opodatkowaną VAT stanowi przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
– W tym przypadku nie będziemy mieli do czynienia z przeniesieniem tego prawa, ale z jego przekształceniem – podkreśla nasz rozmówca.
Przekształcenie w prawo własności stanowi tylko zmianę formy prawnej faktycznego prawa do korzystania z nieruchomości. Sama zaś dostawa ekonomicznego władztwa nad nieruchomością nastąpiła już z chwilą zawarcia umowy o ustanowienie prawa wieczystego użytkowania.
W konsekwencji czynności przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności pozostanie poza zakresem opodatkowania VAT.
Ważne!
Żądanie przekształcenia użytkowania wieczystego nieruchomości we własność można złożyć do 31 grudnia 2012 r.