Warunkiem uznania danej osoby za podatnika jest jej stałe zaangażowanie w prowadzoną działalność gospodarczą. Tym samym nie jest podatnikiem VAT osoba fizyczna zaangażowana sporadycznie w dostawę towaru.

STAN FAKTYCZNY
W sierpniu 2005 r. podatnik zwrócił się o interpretację przepisów prawa podatkowego. Nie wiedział, czy ma zapłacić VAT od sprzedaży podzielonych wcześniej zakupionych działek rolnych. Zaznaczył, że działki są nadal działkami rolnymi, on zaś jest rolnikiem indywidualnym i nie jest podatnikiem VAT. W jego ocenie nie jest obowiązany do odprowadzania VAT w związku ze sprzedażą działek, gdyż grunty nabył 14 lat temu w celach rolnych. Organ podatkowy był innego zdania i uznał, że VAT należy zapłacić.
UZASADNIENIE
Sąd I instancji przyznał rację podatnikowi. Jednak skarga kasacyjna dyrektora izby skarbowej okazała się skuteczna. Naczelny Sąd Administracyjny uchylił zaskarżony wyrok. W obszernym uzasadnieniu NSA wyjaśnił jednak, że pojęcie podatnika, zarówno w prawie polskim, jak i unijnym, uzależnione jest od prowadzenia działalności gospodarczej. Wykonanie czynności podlegającej opodatkowaniu skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego tylko wtedy, jeżeli została wykonana w ramach działalności gospodarczej. Pojęcie podatnika uzależnione jest od prowadzenia działalności gospodarczej, którą stanowi profesjonalny obrót gospodarczy. Zdaniem NSA nie można pominąć, że przez pojęcie handel należy rozumieć dokonywanie w sposób zorganizowany zakupów towarów w celu ich odsprzedaży.
Co do zasady warunkiem uznania danej osoby za podatnika jest jej stałe zaangażowanie w prowadzoną działalność gospodarczą. Tym samym zdaje się uzasadnione twierdzenie, iż nie jest podatnikiem VAT osoba fizyczna zaangażowana sporadycznie w dostawę towaru. Jak wskazał NSA w rozpoznawanej sprawie, strona nabyła przedmiotowe działki budowlane do majątku osobistego i w związku z ich nabyciem nie dokonywała odliczenia podatku naliczonego. Sprzedaż (dostawa) gruntu podlega opodatkowaniu dopiero od 1 maja 2004 r. Konstrukcja VAT jest zgodna z konstrukcją podatku od wartości dodanej przyjętą w ustawodawstwie europejskim, zachowując uprawnienia podatnika do odliczenia podatku naliczonego. Podatek obciąża w każdej fazie obrotu nie pełen obrót, ale tylko tę wartość, która została dodana w konkretnej fazie. Podstawową zasadą obowiązującą w VAT jest zasada jego neutralności dla podatnika, którego wyrazem jest prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku zapłaconego przy nabyciu towarów i usług. Podatnik musi mieć zagwarantowaną możliwość odzyskania podatku naliczonego. W tej sprawie nabycie działek nastąpiło w czasie, gdy nabycie gruntu nie było objęte obowiązkiem podatkowym w VAT.
NSA podkreślił, że na gruncie przepisów VI Dyrektywy istnieją przypadki, gdy status podatnika nadawany jest nie w celu pobrania podatku od podmiotu dokonującego sprzedaży, lecz celem umożliwienia mu odliczenia podatku naliczonego.
Rzeczywiste wykorzystanie składnika kapitału przez podatnika - czy to do celów gospodarczych, czy prywatnych - uwzględnia się przy ustalaniu, jakie było przeznaczenie tego składnika tylko wtedy, gdy podatnik domaga się odliczenia w całości lub w części naliczonego podatku od wartości dodanej zapłaconego w związku z nabyciem - wyjaśnił NSA, powołując się na orzecznictwo ETS.
Wyrok NSA z 24 kwietnia 2007 r.
SYGN. AKT I FSK 603/06, niepublikowany
ALEKSANDRA TARKA