W okresie zawieszenia firmy przedsiębiorca nie może wykonywać działalności i osiągać bieżących przychodów. Podatnik opłacający ryczałt musi jednak obliczyć i wpłacić podatek dotyczący przerwy w działalności. Zdaniem ekspertów obowiązek zapłaty odnosi się do określonej kategorii dozwolonych przychodów.
ANALIZA
Przedsiębiorca opodatkowany ryczałtem, który zawiesi prowadzenie firmy, będzie zwolniony z obowiązku rozliczeń z fiskusem. Z nowelizacji ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz niektórych innych ustaw z 10 lipca 2008 r. (Dz.U. nr 141, poz. 888) wynika jednocześnie, że po wznowieniu działalności podatnik będzie musiał obliczyć i wpłacić ryczałt dotyczący okresu zawieszenia. Tymczasem ta sama ustawa jako zasadę wprowadza zakaz wykonywania działalności gospodarczej i osiągania bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej w okresie zawieszenia. W ocenie Pawła Tomczykowskiego, doradcy podatkowego, partnera w kancelarii podatkowej Ożóg i Wspólnicy, konstrukcja nowych przepisów może wywoływać pewne wątpliwości. Czym innym jest wszak zwolnienie od opodatkowania ryczałtem pewnych źródeł przychodu, a czym innym zwolnienie od jego obliczania i wpłacania.
- W mojej opinii obowiązek obliczenia i wpłacenia ryczałtu powinien odnosić się wyłącznie do kategorii przychodów wymienionych enumeratywnie w art. 14a ust. 4 znowelizowanej ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, czyli np. do przychodów uzyskanych na skutek wykonywania czynności niezbędnych do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów - twierdzi ekspert.

Dozwolone czynności

Wyjaśnijmy, że ustawodawca w nowym art. 14a ust. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej istotnie dopuścił możliwość podejmowania przez przedsiębiorcę określonych czynności w czasie przerwy w działalności. Zygmunt Tabisz, doradca podatkowy, partner w Kancelarii Doradców Podatkowych Tabisz, Ferensztajn, Węgrzyn, Jarosz, Kędzior, Płaneta, wskazuje, że w okresie zwieszenia wykonywania działalności gospodarczej ustawodawca dał przedsiębiorcy prawo wykonywania wszelkich czynności niezbędnych do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów. Przedsiębiorca ma również m.in. prawo przyjmować należności oraz regulować swoje zobowiązania, powstałe przed datą zawieszenia, zbywać własne środki trwałe i wyposażenie, osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej.
- Jeżeli zatem w okresie zawieszenia przedsiębiorca uzyska przychody, np. ze zbycia własnych środków trwałych, to wówczas, po wznowieniu działalności, będzie musiał obliczyć i odprowadzić ryczałt od tych przychodów - mówi Zygmunt Tabisz.
Zdaniem Pawła Tomczykowskiego obowiązek zapłaty ryczałtu powinien ponadto objąć ewentualne przychody z działalności gospodarczej osiągnięte mimo ustawowego zakazu jej prowadzenia.
- Przyjęcie innej interpretacji przepisów, np. opierającej się na uznaniu, że przedsiębiorca może skorzystać jedynie z odroczenia płatności ryczałtu, ale już nie ze zwolnienia od tego podatku, wypaczyłoby charakter instytucji zawieszenia, a tym samym skutkowałoby iluzorycznością całej nowelizacji - ocenia ekspert.

Zapłata ryczałtu

Również zdaniem Grzegorza Grochowiny, specjalisty w dziale Doradztwa Podatkowego KPMG, podstawą obliczenia ryczałtu za okres, w którym działalność była zawieszona, będą przede wszystkim ewentualne przychody powstałe na tle czynności związanych z zabezpieczeniem źródła przychodów, jak również inne pośrednio związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Przykładowo przychody z tytułu sprzedaży składników majątku czy też związane z należnościami powstałymi przed okresem zawieszenia
- Podatnik, który osiągnie tego rodzaju przychody, zapłaci ryczałt po okresie zawieszenia zgodnie z ustawowymi wytycznymi - mówi ekspert.
Jak wyjaśnia Zygmunt Tabisz, ryczałt dotyczący okresu zawieszenia firmy należy obliczyć i odprowadzić do urzędu skarbowego w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wznowiono wykonywanie działalności. W przypadku podatników opłacających ryczałt kwartalnie podatek należy zapłacić do 20 dnia miesiąca następującego po kwartale, w którym wznowiono wykonywanie działalności gospodarczej.
- Jeżeli jednak okres zawieszenia prowadzonej działalności gospodarczej przeciągnie się na następny rok podatkowy, to przychody uzyskane w roku podatkowym, w którym nastąpiło zawieszenie, należy zawsze wykazać i rozliczyć w rocznym zeznaniu PIT-28 - tłumaczy Zygmunt Tabisz.

Zróżnicowanie podatników

Obowiązku zapłaty podatku dochodowego za okres zawieszenia nie będzie miał przedsiębiorca rozliczający podatek dochodowy na zasadach ogólnych lub według stawki liniowej. Zdaniem Marcina Rogalskiego, doradcy podatkowego w MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy w nowych przepisach zauważyć można pewną niekonsekwencję.
- Z jednej strony, w przypadku ryczałtu ewidencjonowanego ustawodawca nakazuje podatnikom zapłacić ryczałt przypadający na okres zawieszenia, z drugiej strony w przepisach odnoszących się do podatku dochodowego opłacanego na zasadach ogólnych brak takiego nakazu - zauważa ekspert. Ekspert dodaje, że ponieważ w okresie zawieszenia ustawa zakazuje podatnikom uzyskiwanie bieżących przychodów z działalności, nakaz zapłaty ryczałtu za okres zawieszenia odnosi się do tych rodzajów przychodów, których osiąganie w tym okresie jest dozwolone.
- Jeżeli zatem podatnik w okresie zawieszenia nie osiągnie tego rodzaju przychodów, w praktyce nie będzie musiał płacić ryczałtu za okres, w którym zawiesił działalność - podkreśla Marcin Rogalski.