Dla budynków lub lokali mieszkalnych, które są wynajmowane, wydzierżawiane albo używane przez właściciela na cele prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje poza amortyzacją na zasadach ogólnych możliwość zastosowania amortyzacji uproszczonej. Na czym ona polega?
dr JANUSZ MARCINIUK
doradca podatkowy Marciniuk i Wspólnicy
Podatnicy mogą ustalić wartość początkową budynków lub lokali mieszkalnych: wynajmowanych, wydzierżawianych albo używanych na cele prowadzonej działalności gospodarczej, przyjmując w każdym roku podatkowym wartość stanowiącą iloczyn metrów kwadratowych wynajmowanej, wydzierżawianej lub używanej przez właściciela powierzchni użytkowej tego budynku lub lokalu, przyjętej dla celów podatku od nieruchomości, i kwoty 988 zł (art. 22g ust. 10 ustawy o PIT). Amortyzacji uproszczonej mogą podlegać budynki i lokale mieszkalne przeznaczone wyłącznie na powyżej określone cele. Jeżeli następuje przerwa np. w wynajmie, ale zamiarem właściciela nie jest trwałe zaprzestanie wynajmu, odpisy amortyzacyjne mogą być nadal uwzględniane jako koszty podatkowe. Ustawa zezwala na zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wydatków, które mimo że nie generują przychodu, służą zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodu na przyszłość. Gdyby jednak w budynku mieszkalnym jego część nie była w ogóle przeznaczona pod wynajem, dzierżawę lub do użytku przez właściciela na cele prowadzonej działalności gospodarczej, to podstawę obliczania odpisu amortyzacyjnego należałoby odpowiednio dostosować.
Korzystając z możliwości ustalenia wartości początkowej lokalu lub budynku jako iloczyn powierzchni użytkowej i kwoty 988 zł, nie dokonuje się ujęcia tego środka trwałego w ewidencji środków trwałych, zgodnie z art. 22n ust. 3 ustawy o PIT, nawet jeśli jest ona prowadzona dla innych środków trwałych. Podatnik, ujmując w ewidencji środek trwały, którego wartość początkową ustalił w sposób uproszczony, naruszyłby przepis ustawowy. Ustalając wartość początkową lokalu lub budynku w sposób wynikający z art. 22g ust. 10 ustawy o PIT, odpisów amortyzacyjnych można dokonywać wyłącznie przy zastosowaniu stawki amortyzacyjnej określonej w wykazie stawek amortyzacyjnych, stanowiącym załącznik do ustawy, czyli w wysokości 1,5 proc. rocznie. Wybierając uproszczony sposób ustalenia wartości początkowej, podatnik traci możliwość zastosowania indywidualnej stawki amortyzacyjnej, która dla budynków i lokali używanych lub ulepszonych może wynieść do 10 proc. Wynika to z faktu, że stawka indywidualna ma zastosowanie tylko do środków trwałych wprowadzonych do ewidencji.