Co siódma osoba na świecie jest niedożywiona, podczas gdy jedna trzecia światowej żywności się marnuje - zwracają uwagę polskie banki żywności. Postulują one zmiany w ustawie o VAT, które ułatwią przekazywanie żywności przez jej dystrybutorów.

Na początku 2009 r. weszła w życie zmiana przepisów, która zwolniła producentów z podatku VAT na darowizny żywności. Federacja Polskich Banków Żywności i Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji chcą wprowadzenia identycznej ulgi dla sklepów i sieci handlowych. W tej sprawie przygotowali petycję, którą chcą przekazać premierowi Donaldowi Tuskowi.

"Premier jest zainteresowany podjęciem tego tematu i rozwiązaniem tego problemu. Czekamy na wyznaczenie daty, kiedy moglibyśmy złożyć tę petycję" - powiedział w piątek na konferencji prasowej prezes Federacji Polskich Banków Żywności Marek Borowski.

"O wiele więcej żywności mogliby darować bankom dystrybutorzy niż producenci"

Obecny na konferencji Wojciech Śliż z Pricewaterhouse Coopers przekonywał, że o wiele więcej żywności mogliby darować bankom dystrybutorzy niż producenci, ponieważ to właśnie u dystrybutorów marnuje się więcej produktów spożywczych. Jego zdaniem moment na zmianę przepisów jest szczególnie dobry, bo od przyszłego roku podatek VAT zostanie podniesiony i dystrybutorom będzie jeszcze trudniej przekazywać dary żywnościowe.

"W tej chwili jest tak, że ta żywność (od dystrybutorów) po prostu trafia do utylizacji i od niej i tak nie jest odprowadzany podatek. W momencie, gdy ta żywność będzie trafiała do organizacji pozarządowych, również tego podatku nie będzie. Nie ma tu żadnej straty dla państwa" - argumentował z kolei Borowski.

Jak podają banki żywności, dzięki zmianie przepisów w 2009 r. producenci podarowali ok. 3500 ton żywności więcej niż w 2008 r. Oznacza to przyrost o 60 proc. Natomiast polscy dystrybutorzy produktów spożywczych przekazali bankom żywności 800 ton jedzenia; we Francji tego rodzaju przedsiębiorstwa przekazały w tym samym czasie 24 tys. ton.



W sobotę przypada Światowy Dzień Żywności, w niedzielę - Międzynarodowy Dzień Walki z Ubóstwem. Z tej okazji banki żywności przygotowały kilka inicjatyw. W piątek m.in. w Warszawie, Rudzie Śląskiej, Olsztynie, Elblągu i Częstochowie zorganizowały "strajki żywności", podczas których protestowano przeciw marnowaniu jedzenia.

W stolicy w pochodzie przemaszerowało ok. 60 osób. Podobny marsz dotarł też na rynek w Rudzie Śląskiej, gdzie kilkaset osób mimo deszczu uczestniczyło w happeningu na rzecz racjonalnego kupowania żywności. Wolontariusze Śląskiego Banku Żywności rozdali tam tysiąc bochenków chleba - jako symbolu dostatku i dzielenia się, a przy wielkim stole częstowali prostym śląskim posiłkiem - sznitą (kromką) chleba z tustym (smalcem) i ogórkiem.

Poza imprezami plenerowymi, w piątek wystartowała też strona wyklikajzywnosc.pl, na której internauci klikając odpowiednią ilość razy na konkretne produkty mogą podarować je na rzecz osób potrzebujących. Uzupełniła ona m.in. również koordynowaną przez Federację Polskich Banków Żywności stronę niemarnuje.pl, zachęcającą do świadomego i odpowiedzialnego gospodarowania żywnością.

Z kolei w poniedziałek razem z firmą Unilever i organizacją studencką CEMS banki żywności uruchomiły stronę konieczglodem.pl, która ma uświadamiać internautom skalę głodu na świecie i zbierać środki na dwa programy pomocowe. Za każdy wpis, jaki użytkownicy dokonają na stronie, jedna złotówka zostanie przekazana na zakup kuchni mobilnych przez Federację Polskich Banków Żywności, a druga - na dożywianie dzieci w szkołach w Kenii, Ghanie, Indonezji lub Kolumbii.

Według danych przytaczanych przez banki żywności Polacy najczęściej do kosza wyrzucają chleb. "Ok. 80 proc. Polaków stwierdziło w badaniach, że w Polsce marnuje się żywność. 30 proc. Polaków przyznało się do tego, że marnuje. Najczęściej produktem, który był wymieniany z tych, które się marnują, był chleb" - powiedział Borowski. W dalszej kolejności badani wymieniali owoce i warzywa, produkty mleczne oraz przetwory mięsne.

Na świecie głoduje ok. miliarda osób

Jednocześnie Borowski podkreślił, że na świecie głoduje ok. miliarda osób. "Odnosząc to do statystyk w Polsce, mówimy o liczbie 5,7 proc. Polaków, którzy żyją w ubóstwie. To jest grupa ok. 2 mln osób w naszym kraju" - powiedział. Dodał, że ok. 7-8 mln Polaków nie stać na to, aby przygotować sobie codziennie pełnowartościowy posiłek.

Banki żywności są pośrednikiem między darczyńcami produktów spożywczych a ok. trzema tysiącami organizacji pomocowych. Tą drogą z ich pomocy korzysta ok. miliona osób w Polsce.