VAT od usług trzeba będzie płacić w tym kraju, w którym znajduje się siedziba ich odbiorcy, a nie, jak obecnie - usługodawcy. To jedna ze zmian wynikających z rządowego projektu nowelizacji ustawy o VAT, którego pierwsze czytanie odbyło się w czwartek w sejmowej Komisji Finansów Publicznych.

Za przyjęciem zmian do ustawy o VAT opowiedziało się 45 posłów komisji - wszyscy obecni.

Nowelizacja ma dostosować polskie przepisy o VAT do kilku unijnych dyrektyw. Ich celem jest usprawnienie funkcjonowania rynku wspólnotowego. Większość zmian weszłaby w życie 1 stycznia 2010 r.

Zgodnie z obowiązującą obecnie ustawą o VAT, jeżeli polski podmiot wykonuje usługi, których odbiorcą jest firma np. z Wielkiej Brytanii czy Niemiec, to VAT od takiej transakcji trzeba zapłacić w Polsce. Po nowelizacji usługa taka będzie opodatkowana VAT-em w tym kraju, w którym siedzibę ma jej odbiorca.

Jeżeli wykonawca usługi nie będzie zarejestrowany dla potrzeb VAT w państwie, do którego sprzedaje swoje usługi, to obowiązek rozliczenia podatku będzie spoczywał na odbiorcy usług.

Zmiany dotyczące miejsca opodatkowania usług nie będą miały zastosowania w przypadku usług przeznaczonych na potrzeby osobiste odbiorcy lub jego personelu - VAT trzeba będzie nadal płacić w kraju siedziby wykonawcy usług.

Projekt określa również miejsce opodatkowania usług z dziedziny kultury. Organizatorzy imprez kulturalnych płaciliby VAT w kraju, w którym mają swoją siedzibę. Wyjątek stanowiłyby usługi wstępu na imprezy artystyczne, sportowe czy edukacyjne. W ich wypadku miejscem opodatkowania byłby kraj, w którym imprezy te się odbywają. Te zmiany mają wejść w życie od 2011 r.

W myśl rządowego projektu, inne niż obecnie ma być miejsce opodatkowania VAT od usług restauracyjnych i cateringowych. Teraz podatek od nich trzeba płacić w miejscu siedziby usługodawcy; po nowelizacji mają być one podatkowanie tam, gdzie są wykonywane.

Inna zmiana dotyczy tzw. informacji podsumowującej, czyli dokumentu składanego organom skarbowym, informującego o wielkości obrotów dokonanych przez podatnika VAT z firmami unijnymi. Informacje te, co do zasady, mają być składane raz na miesiąc - do 15 dnia miesiąca następującego po tym, w którym powstał obowiązek podatkowy w VAT. Raz na kwartał informacje podsumowujące obrót wewnątrzwspólnotowy będą mogli składać tylko ci przedsiębiorcy, u których wartość tego obrotu nie przekroczyła w ciągu ostatnich pięciu kwartałów 250 tys. zł. Kwartalne deklaracje będą dopuszczalne także wtedy, gdy wartość transakcji z firmami unijnymi nie przekroczyła w ostatnim kwartale 500 tys. zł.

Projekt nowelizacji określa w sposób szczególny moment powstania obowiązku podatkowego przy tzw. usługach ciągłych, czyli powtarzających się między tymi samymi partnerami handlowymi w dłuższym okresie. Jeżeli czas trwania takich usług byłby dłuższy niż rok, to obowiązek płacenia od nich VAT powstawałby z upływem roku kalendarzowego, w którym usługi przestały być świadczone.

Dostosowaniem polskich przepisów do regulacji unijnych jest też zapis w projekcie nowelizacji, z którego wynika, że zwrot VAT zapłaconego w innym państwie członkowskim, ma być dokonywany w urzędzie skarbowym tego państwa, w którym podatnik VAT ma siedzibę lub miejsce zamieszkania. Oznacza to, że gdyby polska firma miała prawo do zwrotu VAT zapłaconego od transakcji dokonanej np. z firmą niemiecką, to o zwrot występowałaby do urzędu skarbowego w Polsce. Wnioski o zwrot mogłyby być przesyłane drogą elektroniczną.

Projekt został skierowany do II czytania. Na sprawozdawcę komisji wybrano posła Jana Łopatę z PSL.