Jednoosobowe firmy osób fizycznych będą mogły przekształcić się w spółki kapitałowe. Do czasu upływu przedawnienia spółka będzie odpowiadać za zaległości podatkowe przedsiębiorcy.
Zgodnie z projektem ustawy o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców, który jest na etapie konsultacji, ma zostać wprowadzona możliwość przekształcenia działalności gospodarczej osoby fizycznej bezpośrednio w spółkę kapitałową. Pewne wątpliwości budzi sposób uregulowania odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe osoby fizycznej, której działalność będzie przekształcana.
Piotr Zając, konsultant w TPA Horwath, zwraca uwagę, że projekt przewiduje dodanie w Ordynacji podatkowej regulacji, zgodnie z którą spółki kapitałowe powstałe w wyniku przekształcenia działalności osoby fizycznej mają wstępować we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki przekształcanej osoby – w zakresie wykonywanej przez osobę fizyczną działalności gospodarczej.
– Wejście w życie noweli w obecnym kształcie może spowodować wątpliwości co do interpretacji tych przepisów wśród przedsiębiorców z uwagi na użyte nieostre sformułowanie w zakresie wykonywanej przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej – ostrzega Piotr Zając.

Trudne rozliczenia

Mając na uwadze specyfikę formy prowadzenia działalności gospodarczej przez osobę fizyczną, gdzie brak jest wyraźnego rozgraniczenia pomiędzy majątkiem i czynnościami prywatnymi a mieszczącymi się w zakresie działalności gospodarczej, widać, że proponowane uregulowanie skomplikuje określenie, które zobowiązania podatkowe powinny przejść na spółkę kapitałową. Według Piotra Zająca, fakt ten uzależniony będzie od subiektywnego przekonania organów lub podatników, że konkretne zobowiązanie podatkowe mieści się w zakresie prowadzonej przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej.



Odpowiedzialność za podatki

Przedsiębiorca będący osobą fizyczną ponosi pełną odpowiedzialność całym swoim majątkiem za zobowiązania podatkowe powstałe w wyniku prowadzenia działalności gospodarczej. Odpowiedzialność taka obejmuje teraźniejszy i przyszły majątek podatnika.
Według Krystiana Kaczkowskiego, młodszego konsultanta w Independent Tax Advisers, w przypadku, gdyby obowiązujące przepisy umożliwiały przekształcenie osoby fizycznej prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą w spółkę kapitałową, nie nastąpiłoby wyłączenie odpowiedzialności tej osoby za powstałe podczas prowadzenia jednoosobowej działalności zobowiązania podatkowe. Zgodnie z nowelizacją art. 93a Ordynacji podatkowej – powstała z takiego przekształcenia osoba prawna wstąpiłaby we wszystkie prawa oraz obowiązki podmiotu przekształcanego. Konsekwentnie, przy braku stosownych uregulowań, odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe jednoosobowego przedsiębiorcy przekształconego następnie w spółkę kapitałową istniałaby nadal. Powstaje tu problem, jak nowo powstały podmiot będący osobą prawną ma odpowiadać za zobowiązania osobiste byłego przedsiębiorcy. Tego nowelizacja Ordynacji podatkowej, związana z projektowanymi zmianami, nie wyjaśnia, podobnie jak i trybu dochodzenia tych roszczeń przez organy podatkowe.

Przedawnienie zobowiązania

Agnieszka Stanisławska, doradca podatkowy, menedżer w Grant Thornton Frąckowiak, stwierdza, że zgodnie z planowaną zmianą przepisów do upływu okresu przedawnienia spółka kapitałowa będzie odpowiedzialna za ewentualne zaległości podatkowe (dotyczące przedsiębiorstwa) osoby fizycznej.
A więc, tak jak w przypadku przekształceń spółek osobowych i kapitałowych, czy aportu przedsiębiorstwa osoby fizycznej do spółki osobowej, również przy tej formie restrukturyzacji obowiązywać będzie zasada sukcesji podatkowej. Oznacza ona wstąpienie następcy prawnego we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki przekształcanego przedsiębiorcy.
Ważne
Odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe ma charakter odpowiedzialności nieograniczonej. Nawet zmiana formy prawnej jednoosobowego przedsiębiorcy nie powinna eliminować lub ograniczać jego odpowiedzialności