Kwestia opodatkowania podmiotów nieposiadających osobowości prawnej – spółek osobowych – dla potrzeb międzynarodowych umów podatkowych jest zagadnieniem trudnym i rodzi wiele komplikacji w praktycznym stosowaniu. Dlaczego?
Ogólną zasadą jest tzw. transparentność tego rodzaju spółek dla celów podatków dochodowych – odmiennie niż w przypadku podatków pośrednich, typu VAT i podatek akcyzowy. O ile bowiem podmioty nie posiadające osobowości prawnej, w tym spółki osobowe – są samodzielnymi podatnikami VAT i podatku akcyzowego, to w zakresie podatków dochodowych nie posiadają one tzw. zdolności podatkowej, czyli zdolności do bycia podmiotem praw i obowiązków wynikających z prawa podatkowego. Dochód uzyskiwany na poziomie spółki osobowej jest – dla celów podatków dochodowych – przypisywany wspólnikom takiej spółki i opodatkowany u tych wspólników zgodnie z postanowieniami umowy spółki dotyczącymi proporcji podziału dochodu i kosztów pomiędzy wspólników. W zależności od statusu prawnego danego wspólnika, zastosowanie znajdą – odpowiednio – przepisy ustawy o CIT lub ustawy o PIT.
Analogiczne zasady należy stosować w przypadku zagranicznych spółek osobowych, które zgodnie z prawem państwa ich utworzenia nie posiadają odrębnej osobowości prawnej, lecz są transparentne dla celów podatków dochodowych. Spółki takie nie uzyskają bowiem certyfikatu rezydencji, niezbędnego dla zastosowania odpowiedniej międzynarodowej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania dochodu, gdyż nie są w danym państwie rezydentami dla celów podatku dochodowego. W przypadku wypłaty przez polskich płatników na rzecz takich podmiotów dywidend, odsetek lub należności licencyjnych, względnie płatności z tytułu nabycia od takich podmiotów usług o charakterze niematerialnym – dla zastosowania obniżonej stawki polskiego podatku dochodowego lub zwolnienia od takiego podatku pobieranego u źródła w Polsce – należy uzyskać certyfikaty rezydencji dla poszczególnych wspólników zagranicznej spółki osobowej. Jasną interpretację resoru finansów w tym względzie zawiera m. in. opublikowana na stronie internetowej resortu interpretacja o numerze ITPB3/423-585/09/AW z 21 grudnia 2009 r.
not. em