Nowelizacja ustawy o VAT z 23 października 2009 r., która wejdzie w życie 1 stycznia 2010 r., określiła szczególne zasady powstawania obowiązku podatkowego w przypadku usług ciągłych. Jakie zmiany od przyszłego roku czekają podatników?
Tomasz Michalik
doradca podatkowy, partner w MDDP
W art. 19 ustawy o VAT wprowadzany jest nowy ust. 19a. Przepis ten przewiduje, że w przypadku importu usług, o których mowa w art. 28b ustawy – a zatem w przypadku importu większości usług – obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania tych usług. Jeżeli jednak dla usług tych zostały przez strony ustalone następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, wówczas ustawodawca przyjmuje fikcję, że usługi te będą wykonane z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te rozliczenia lub płatności, aż do momentu zakończenia świadczenia tych usług.
Oznacza to, że w przypadku gdy np. firma litewska wykonuje na rzecz odbiorcy polskiego usługę doradczą, która trwa kilkanaście miesięcy, a strony uzgodniły, że rozliczać się będą za każde kolejne trzy miesiące, wówczas obowiązek podatkowy powstawać będzie w ostatnim dniu każdego kwartału. Jeżeli natomiast płatność z tytułu usług wykonanych w danym kwartale zostanie otrzymana przed upływem tego kwartału, to obowiązek podatkowy powstanie z chwilą otrzymania tej płatności. Jeśli jednak płatności nie będzie, wówczas obowiązek podatkowy powstanie w ostatnim dniu okresu, który strony uznały za rozliczeniowy. Dla powstania obowiązku podatkowego w tym przypadku bez znaczenia jest to, czy i kiedy została wystawiona faktura. To istotna zmiana przepisów, gdyż w dużym stopniu odrywa obowiązek podatkowy w przypadku importu usług ciągłych od samej płatności i wiąże go z terminami rozliczeniowymi wynikającymi z umowy między stronami.
Ustawodawca przewiduje także, że jeżeli usługi o charakterze ciągłym świadczone były przez okres dłuższy niż rok, i w odniesieniu do nich w danym roku nie upływają terminy rozliczeń lub płatności, wówczas usługi takie uznaje się za wykonane z upływem każdego roku podatkowego aż do momentu zakończenia świadczenia tych usług.