Związek pracodawców chce abolicji dla firm, które nie opodatkowały pakietów medycznych. Resort finansów nie zgadza się na takie zwolnienie przedsiębiorców z podatku. Zdaniem ekspertów abolicja łamie konstytucyjną zasadę równości podatników względem prawa.
Pracodawcy RP wystąpili do ministra finansów z prośbą o wprowadzenie abolicji dla pakietów medycznych. Abolicją – według pracodawców – mieliby zostać objęci pracodawcy, którzy opłacali pracownikom dodatkowe świadczenia medyczne i nie odprowadzali od ich wartości podatku dochodowego od osób fizycznych. To skutek uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 maja 2010 r. (sygn. akt II FPS 1/10). Sąd uznał, że wartość abonamentu medycznego otrzymanego od pracodawcy jest przychodem pracownika, od którego powinien być odprowadzony PIT. Ministerstwo Finansów twierdzi, że nie ma żadnych podstaw do wprowadzenia abolicji. Zarówno Ministerstwo Finansów, jak i urzędy skarbowe od kilku lat prezentowały stanowisko zgodne z uchwałą NSA.

Niejasne regulacje

Kwestię opodatkowania abonamentów medycznych można uznać za symbol braku jasności i pewności polskiego prawa podatkowego. Kamil Skomorowski, doradca podatkowy w Accreo Taxand, uważa, że z perspektywy zasad konstytucyjnych nie do zaakceptowania jest brak reguł pozwalających na ustalenie wartości nieodpłatnego świadczenia, co w praktyce często powoduje brak możliwości prawidłowego rozliczenia podatku.
– Nie może zyskać aprobaty sytuacja, w której podatnik lub płatnik jest zmuszony skorygować swoje rozliczenia za kilka lat wstecz jedynie z powodu zmiany interpretacji przepisów, której nie mógł przewidzieć w momencie dokonywania rozliczenia – argumentuje Kamil Skomorowski.

Uchwała sądu

W wydanej uchwale NSA orzekł jednoznacznie, że już samo posiadanie wykupionego przez pracodawcę abonamentu jest przychodem pracownika. Paweł Jabłonowski, szef departamentu podatkowego Chałas i Wspólnicy Kancelaria Prawna, tłumaczy, że przychód pracownika stanowi cała wartość pakietu, którą należy doliczyć do pozostałych przychodów oraz zapłacić od niej podatek i składki na ubezpieczenia w ZUS.
– Orzeczenie NSA ujednolici praktykę, jednak przed wydaniem orzeczenia część pracodawców dokonywała korekty swoich rozliczeń – stwierdza Paweł Jabłonowski.
Ekspert dodaje, że trudno uznać abonament medyczny jako świadczenie o charakterze gwarancyjnym, że nie stanowi ono przychodu dla pracownika. Argumentacja przeciwna nie tylko trudna jest do obrony na gruncie przepisów podatkowych, ale także przeczy logicznemu podejściu do tej kwestii.

Równość wobec prawa

Koncepcja abolicji dla podmiotów, które do tej pory nie pobierały zaliczek na podatek w związku z abonamentami medycznymi wykupywanymi dla pracowników, nie rozwiąże opisanego problemu.
Według Kamila Skomorowskiego pojawia się bowiem problem zapewnienia zgodności proponowanej abolicji z konstytucyjną zasadą równości opodatkowania – zasada ta zostałaby naruszona, gdyby podmiotom, które w przeszłości wypełniły swoje obowiązki w tym zakresie, nie został np. zagwarantowany zwrot zapłaconego podatku. Nie można różnicować sytuacji przedsiębiorców, którzy zapłacili podatek od wypłaconych świadczeń, od przedsiębiorców, którzy mieliby być objęci abolicją.
– Ponieważ resort finansów nie zgodzi się na zwrot zapłaconego podatku przez przedsiębiorców, którzy go uiszczali (nie ma nawet takich podstaw prawnych), jedynym wyjściem jest konieczność uiszczenia zaliczek przez pozostałych przedsiębiorców – podpowiada Paweł Jabłonowski.
Również Ewelina Lelito, starszy konsultant podatkowy w BDO, podkreśla, że przepisy abolicyjne wprowadziłyby nieuzasadnione zróżnicowanie sytuacji prawnej osób, które zapłaciły należny podatek w terminie, i osób, które skorzystałyby z abolicji podatkowej. Osoby korzystające z abolicji znalazłyby się w sytuacji szczególnie uprzywilejowanej.
– Podstawową zasadą podatkową o charakterze materialnym jest zasada sprawiedliwości podatkowej, która znajduje swoje urzeczywistnienie w konstytucyjnej zasadzie powszechności opodatkowania i równym traktowaniu podatników – mówi Ewelina Lelito.
Jej zdaniem Trybunał Konstytucyjny, określając zasadę równości wobec prawa, stwierdził, że polega ona na tym, że wszystkie podmioty charakteryzujące się daną cechą powinny być traktowane równo, co oznacza także akceptację różnego traktowania przez prawo podmiotów o różnej zdolności podatkowej.
Nie można jednak uznać, że propozycja Pracodawców RP jest podyktowana różną zdolnością podatkową. Tym samym wprowadzenie abolicji podatkowej spowodowałoby naruszenie konstytucyjnej zasady równości wobec prawa.