Czy prezydent może egzekwować wszystkie należności przysługujące gminie? W jaki sposób ustala się właściwość miejscową i rzeczową?
Sławomira Burdzy
komornik Urzędu Miasta Poznania
Właściwość rzeczową Prezydenta Miasta Poznania w zakresie egzekucji administracyjnej należności pieniężnych określa art. 19 par. 2 ustawy z 17 czerwca 1966 r. postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Z zgodnie z tym przepisem właściwy rzeczowo organ gminy o statusie miasta jest organem egzekucyjnym uprawnionym do stosowania wszystkich środków egzekucyjnych, z wyjątkiem egzekucji z nieruchomości, w egzekucji administracyjnej należności pieniężnych, dla których ustalania lub określania i pobierania jest właściwy ten organ.
Natomiast na mocy art. 20 par. 1 pkt 2 Prezydent Miasta Poznania posiada uprawnienia w zakresie egzekucji administracyjnej obowiązków o charakterze niepieniężnym w zakresie zadań własnych, zadań zleconych i zadań z zakresu administracji rządowej oraz obowiązków wynikających z decyzji i postanowień z zakresu administracji publicznej wydawanych przez samorządowe jednostki organizacyjne.
Jednocześnie podkreślić należy, iż właściwość miejscową Prezydenta Miasta Poznania w egzekucji należności pieniężnych i egzekucji obowiązków o charakterze niepieniężnym określa art. 22 par. 2 i 4 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Z treści tego przepisu wynika, iż właściwość tę ustala się według miejsca zamieszkania lub siedziby zobowiązanego, z zastrzeżeniem par. 3, który stanowi, że jeżeli znany przed wszczęciem egzekucji majątek zobowiązanego lub większa jego część nie znajduje się na terenie działania organu egzekucyjnego, właściwość miejscową ustala się według miejsca położenia składników tego majątku.
Miejscem zamieszkania zobowiązanego jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu (art. 25 k.c.). Jeżeli dana osoba zameldowała się pod określonym adresem na pobyt stały, to fakt ten świadczy o tym, że zamierza ona stale mieszkać w tym lokalu. Wówczas miejscowość, w której ona się znajduje, jest jej miejscem zamieszkania. W przypadku gdy dana osoba nie jest nigdzie zameldowana na pobyt stały, organ egzekucyjny musi dokonać oceny na podstawie zebranych dowodów, czy pobyt zobowiązanego w danej miejscowości ma stały charakter.
Zameldowanie na pobyt czasowy nie świadczy o stałym pobycie danej osoby w konkretnej miejscowości, dlatego nie jest brane pod uwagę przy ustalaniu właściwości miejscowej organu egzekucyjnego. Natomiast siedziba osoby prawnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej jest określona w jej statucie oraz ujawniona w rejestrze podmiotów danego rodzaju. Podstawowe znaczenie w tym zakresie ma Krajowy Rejestr Sądowy.



Zgodnie z treścią art. 1c) ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych organem podatkowym właściwym w sprawach tych podatków i opłat jest wójt (burmistrz, prezydent miasta). Prezydent Miasta Poznania jest więc organem właściwym do prowadzenia egzekucji administracyjnej następujących należności:
podatek od nieruchomości,
● podatek rolny,
● podatek od środków transportowych,
● opłata od posiadania psów,
● opłata targowa,
● opłata adiacencka,
● opłata za pobyt w izbie wytrzeźwień,
● opłata za zajęcie pasa drogowego oraz opłata dodatkowa za parkowanie w strefie płatnego parkowania,
● opłata planistyczna,
● kary i grzywny: m.in. za wycięcie drzew lub krzewów oraz za nierealizowanie obowiązku szkolnego, bądź też nałożonych w drodze mandatu karnego kredytowanego.
Natomiast do obowiązków o charakterze niepieniężnym egzekwowanych przez Prezydenta Miasta Poznania należą m.in. obowiązek usunięcia odpadów, rozbiórki budynków.
Podstawa prawna
Ustawa z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz.U. z 2005r. nr 229, poz. 1954 ze zm.).
Ustawa z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz. U. z 2006 r. nr 121, poz. 844 ze zm.).