Interpretacja przepisów podatkowych przysparza wątpliwości nie tylko podatnikom, ale także doradcom i urzędom podatkowym oraz sądom administracyjnym. Czasami mijają lata, zanim zostanie ustalona jedna wykładnia danego przepisu. Jaką odpowiedzialność poniesie podatnik za stosowanie błędnej interpretacji?
Błędna wykładnia przepisów dokonana przez podatnika skutkująca powstaniem odpowiedzialności podatkowej może pociągać za sobą odpowiedzialność z kodeksu karnego skarbowego (k.k.s.). Powstanie odpowiedzialności podatkowej nie oznacza jednak automatycznej odpowiedzialności karnej skarbowej. Jednak w praktyce działania organów podatkowych dość często odpowiedzialność karną skarbową traktuje się jako dodatkową i automatyczną konsekwencję odpowiedzialności podatkowej. Odpowiedzialność karna skarbowa oparta jest na zasadzie winy rozumianej jako możliwość uczynienia sprawcy zarzutu z podjęcia określonego działania lub zaniechania naruszającego przepisy prawa karnego skarbowego. Warunkiem odpowiedzialności karnej skarbowej jest konieczność wykazania, że działanie sprawcy było umyślne. Na gruncie przepisów prawa karnego skarbowego wina umyślna obejmuje zarówno działanie w zamiarze bezpośrednim, jak i ewentualnym. Zamiar bezpośredni obejmuje sytuacje, w których sprawca ma zamiar dokonania czynu zabronionego i chce go popełnić. Zamiar ewentualny dotyczy takich przypadków, w których dana osoba ma świadomość naruszenia określonej normy prawa karnego skarbowego i z taką ewentualnością się godzi. Rodzaj winy i postać zamiaru oceniana jest przez sąd karny na podstawie całokształtu okoliczności podmiotowych i przedmiotowych zebranych w materiale dowodowym sprawy. W celu minimalizacji ryzyka pociągnięcia do odpowiedzialności przez uznanie działania podatnika za umyślne w zamiarze ewentualnym zasadne jest odpowiednie udokumentowanie działań podjętych przez danego podatnika.
Robert Pasternak, partner i radca prawny w Deloitte Legal, Pasternak i Wspólnicy Kancelaria Prawnicza