Zwolniona z VAT jest dostawa produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej, dokonywana przez rolnika ryczałtowego, oraz świadczenie przez niego usług rolniczych.

Rolnikiem ryczałtowym jest ten, kto dokonuje dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczący usługi rolnicze. Definicja ta zawarta jest w art. 2 pkt 19 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku o towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm., nazywana dalej ustawą o VAT). Chodzi o rolnika korzystającego ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT.
Zgodnie z tą regulacją, zwalnia się od podatku dostawę produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej, dokonywaną przez rolnika ryczałtowego, oraz świadczenie usług rolniczych przez rolnika ryczałtowego. Z kręgu rolników ryczałtowych zostali wyłączeni podatnicy zobowiązani na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych.
Rolnik ryczałtowy ma prawo zrezygnować ze zwolnienia. Gwarantują mu to przepisy zawarte w art. 43 ust. 3. Z unormowań tych wynika, że rolnik ryczałtowy dokonujący dostawy produktów rolnych lub świadczący usługi rolnicze, które są zwolnione z podatku na podstawie wspomnianego art. 43 ust. 1 pkt 3, może zrezygnować z tego zwolnienia pod warunkiem:
  • dokonania w poprzednim roku podatkowym dostawy produktów rolnych oraz świadczenia usług rolniczych o wartości przekraczającej 20 tys. zł oraz
  • dokonania zgłoszenia rejestracyjnego, oraz
  • prowadzenia ewidencji.
Istotne regulacje dotyczące rozliczeń zawarte są w art. 115 ust. 1 ustawy o VAT. Otóż rolnikowi ryczałtowemu dokonującemu dostawy produktów rolnych dla podatnika podatku, który rozlicza ten podatek, przysługuje zryczałtowany zwrot podatku z tytułu nabywania niektórych środków produkcji dla rolnictwa opodatkowanych tym podatkiem. Kwota zryczałtowanego zwrotu podatku jest wypłacana rolnikowi ryczałtowemu przez nabywcę produktów rolnych.
Stawka zryczałtowanego zwrotu podatku, o którym mowa w ust. 1, wynosi 5 proc. kwoty należnej z tytułu dostawy produktów rolnych pomniejszonej o kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku (art. 115 ust. 2).
Podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny nabywający produkty rolne od rolnika ryczałtowego wystawia w dwóch egzemplarzach fakturę dokumentującą nabycie tych produktów. Oryginał faktury jest przekazywany dostawcy. Faktura dokumentująca nabycie produktów rolnych powinna być oznaczona jako Faktura VAT RR. Wynika to z przepisów art. 116 ust. 1 ustawy o VAT.
5 proc. wynosi stawka zryczałtowanego zwrotu podatku dla rolnika ryczałtowego
Krzysztof Tomaszewski