Opłata skarbowa pobrana w związku z wydaniem zaświadczenia VAT-25 nie stanowi obciążenia podatkowego w rozumieniu art. 90 TWE. Gmina nie musi jej zwracać podatnikom, którzy uiścili ją od zaświadczeń niezbędnych do dopuszczenia samochodów sprowadzonych do Polski z zagranicy do ruchu.
STAN FAKTYCZNY
Prezydent miasta odmówił podatnikowi stwierdzenia nadpłaty z tytułu opłaty skarbowej w wysokości ponad 40 tys. zł. Podatnik w latach 2004 – 2008 występował z wnioskami o wydanie zaświadczeń VAT-25, które zostały uwzględnione. Wydane zaświadczenia były niezbędne do dopuszczenia pojazdu do ruchu na terytorium Polski. Obowiązek uzyskania zaświadczenia wynikał z art. 105 ust. 1 pkt 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zaś wysokość opłaty z pkt 11 części II załącznika do ustawy z 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej. Prezydent stwierdził, że opłata skarbowa za wydane zaświadczenia stanowi ekwiwalent za faktycznie świadczoną przez administrację usługę.
Organ odwoławczy w maju 2009 r. uwzględnił jednak odwołanie podatnika. W jego ocenie polskie regulacje naruszały przepis art. 90 ust. 1 TWE mówiący o zakazie dyskryminacji jakichkolwiek towarów w obrębie Wspólnoty Europejskiej. Decyzję do sądu administracyjnego zaskarżył jednak prokurator.
Z UZASADNIENIA
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu uwzględnił skargę prokuratora i uchylił zaskarżoną decyzję. W ocenie sądu stanowisko, że opłata skarbowa od zaświadczenia o niepodleganiu VAT stanowi dyskryminujący podatek wewnętrzny zakazany przez art. 90 TWE, budzi wątpliwości. Zasada niedyskryminacji (równego traktowania) wyraża się w zakazie różnego traktowania takich samych sytuacji, z wyjątkiem różnego traktowania obiektywnie uzasadnionego. W ocenie WSA organ podatkowy II instancji w żaden sposób nie uzasadnił swojego stanowiska w tym zakresie.
Ostatecznie sprawa trafiła na wokandę Naczelnego Sądu Administracyjnego. Jednak podzielił on pogląd, że pobrana opłata skarbowa była rodzajem daniny publicznoprawnej związanej ze świadczeniem odpłatnym ze strony państwa (organu administracji publicznej). Uiszczając ją, ponoszący opłatę może oczekiwać konkretnego wymiernego świadczenia ekwiwalentnego, odpowiadającego co do wartości wysokości opłaty. W ocenie NSA opłata skarbowa pobrana w związku z wydaniem zaświadczenia VAT-25 nie stanowi obciążenia podatkowego w rozumieniu art. 90 TWE. Przepis zakazał nakładać bezpośrednio lub pośrednio na towary pochodzące z innych państw członkowskich Unii Europejskiej jakiekolwiek podatki wewnętrzne wyższe od tych, które nakładane są na podobne towary krajowe. Skoro jednak opłata skarbowa jest ponoszona z racji dokonania konkretnej czynności administracyjnej, a nie podatkiem, to nie sposób mówić o naruszeniu art. 90 TWE.
Ponadto wysokość opłaty nie jest związana z wartością towaru i nie oddziałuje na ostateczną cenę towaru, tak aby można było postawić skuteczny zarzut dyskryminacji danego produktu (eliminowania konkurencji z produktami rodzimymi). Od obciążeń typu podatkowego (w rozumieniu art. 90 TWE) trzeba, w ocenie NSA, odróżnić obciążenia stanowiące pochodną wykonywania rozmaitych zadań w dziedzinie reglamentacji administracyjnej, wymagających ponoszenia ich kosztów przez podmioty zainteresowane, w tym osoby występujące o wydanie określonego zaświadczenia.
Wyrok NSA z 22 czerwca 2010 r., sygn. akt II FSK 674/10, niepublikowany.