Leasing jest szczególną formą finansowania inwestycji, umożliwiającą korzystanie z dóbr inwestycyjnych, bez konieczności ich zakupu. Jak leasing operacyjny ujmować w sprawozdaniu finansowym leasingodawcy i leasingobiorcy?
dr André Helin
prezes BDO Numerica
Leasing obejmuje notyfikowaną umową transakcję, polegającą na oddaniu przez jedną stronę (leasingodawcę, finansującego) drugiej (leasingobiorcy, korzystającemu) rzeczy (przedmiotu leasingu) do opłatnego korzystania.
Zasady ewidencji leasingu operacyjnego określają krajowe przepisy ustawy o rachunkowości oraz Międzynarodowy Standard Rachunkowości 17.
Przy leasingu operacyjnym przychody leasingodawcy, zarówno z tytułu opłaty jednorazowej, jeżeli jest ona znaczna, jak i opłat bieżących, wykazuje się w sprawozdaniu finansowym proporcjonalnie do okresu trwania umowy (zazwyczaj metodą liniową), niezależnie od faktycznych wpływów.
Oddane w leasing środki trwałe figurują na koncie środków trwałych. Amortyzuje się je zgodnie z zastosowanymi przez leasingodawcę do podobnych środków trwałych metodami amortyzacji: kwotę podlegającą amortyzacji rozkłada się systematycznie na poszczególne okresy sprawozdawcze, w ciągu całego okresu użytkowania tych środków.
W przypadku gdy występuje tzw. wartość końcowa środka trwałego, tzn. wartość, po jakiej leasingodawca otrzymuje z powrotem przedmiot umowy po jej zakończeniu, dokonuje się – w miarę potrzeby – dodatkowych odpisów aktualizujących, jeżeli istnieje ryzyko, że wartość końcowa jest za wysoka.
Wstępne koszty bezpośrednie, poniesione dla uzyskania przychodów z leasingu operacyjnego, rozlicza się w czasie, proporcjonalnie do wykazanych w sprawozdaniu finansowym przychodów z tytułu leasingu, albo też odpisuje się je w ciężar kosztów w okresie ich poniesienia.
Nieznaczne (mało istotne) opłaty wstępne, mające charakter prowizji i zwrotu kosztów przygotowania umów, służące pokryciu kosztów wstępnych, mogą być w całości zaliczone do przychodów okresu ich powstania.
Koszty finansowe, związane z finansowaniem z kredytów zakupionych i oddanych w leasing środków trwałych, obciążają koszty okresu, w którym one powstały.
Przy leasingu operacyjnym koszty leasingobiorcy wykazuje się w sprawozdaniu finansowym leasingobiorcy proporcjonalnie do okresu trwania umowy (zazwyczaj stosuje się metodę liniową), niezależnie od faktycznie zapłaconych rat.
Wstępne koszty bezpośrednie, poniesione przed zawarciem umowy leasingu, jeżeli są znaczne, rozlicza się w czasie, proporcjonalnie do wykazanych w sprawozdaniu finansowym opłat z tytułu leasingu. Natomiast wstępne koszty odpisuje się w ciężar kosztów okresu ich poniesienia, gdy są nieznaczne.