Przepisy zobowiązujące do zbierania potwierdzeń odbioru faktur korygujących są niezgodne z prawem wspólnotowym (a w poprzednim stanie prawnym były też niezgodne z konstytucją). Podatnicy mieli więc bardzo mocne argumenty, by nie stosować tego wymogu. Jednak dopiero ostatnia nowelizacja ustawy o VAT wprowadziła przepis, który (prawdopodobnie wbrew intencji projektodawcy) uwolnił większość podatników od tego żmudnego obowiązku. Co to oznacza dla podatników?
JERZY MARTINI
doradca podatkowy, Backer & Mckenzie
Nowelizacja ta w zasadniczej mierze przeniosła przepisy istniejące poprzednio w rozporządzeniu do ustawy o VAT. Wprowadziła jednak jedną zmianę o charakterze fundamentalnym. Zmiana ta dotyczy art. 29 ust.4b ustawy o VAT, który wyłącza obowiązek posiadania potwierdzenia odbioru faktury korygującej w odniesieniu do niektórych podatników. Przepis ten wskazuje, że: warunku posiadania przez podatnika potwierdzenia odbioru korekty faktury przez nabywcę towaru lub usługi nie stosuje się wobec nabywców, na których rzecz jest dokonywana sprzedaż: energii elektrycznej i cieplnej, gazu przewodowego, usług telekomunikacyjnych i radiokomunikacyjnych oraz usług wymienionych w poz. 138 i 153 załącznika nr 3 do ustawy o VAT.
Przepis wprowadza zatem podmiotowe wyłączenie z obowiązku otrzymywania potwierdzenia odbioru faktur korygujących ustanowionego przez art. 29 ust. 4a tej ustawy. Inaczej niż w poprzednio obowiązujących przepisach rozporządzenia wyłączenie to nie jest adresowane do podmiotów dokonujących takich świadczeń, lecz do ich nabywców. Zatem jeśli w danym okresie rozliczeniowym podatnik nabędzie energię elektryczną, usługi telekomunikacyjne i inne wymienione w art. 29 ust. 4b ustawy o VAT (a praktycznie każdy podatnik VAT dokonuje takich nabyć) będzie uprawniony do obniżenia obrotu bezpośrednio na podstawie art. 29 ust. 4 ustawy o VAT bez konieczności otrzymania potwierdzenia odbioru faktury korygującej.
Dlatego w świetle obecnych przepisów brak jest podstaw do stosowania wymogu odbioru potwierdzeń faktur korygujących u takich podatników. Mimo że nowelizacja ta doprowadziła prawdopodobnie do efektu sprzecznego z intencją projektodawcy przepisu oczywiste jest, że nie można stosować wykładni contra legem (przeciw prawu). Należy przecież pamiętać, że interpretacja zgodna z intencją projektodawcy skutkuje naruszeniem prawa wspólnotowego (zasad ogólnych prawa wspólnotowego – efektywności i proporcjonalności, a także zasady neutralności VAT), co stanowi dodatkowy argument za jej odrzuceniem.