Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości pozwoli członkowi zarządu uniknąć odpowiedzialności za zaległości podatkowe spółki.
Z pełnieniem funkcji w spółkach kapitałowych wiąże się nie tylko ryzyko poniesienia odpowiedzialności za zobowiązania cywilnoprawne spółki, lecz także za jej zobowiązania np. podatkowe, jeżeli nie zostały uregulowane przez spółkę. Za zaległości podatkowe spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji, spółki akcyjnej lub spółki akcyjnej w organizacji odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu.
Za niezapłacone podatki mogą w pewnych sytuacjach odpowiadać również inne osoby, które są związane z działalnością nowo zawiązanych spółek kapitałowych. W przypadku gdy spółka z o.o. w organizacji lub spółka akcyjna w organizacji nie posiada zarządu, za zaległości podatkowe spółki odpowiada jej pełnomocnik albo wspólnicy, jeżeli pełnomocnik nie został powołany.
Radosław Druć, konsultant w TPA Horwath, zwraca uwagę, że członek zarządu może zostać pociągnięty do odpowiedzialności, jeżeli pełnił swoje obowiązki w terminie płatności zobowiązania podatkowego, względnie w przypadku niektórych kategorii zaległości (np. oprocentowania nienależnej nadpłaty) w terminie ich powstania, a egzekucja należności podatkowych ciążących na spółce (czyli dłużniku pierwotnym) okazała się bezskuteczna w całości lub w części.
– Przesłanką pociągnięcia do odpowiedzialności jest więc w pierwszej kolejności bezskuteczność egzekucji przeciwko spółce – stwierdza Radosław Druć.
Odpowiedzialności można jednak uniknąć. Jednym ze sposobów uwolnienia się od skutków nieuregulowania zaległości przez spółkę może być wykazanie, że we właściwym czasie został złożony wniosek o ogłoszenie jej upadłości. Jako właściwy czas na zgłoszenie wniosku o upadłość należy uznać np. okres pomiędzy momentem, w którym wartość zobowiązań spółki przekroczy wartość jej majątku, a ostatecznym terminem zgłoszenia wniosku o upadłość.
Uwolnienie się od odpowiedzialności wystąpi tylko wówczas, gdy wykazana zostanie należyta staranność w działaniach zmierzających do wszczęcia postępowania upadłościowego.
– Wymóg ten nie zostanie spełniony, gdy podejmowane przez członka zarządu czynności nie doprowadzą do uruchomienia procedur prawa upadłościowego, np. na skutek braków formalnych wniosku o ogłoszenie upadłości – podpowiada Radosław Druć.
Zdaniem eksperta niezgłoszenie w odpowiednim czasie takiego wniosku daje organom podatkowym możliwość pociągnięcia członka zarządu do odpowiedzialności za zaległości podatkowe spółki. Ewentualne odwołanie do izby skarbowej, a nawet złożenie skargi do sądu administracyjnego najprawdopodobniej zostaną uznane za niezasadne.
Ważne Nie można wydać decyzji orzekającej o odpowiedzialności podatkowej osób trzecich, jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym powstała zaległość podatkowa, upłynęło pięć lat