Sprzedaż towarów po niższej cenie nie wpływa na możliwość zaliczenia wydatków poniesionych na te towary do kosztów uzyskania przychodów.
Jeśli firma chce zaliczyć wydatki do kosztów uzyskania przychodów i mają one związek z przychodem, to cena towaru nie ma znaczenia, na co zwrócił ostatnio uwagę WSA w Warszawie (sygn. akt III SA/WA 460/09, nieprawomocny).
Jak tłumaczy Mirosław Siwiński, doradca podatkowy w Kancelarii Prawnej Witold Modzelewski, w sprawie chodziło o to, że deweloper sprzedawał niektóre domy taniej, z takim samym standardem wykończenia. Organy podatkowe zakwestionowały firmie prawo do zaliczenia do kosztów wydatków poniesionych na domy sprzedane taniej. Jak stwierdził sąd, organy podatkowe nie miały jednak podstaw do zakwestionowania tych wydatków.

Cena bez znaczenia

Jak wyjaśnia Mirosław Siwiński, WSA uznał, że art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.) nie wymaga do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów zwiększenia przychodu, a jedynie jego osiągnięcie, co w omawianej sprawie nastąpiło. Sąd stwierdził, że organy postawiły przed sobą niewykonalne zadanie wykazania w takim przypadku, że wydatek nie był poniesiony w celu osiągnięcia przychodu.
– Sąd jednocześnie zauważył, że suwerenną decyzją podmiotu gospodarczego jest kwestia kształtowania cen dla poszczególnych klientów oraz to, jaki towar, w jakim czasie, za jąką cenę i na jakich warunkach sprzeda – mówi Mirosław Siwiński. A zatem – zdaniem WSA – fakt zaniżenia niektórych cen nie stanowi wystarczającego motywu do zakwestionowania intencji osiągnięcia przychodu po stronie podatnika. Mimo że wyrok dotyczył dewelopera, to tezę wyroku można również odnosić do innych sytuacji.

Spory o koszty

Możliwość zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów to jedna z najczęstszych kwestii spornych rozstrzyganych przed sądami administracyjnymi. Firmy skarżą zazwyczaj decyzje organów podatkowych, które nie pozwalają zaliczyć do kosztów pewnych wydatków. Aby jednak pozbawić firmę prawa do zaliczenia wydatków do kosztów, organy podatkowe muszą udowodnić albo że firma poniosła koszty, które nie były związane z przychodem lub nie zostały poniesione w celu zabezpieczenia źródła przychodów, albo że są to koszty, które znajdują się w katalogu art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w którym wymieniono wydatki niestanowiące kosztów.
Zgodnie bowiem z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Definicja kosztu

W kolejnym wyroku WSA w Warszawie (sygn. akt III SA/Wa 656/08) potwierdził, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. Na podstawie literalnego brzmienia tych przepisów należy zatem dojść do wniosku – uzasadniał sąd – że regułą jest możliwość pomniejszenia przychodu o jakiekolwiek koszty poniesione przez podatnika, zaś wyjątkiem jest brak takiej możliwości, przy czym wyjątki te zostały enumeratywnie określone w art. 16 ust. 1 ustawy.
Sąd stwierdził także, że każdy koszt, który został poniesiony w sposób bezpośredni lub pośredni, rzeczywisty lub potencjalny (tzn. w intencji podatnika poniesiony w celu zwiększenia przychodu, choćby niezasadnie z punktu widzenia ekonomicznego) może być uznany za koszt uzyskania przychodu. Z kolei w jednym z wyroków NSA (sygn. akt II FSK 1447/07) uznał, że określenie w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, że kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów oznacza, że pomiędzy wydatkiem a przychodem musi zachodzić bezpośredni związek. Istotny jest zatem cel uzyskania przychodu.