Urząd skarbowy ma prawo powołać biegłego do określenia wartości sprzedawanych nieruchomości, otrzymanego w spadku bądź darowiźnie majątku czy przywiezionego do Polski auta. Gdy ustalenia biegłego o 33 proc. przewyższą dane wykazane przez podatnika, to podatnik zapłaci za rzeczoznawcę.

Czy ważna jest osoba biegłego

Czy do oceny wartości transakcji właściwego biegłego musi powołać organ podatkowy?
Tak
Przepisy nakazują organowi podatkowemu określać wartość rynkową rzeczy z uwzględnieniem opinii biegłych. Co więcej, nie może do tego celu być wykorzystana opinia jakiegokolwiek biegłego, ale tylko takiego, który został powołany przez organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej.
Podstawa prawna
• Art. 19 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

Czy podatnik dowie się o biegłym

Urząd skarbowy sprawdza rozliczenia podatnika. Urzędnikom nie podobają się wartości niektórych transakcji. W związku z tym urząd chce powołać biegłego. Czy dowie się o tym podatnik?
Tak
Strona powinna być zawiadomiona o miejscu i terminie przeprowadzenia dowodu z zeznań świadków, opinii biegłych lub oględzin przynajmniej na siedem dni przed terminem.
Warto też wiedzieć, że strona ma prawo brać udział w przeprowadzaniu dowodu, może zadawać pytania świadkom i biegłym oraz składać wyjaśnienia.
Podstawa prawna
• Art. 190 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).

Czy wartość domu może określić biegły

Podatnik przy sprzedaży nieruchomości podał niewielką jej wartość. Obawia się, że urząd skarbowy zakwestionuje cenę transakcji. Czy wartość nieruchomości może określić biegły?
Tak
Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych związanych z nieruchomościami jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej.
Wartość rynkową rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.
Jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie odpłatnego zbycia znacznie odbiega od wartości rynkowej nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej wezwie strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. W razie nieudzielenia odpowiedzi, niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej określi wartość z uwzględnieniem opinii biegłego lub biegłych. Jeżeli wartość ustalona w ten sposób odbiega co najmniej o 33 proc. od wartości wyrażonej w cenie, koszty opinii biegłego lub biegłych ponosi zbywający.
Podstawa prawna
• Art. 19 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

Czy opinię musi wydać kilku biegłych

Czy przy określaniu wartości nabytego spadku opinię w tym zakresie musi wydać kilku biegłych powołanych przez urząd skarbowy?
Nie
Ustawa o podatku od spadków i darowizn, określając, że ustalenie wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych, będących przedmiotem spadku, powinno nastąpić z uwzględnieniem opinii biegłych, wskazywała na rodzaj dowodu, a nie na liczbę biegłych, których opinii powinien zasięgnąć organ podatkowy. Wystarczy, że w danej sprawie zostanie powołany jeden biegły.
Podstawa prawna
• Art. 8 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 142, poz. 1514 z późn. zm.).

Czy powołanie biegłego podwyższy podatek

Podatnicy zgłosili do urzędu skarbowego otrzymaną darowiznę. Fiskus zakwestionował jednak jej wartość. Czy powołanie biegłego do określenia wartości nabytego majątku zawsze będzie wiązało się z podwyższeniem podstawy opodatkowania?
Nie
Jeśli organ podatkowy podejmie postępowanie o ustalenie podatku od spadków i darowizn w trybie powołania biegłego w związku z podejrzeniem, że wartość nabytych praw majątkowych podana przez podatnika jest niższa od jej wartości rynkowej, to urząd jest zobowiązany w toku postępowania ustalić rzeczywistą wartość rynkową rzeczy lub praw majątkowych, a nie tylko wyższą.
Podstawa prawna
• Art. 8 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 142, poz. 1514 z późn. zm.).

Czy biegły może być ukarany

Urząd skarbowy wezwał biegłego do zbadania rozliczeń przedsiębiorcy. Biegły jednak nie stawił się na wezwanie urzędu. Czy może zostać ukarany?
Tak
Przepisy Ordynacji podatkowej stanowią, że strona, pełnomocnik strony, świadek lub biegły, którzy mimo prawidłowego wezwania organu podatkowego: nie stawili się osobiście bez uzasadnionej przyczyny, mimo że byli do tego zobowiązani, lub bezzasadnie odmówili złożenia wyjaśnień, zeznań, wydania opinii, okazania przedmiotu oględzin lub udziału w innej czynności, lub bez zezwolenia tego organu opuścili miejsce przeprowadzenia czynności przed jej zakończeniem, mogą zostać ukarani karą porządkową do 2,5 tys. zł.
Podstawa prawna
• Art. 262 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).

Czy wyjaśnienia wykluczą biegłego

Czy w sytuacji gdy podatnik sam skoryguje zakwestionowaną wartość otrzymanego w spadku majątku, wykluczy to możliwość powołania biegłego przez urząd skarbowy?
Nie
Nie ma przeszkód, gdy wartość rynkowa sprostowana zostanie przez podatnika w toku postępowania w oparciu o opinie biegłych, a okoliczności te wywołają wątpliwości organu, aby powołał on biegłych z urzędu na ogólnych zasadach przewidzianych w Ordynacji podatkowej.
Podstawa prawna
• Art. 8 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 142, poz. 1514 z późn. zm.).

Czy za biegłego zawsze zapłaci podatnik

Czy w każdym przypadku podatnik zapłaci za opinię biegłego powołanego przez urząd skarbowy?
Nie
Za opinię biegłego podatnik będzie płacił zawsze, gdy ustalenia biegłego przewyższą wartość o 33 proc. w porównaniu z wartością podaną przez podatnika. Poza tym koszty opinii biegłego dotkniętej wadami nie mogą obciążać strony postępowania, jeśli wady te były istotne i nie nadawały się do usunięcia. Obciążenie strony postępowania podatkowego kosztami opinii biegłego wymaga zebrania materiału umożliwiającego stronie ocenę zasadności wysokości wynagrodzenia wypłaconego biegłemu.
Podstawa prawna
• Art. 8 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 142, poz. 1514 z późn. zm.).

Czy biegły może być powołany przy spadku

Podatnicy otrzymali spadek po zmarłej ciotce. Nie potrafią jednak określić jego wartości. Czy do określenia wartości spadku organ podatkowy może powołać biegłego?
Tak
Wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych przyjmuje się w wysokości określonej przez nabywcę, jeżeli odpowiada ona wartości rynkowej tych rzeczy i praw. Wartość rynkową rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia powstania obowiązku podatkowego.
Jeżeli nabywca nie określił wartości nabytych rzeczy lub praw majątkowych albo wartość określona przez niego nie odpowiada, według oceny naczelnika urzędu skarbowego, wartości rynkowej, organ ten wezwie nabywcę do jej określenia, podwyższenia lub obniżenia, w terminie nie krótszym niż 14 dni od dnia doręczenia wezwania, podając jednocześnie wartość według własnej, wstępnej oceny. Jeżeli nabywca, pomimo wezwania, nie określił wartości lub podał wartość nieodpowiadającą wartości rynkowej, naczelnik urzędu skarbowego dokona jej określenia z uwzględnieniem opinii biegłego lub przedłożonej przez nabywcę wyceny rzeczoznawcy. Jeżeli organ podatkowy powoła biegłego, a wartość określona z uwzględnieniem jego opinii różni się o więcej niż 33 proc. od wartości podanej przez nabywcę, koszty opinii biegłego ponosi nabywca.
Podstawa prawna
• Art. 8 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 142, poz. 1514 z późn. zm.).

Czy wartość auta będzie zweryfikowana

Czy cena samochodu sprowadzonego z zagranicy może zostać zweryfikowana przez biegłego?
Tak
Jeżeli wysokość podstawy opodatkowania w przypadku sprzedaży na terytorium kraju albo nabycia wewnątrzwspólnotowego samochodu osobowego, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od średniej wartości rynkowej tego samochodu osobowego, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej wzywa podatnika do zmiany wysokości podstawy opodatkowania lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie jej w takiej wysokości. W razie nieudzielenia odpowiedzi, niedokonania zmiany wysokości podstawy opodatkowania lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie jej wysokości znacznie odbiegającej od średniej wartości rynkowej, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej określi wysokość podstawy opodatkowania. Jeżeli wysokość podstawy opodatkowania ustalona z uwzględnieniem biegłego odbiega co najmniej o 33 proc. od zadeklarowanej podstawy opodatkowania, koszty opinii biegłego ponosi podatnik.
Podstawa prawna
• Art. 82a ustawy z 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym (Dz.U. nr 29, poz. 257 z późn. zm.).