Błędnie wystawiona faktura przy transakcji kupna-sprzedaży spowoduje, że nabywca straci prawo do odliczenia VAT naliczonego.

PORADA
Podatnik uczestniczył w transakcji kupna-sprzedaży. Kupując, poprosił o numer rachunku bankowego sprzedającego. Sprzedający go nie posiadał, więc poprosił o przesłanie środków na konto syna. Faktura została wystawiona w ten sposób, że jako sprzedający wskazany jest syn faktycznego sprzedającego, ale podpisuje się na niej podatnik, tj. sam sprzedający. W konsekwencji faktura jest błędnie wystawiona.
- Jakie wiążą się z tym konsekwencje - pyta nas czytelnik w liście do redakcji.
Andrzej Pośniak, doradca podatkowy z Kancelarii CMS Cameron McKenna, rozwiązując sytuację, podkreślił, że przedstawiony przypadek wskazuje na brak zrozumienia zasad wystawiania faktur VAT. Przede wszystkim faktura powinna zostać wystawiona przez sprzedającego (nie jego syna) na kupującego. Faktyczne przelewy środków pieniężnych nie mają tu większego znaczenia. Ponadto zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa nie ma konieczności podpisywania faktur, tym bardziej zatem faktura nie powinna być podpisywana przez osobę niereprezentującą żadnego z podmiotów wymienionych na fakturze.
- W rozważanym stanie faktycznym faktura została wystawiona w sposób ewidentnie nieprawidłowy. Podstawowym jej mankamentem jest fakt, że dokumentuje ona czynność, która nie miała miejsca, tj. sprzedaży dokonanej przez syna faktycznego sprzedającego. Tak wystawiona faktura może spowodować, że kupujący nie będzie uprawniony do obniżenia swojego podatku należnego o podatek naliczony, wynikający z tej faktury, przy czym sprzedający (tu syn), będzie zobowiązany do zapłaty VAT wskazanego w tej fakturze - tłumaczył Andrzej Pośniak.
Zauważył też, że dodatkowo faktycznemu sprzedającemu można zarzucić, że nie wystawił faktury VAT dokumentującej dokonaną przez niego sprzedaż.
- W efekcie zarówno syn sprzedającego, jak i faktyczny sprzedający mogą być narażeni na odpowiedzialność wynikającą z kodeksu karnego skarbowego - ostrzegał Andrzej Pośniak.
Również Marek Wojda, doradca podatkowy współpracujący z Baker & McKenzie, wskazał, że negatywne konsekwencje błędnie wystawionej faktury mogą wystąpić przede wszystkim po stronie nabywcy, który dokonuje na jej podstawie odliczenia VAT.
- Ustawa o VAT w art. 88 ust. 3a przewiduje wiele sytuacji, w których otrzymana faktura nie daje prawa do odliczenia. Przykładowo mowa w nim o fakturach dokumentujących transakcje, które nie zostały dokonane, czy fakturach podających kwoty niezgodne z rzeczywistością. W razie sporu z organami podatkowymi, warto pamiętać, że niektóre z wyłączeń zawartych w tym przepisie są niezgodne z przepisami wspólnotowymi (np. gdyby kwestionowano odliczenie ze względu na fakt, że wystawca nie był w momencie wystawienia faktury zarejestrowanym podatnikiem VAT) - argumentował Marek Wojda.
Ważne!
Od 1 stycznia 2008 r. nastąpi istotna zmiana w art. 88 ust. 3a ustawy o VAT. Obecnie można odliczyć podatek błędnie naliczony przez wystawcę z tytułu transakcji niepodlegającej opodatkowaniu lub zwolnionej, o ile nabywca uregulował należność. Od nowego roku odliczenie VAT z takich faktur nie będzie możliwe, nawet jeśli należność zostanie uregulowana
EWA MATYSZEWSKA