Organy podatkowe kwestionują jednorazowe zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów opłaty wstępnej z tytułu umowy leasingu i nakazują jej rozliczanie w czasie proporcjonalnie do czasu trwania umowy. Czy w ten sam sposób należy rozliczać tzw. czynsz zerowy z tytułu leasingu?
Zapłata opłaty wstępnej z tytułu leasingu warunkuje realizację umowy leasingowej. W związku z tym organy podatkowe uznają, że opłata ta dotyczy całego okresu trwania umowy. Jako że nie można jej bezpośrednio powiązać z konkretnymi przychodami osiąganymi przez podatnika, stanowić ona będzie pośredni koszt uzyskania przychodów. W związku z tym, jeżeli czas trwania umowy leasingowej przekracza rok podatkowy, opłata wstępna powinna być rozliczana w czasie zgodnie z art. 15 ust. 4d ustawy o CIT.
W wyroku z 17 czerwca 2008 r. (sygn. akt III SA/Wa 24/08) WSA w Warszawie stwierdził jednak, że jeżeli w umowie leasingu nie określono, że opłata wstępna jest opłatą na poczet usługi wykonywanej przez okres jej trwania, to należy ją uznać za koszt jednorazowy, w momencie poniesienia (podobnie orzekł WSA w Białymstoku w wyroku z 1 kwietnia 2009 r.; sygn. akt I SA/Bk 614/08). Mimo korzystnych dla podatników rozstrzygnięć sądów administracyjnych w tym zakresie, stanowisko organów podatkowych nie uległo zmianie i nadal w interpretacjach indywidualnych nakazują one rozliczanie opłaty wstępnej w czasie, proporcjonalnie do okresu trwania umowy.
Odmiennie natomiast jest traktowany tzw. czynsz zerowy z tytułu leasingu, który co do zasady stanowi opłatę za pierwszy miesiąc korzystania z przedmiotu leasingu. Organy podatkowe uznają, że czynsz zerowy może być jednorazowo zaliczony do kosztów uzyskania przychodów w momencie poniesienia, ponieważ jest możliwe jego przypisanie do konkretnego okresu rozliczeniowego. Jednorazowe zaliczenie czynszu zerowego do kosztów uzyskania przychodów jest przy tym dopuszczalne także w przypadku, gdy jego wysokość znacznie odbiega od wysokości pozostałych miesięcznych rat leasingowych. Zostało to potwierdzone w wielu interpretacjach indywidualnych oraz z wyroku WSA w Warszawie z 3 października 2008 r. (sygn. akt III SA/Wa 1080/08).
Należy jednak zaznaczyć, że opisany charakter czynszu zerowego, tj. czynszu za pierwszy miesiąc korzystania z przedmiotu leasingu, powinien wynikać bezpośrednio z umowy leasingowej. Jeżeli z umowy wynikałoby, że czynsz zerowy ma inny charakter, w szczególności że jego zapłata warunkuje wykonanie umowy leasingowej, istnieje poważne ryzyko, że organy podatkowe potraktują go tak samo jak opłatę wstępną.

dr Janusz Marciniuk, doradca podatkowy Marciniuk i Wspólnicy