Szpitale nie mogą odliczyć VAT z faktur za towary i usługi budowlane, usługi projektowe i doradcze. Koszt inwestycji w branży medycznej zwiększa też VAT od aportów.
RAPORT
Zwolnienie usług medycznych z VAT uniemożliwia odliczenie podatku z tytułu nabywania przez placówki medyczne towarów i usług. Doktor Andrzej Chełchowski, radca prawny z Kancelarii Adwokatów i Radców Prawnych Miller, Canfield, W. Babicki, A. Chełchowski i Wspólnicy, tłumaczy, że u podatnika świadczącego tylko usługi zwolnione z VAT (np. szpital) nie wystąpi podatek należny, zatem VAT zapłacony np. z tytułu zakupów inwestycyjnych nie podlega odliczeniu – faktycznie podatnik ponosi jego ciężar ekonomiczny jak ostateczny konsument.
– Placówki medyczne nie mogą odliczyć podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakup towarów i usług budowlanych, projektowych, doradztwa i innych – wylicza Andrzej Chełchowski.
Zwolnieniem z VAT objęto usługi świadczone przez szpitale, usługi medyczne świadczone przez przychodnie i praktyki lekarskie, usługi stomatologiczne, usługi położnych, pielęgniarek, fizykoterapeutów i osób zajmujących się usługami paramedycznymi.
Katarzyna Ryszard, doradca podatkowy, tłumaczy, że przedsiębiorcy świadczący usługi ochrony zdrowia, ponosząc wydatki na inwestycje, nabywane towary lub usługi niezbędne dla działalności leczniczej, płacą ceny brutto z naliczonym VAT, nie mając możliwości odliczenia takiego VAT, jaką mają inni przedsiębiorcy.
– Rozwiązanie to jest szczególnie niekorzystne, zwłaszcza że koszt nieodliczalnego VAT dotyczy też VAT ukrytego w cenie produktów farmaceutycznych, usług za media, leków, urządzeń medycznych, paliwa, energii, telefonów, wody, napraw sprzętu, usług doradczych, projektowych – podkreśla Katarzyna Ryszard.
Dodatkowe niekorzystne skutki podatkowe dla podmiotów dokonujących inwestycji w sektorze ochrony zdrowia wprowadziły nowe regulacje ustawy o VAT w zakresie opodatkowania aportów, które obowiązują od grudnia 2008 r. Co do zasady, podmiot wnoszący aport jest zobowiązany do zapłaty VAT od wartości aportu – np. w postaci budynków i wyposażenia szpitali wniesionych do nowo powstałych spółek medycznych. W związku z tym, że spółka medyczna nie ma prawa do odliczenia VAT, powoduje to obciążenie jej wyniku finansowego.
– Jest to sytuacja wyjątkowo niekorzystna dla podatników świadczących usługi zwolnione, bowiem faktycznie VAT naliczony przy aporcie nie będzie dla nich odliczalny – tłumaczy Katarzyna Ryszard.
W kontekście systemowej restrukturyzacji szpitali publicznych, jak i potrzeby umożliwienia rozwoju sieci prywatnych placówek medycznych, konieczne jest wypracowanie prawnych zmian neutralizujących koszty VAT.
W opinii dr. Andrzeja Chełchowskiego jednym z rozwiązań może być zastosowanie preferencyjnej 0-proc. stawki VAT dla usług świadczonych przez najważniejszych, typowych poddostawców firm działających w służbie zdrowia. Inną propozycją może być zniesienie zwolnienia podatkowego i wprowadzenie zerowej lub obniżonej stawki VAT na usługi medyczne. Przy aportach czasowym rozwiązaniem, dostępnym wobec szpitali publicznych, może być rządowy program Ratujemy polskie szpitale. W jego ramach samorządy, które przekształcą szpitale w spółki prawa handlowego, mają otrzymać dotację budżetową na pokrycie VAT, zapłaconego od wniesionego aportem majątku do spółki.
– Wnioski trzeba składać do wojewodów, a program ma obowiązywać w latach 2009–2011 – dodaje Katarzyna Ryszard.
Ważne!
Opodatkowanie VAT aportów dotyczy też jednostek samorządu terytorialnego, które w procesie przekształceń chcą wnieść jako wkład majątek szpitali do spółek medycznych