Akcyza jest podatkiem jednofazowym. Podatnicy, którzy sprzedawali papierosy nieoznaczone ceną detaliczną, nie musieli drugi raz płacić akcyzy. Ich również dotyczyło zwolnienie z podatku.

ORZECZENIE
Takie stanowisko zajął Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale podjętej w siedmioosobowym, poszerzonym składzie. Spór dotyczył nieobowiązujących już przepisów rozporządzenia ministra finansów z 22 marca 2002 r. w sprawie podatku akcyzowego (Dz.U. nr 27, poz. 269 z późn. zm.), a konkretnie zakresu zwolnienia od akcyzy. Podatnicy, którzy nabywali legalnie od organów papierosy odebrane przemytnikom, płacili 70 proc. akcyzy. Papierosy, które pochodziły z przemytu, nie były oznaczone ceną detaliczną. Organy podatkowe uznawały, że podatnicy sprzedający papierosy odkupione od organów, a pochodzące z przemytu, nie korzystają ze zwolnienia w akcyzie. Dlatego żądały zapłacenia akcyzy ponownie od sprzedaży papierosów.
W wielu przypadkach sprawy trafiały na wokandę sądów administracyjnych. Tak samo było w przypadku podatników, w których sprawie zadano pytanie prawne. Skarżący podkreślali, że odkupując od państwa papierosy, zapłacili już akcyzę. Dlatego nie można od nich żądać podatku także od ich sprzedaży.
Zwykły skład NSA orzekający w sprawie powziął wątpliwość, czy w 2003 roku podatnicy akcyzy, którzy sprzedawali papierosy nieoznaczone ceną detaliczną, korzystali ze zwolnienia z tego podatku.
Siedmioosobowy skład NSA nie miał wątpliwości, że tak. Jak podkreślił NSA, podjęcie uchwały było niezbędne z uwagi na jeden z wyroków, którym sąd orzekł na niekorzyść podatnika. Przez długi czas orzecznictwo NSA było jednolite i potwierdzało, że podatnicy mogą korzystać ze zwolnienia. Pogląd przeciwny pojawił się jednak w orzeczeniu NSA z kwietnia 2006 r. Wyrok ten dotyczył stanu prawnego po zmianie przepisów. Jednak sąd wyjaśnił, że przepisy były identyczne. Podjęcie uchwały było konieczne z uwagi na fakt, że w wyroku z 2006 roku krytyce poddano wcześniejszą linię orzeczniczą. W konsekwencji organy podatkowe zaczęły ten jednostkowy wyrok wykorzystywać dla swoich celów.
Jak wyjaśnił NSA, przepisy nie mówią, kto jest sprzedawcą w podatku akcyzowym. W ocenie NSA sprzedawcą jest każdy, kto sprzedaje wyroby akcyzowe, a więc także podatnik, który sprzedaje papierosy bez ceny detalicznej. Sąd odwołał się do wykładni celowościowej. Podkreślił, że zaostrzone zasady opodatkowania akcyzą dotyczyły obrotu nielegalnego. O takiej sytuacji nie może być mowy w tym przypadku, skoro papierosy zostały nabyte na przetargu od organów podatkowych i podatek został zapłacony. Korzystne dla podatników stanowisko wynika nie tylko z zasady jednofazowości akcyzy, ale także z zakazu podwójnego opodatkowania - podkreślił NSA.
Sygn. akt I FPS 6/07
Ważne!
Papierosy, które zostały nabyte na przetargu od organów podatkowych i podatek akcyzowy został zapłacony, nie mogą być po raz drugi obłożone akcyzą przy ich sprzedaży
ALEKSANDRA TARKA