Brak zgodnej woli stron, wyrażonej w drodze umowy najmu, skutkuje brakiem zobowiązania VAT, gdyż nie dochodzi do świadczenia usług.

ORZECZENIE
Podatnik zwrócił się do organów podatkowych z wnioskiem o udzielenie interpretacji co do prawidłowości pobrania odszkodowania w wysokości czynszu za najem lokalu, w sytuacji gdy przeciwko osobie, która dopuściła się bezprawnego zajęcia lokalu, toczy się postępowanie windykacyjne. Organy uznały, że osoba zajmująca lokal korzysta z usług świadczonych na jej rzecz przez skarżącego, a więc konieczne jest uiszczenie VAT w odpowiedniej wysokości.
W skardze do WSA w Gdańsku podatnik wskazał, że w przypadku bezprawnego zajęcia lokalu nie można mówić o świadczeniu usług, a w konsekwencji o zobowiązaniu w VAT. Nie zgodził się również z poglądem, że świadczenie usług podlegające opodatkowaniu stanowi także powstrzymywanie się od dokonania czynności lub tolerowanie czynności lub sytuacji. Artykuł 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT mówi bowiem o osobie zobowiązanej do zaniechania określonego działania. W przypadku braku umowy najmu nie można natomiast mówić o zobowiązaniu się do jakichkolwiek działań czy zaniechań. Sąd uwzględnił skargę. Wskazał, że w przypadku opodatkowania korzystania z pomieszczeń konieczna jest zgodna wola obu stron, wyrażona poprzez zawarcie umowy najmu. Jej brak oznacza, że nie powstaje obowiązek podatkowy, a właścicielowi lokalu przysługuje odszkodowanie w wysokości czynszu za bezumowne korzystanie z lokalu.
Sygn. akt I SA/Gd 71/07
KATARZYNA NOWAK
Zespół Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte