Podatnicy, którzy dokonują działu spadku, muszą liczyć się z koniecznością zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych. Podatek wyniesie 1 lub 2 proc.
Opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (dalej: PCC) podlega umowa o dział spadku w części dotyczącej spłat lub dopłat. Zasada ta wynika z art. 1 ust. 1 f ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz.U. 2007 r. nr 68, poz. 450 z późn. zm.).
Dorota Stangreciak-Karpierz, prawnik w Auxilium, tłumaczy, że dział spadku bez dopłat i spłat nie podlega opodatkowaniu omawianym podatkiem. WSA w Białymstoku wyrokiem z 16 lipca 2008 r. (sygn. akt I SA/Bk 94/2008) uszczegółowił, że opodatkowanie nie jest uzależnione od wystąpienia wzbogacenia osoby, która nabyła udziały ponad swój udział w majątku spadkowym. Podstawę opodatkowania przy umowie o dział spadku stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego nabytego ponad wartość udziału w spadku. Stawki PCC od umów o dział spadku wynoszą:
● 2 proc. – przy przeniesieniu własności nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym;
● 1 proc. – przy przeniesieniu własności innych praw majątkowych.
Podatek pobiera się według stawki najwyższej:
● jeżeli podatnik, dokonując czynności cywilnoprawnej, w wyniku której nastąpiło przeniesienie własności, nie wyodrębnił wartości rzeczy lub praw majątkowych, do których mają zastosowanie różne stawki – od łącznej wartości tych rzeczy lub praw majątkowych;
● jeżeli przedmiotem umowy zamiany są rzeczy lub prawa majątkowe, co do których obowiązują różne stawki.
Z PCC zwolnione jest przeniesienie własności nieruchomości lub ich części, wraz z częściami składowymi, z wyjątkiem budynków mieszkalnych lub ich części znajdujących się na obszarze miast, m.in. w drodze umów o dział spadku, pod warunkiem że w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, w chwili dokonania czynności, nabyte grunty stanowią gospodarstwo rolne albo utworzą gospodarstwo rolne lub wejdą w skład gospodarstwa rolnego będącego własnością nabywcy – w części dotyczącej spłat lub dopłat.
– W przypadku umowy o dział pochodzących ze spadku takich właśnie przedmiotów majątkowych PCC w ogóle nie wystąpi, bowiem zwolnienie obejmuje pełną podstawę opodatkowania – podkreśla Dorota Stangreciak-Karpierz.
Nabycie rzeczy, które są wyłączone z opodatkowania nie powoduje obowiązku składania deklaracji. W przypadku zwolnień deklarację trzeba złożyć nawet, gdy podatek jest równy zeru.
Ważne
Podatek od czynności cywilnoprawnej należy rozliczyć na druku PCC-3