Podatnik, który w roku podatkowym uzyskał choćby 1 zł przychodu, będzie musiał wykazać to przed organem podatkowym, poprzez złożenie zeznania PIT. W deklaracji podatkowej poza przychodami wykazuje się też m.in. koszty uzyskania przychodów oraz przysługujące ulgi i odliczenia.
W Polsce obowiązuje zasada powszechności opodatkowania. Zgonie z nią opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o PIT oraz dochodów, od których na podstawie Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W art. 10 ustawy o PIT zostały określone źródła przychodów, gdzie m.in. wymienia się: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.
W konsekwencji każdy przychód trzeba wykazać w urzędzie skarbowym i opodatkować. Inaczej organ podatkowy może rozpocząć postępowanie w sprawie nieujawnionych źródeł przychodów.



Stosunek pracy

Jednym z najbardziej popularnych źródeł przychodów jest stosunek pracy. Przepisy definiują, że za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty, niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub częściowo odpłatnych.
Użyty zwrot w szczególności oznacza, że wymienione kategorie przychodów stanowią katalog otwarty. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.
To kolejny dowód potwierdzający tezę, że każdy przychód musi być wykazany w zeznaniu podatkowym.
Ważne
Jeśli urząd skarbowy wykaże, że podatnik zataił uzyskane w roku podatkowym przychody, będzie mógł nałożyć na podatnika 75-proc. podatek oraz sankcje karne skarbowe



Dodatkowe świadczenia

Poza dochodami z tytułu umowy o pracę pracownicy często otrzymują świadczenia pozapłacowe. Znajdują się w nich np. abonamenty medyczne, polisy ubezpieczeniowe, karnety rekreacyjne.
Niestety wiele z tych profitów organy podatkowe traktują jako przychód podlegający opodatkowaniu. W przypadku np. abonamentów medycznych, zgodnie z argumentami przedstawianymi przez urzędników skarbowych w wydawanych interpretacjach, o powstaniu przychodu ze stosunku pracy nie przesądza fakt skorzystania przez pracownika z konkretnej usługi medycznej, lecz samo otrzymanie przez pracownika abonamentu medycznego (o określonej wartości pieniężnej) dającego prawo do świadczeń medycznych. Objęcie pracownika nieobowiązkową opieką medyczną stanowi nieodpłatne świadczenie, którego wartość ustala się według cen jego zakupu. Ryczałtowy sposób opłacania przez pracodawcę kosztów związanych z otoczeniem pracowników nieobowiązkową opieką medyczną nie stanowi przeszkody w ustaleniu wartości świadczenia przypadającego na każdego uprawnionego pracownika.
W przypadku pakietów medycznych oferowanych przez pracodawców pracownikom nie ma trudności z indywidualizacją świadczenia. W momencie wykupu tych usług znana jest zarówno globalna kwota przypadająca do zapłaty, jak i liczba pracowników, dla których wykupiono świadczenie. W tej sytuacji ustalenie przychodu u poszczególnych pracowników jest sprawą oczywistą, nawet jeżeli umowa nie określa jednostkowej ceny pakietu medycznego.



Koszty podatkowe

Wykazując w zeznaniu podatkowym przychody, uwzględnia się także koszty uzyskania przychodów. Przy wynagrodzeniu za pracę zastosowanie będą miały tzw. koszty pracownicze.
Zgodnie z przepisami ustawy o PIT koszty uzyskania przychodów z tytułu stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej:
● wynoszą 111, 25 zł miesięcznie, a za rok podatkowy nie więcej niż 1335 zł, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody z tytułu jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej,
● nie mogą przekroczyć łącznie 2002,05 zł za rok podatkowy, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody równocześnie z tytułu więcej niż jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej,
● wynoszą 139,06 zł miesięcznie, a za rok podatkowy łącznie nie więcej niż 1668,72 zł, w przypadku gdy miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę,
● nie mogą przekroczyć łącznie 2502,56 zł za rok podatkowy, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody równocześnie z tytułu więcej niż jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej, a miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę.



Podatnicy powinni wiedzieć, że jeżeli roczne koszty uzyskania przychodów ze stosunku pracy lub stosunków pokrewnych są niższe od wydatków na dojazd do zakładu lub zakładów pracy środkami transportu autobusowego, kolejowego, promowego lub komunikacji miejskiej, w rocznym rozliczeniu podatku koszty te mogą być przyjęte przez pracownika lub przez płatnika w wysokości wydatków faktycznie poniesionych, udokumentowanych wyłącznie imiennymi biletami okresowymi.
Zerowe zeznanie
Jeżeli roczne przychody podatnika nie przekroczą w roku podatkowym kwoty wolnej od podatku, która w 2009 i 2010 roku wynosi 3091 zł, również trzeba będzie złożyć zeznanie roczne. Podatek w takim zeznaniu wyniesie 0 zł, a odprowadzone od takiego dochodu zaliczki na PIT zostaną podatnikowi zwrócone, jako nadpłata podatku.
Ważne
Opłata za wykupienie przez pracodawcę na rzecz pracownika prawa do korzystania z dobrowolnych usług medycznych (niewchodzących w zakres medycyny pracy) stanowi przychód ze stosunku pracy
Podstawa prawna
Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).