Po upływie określonego czasu zobowiązania podatkowe nie mogą być już egzekwowane przez organy podatkowe na skutek ich przedawnienia. Kiedy zobowiązania podatkowe się przedawniają?
MIROSŁAW MICHNA
doradca podatkowy, partner, Doradztwo Podatkowe KPMG
Zasadniczo zobowiązania podatkowe przedawniają się z upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. W przypadku podatków dochodowych oznacza to, że nie bierze się pod uwagę końca roku, za który podatek się należy, lecz koniec roku następnego, ponieważ to właśnie na rok następny przypada obowiązek złożenia zeznania podatkowego i zapłaty podatku. Zatem w przypadku roku podatkowego odpowiadającego roku kalendarzowemu rok 2003 przedawni się wraz z końcem roku 2009. Inaczej wygląda sytuacja w podatkach, których okres rozliczeniowy jest miesięczny, np. VAT. W takim wypadku z końcem 2009 roku przedawnią się zobowiązania podatkowe za wszystkie miesiące 2004 roku z wyjątkiem grudnia 2004 r., który biorąc pod uwagę okres płatności przypadający 25 stycznia 2005 r., przedawni się dopiero z końcem 2010 roku.
W pewnych sytuacjach bieg terminu przedawnienia ulega zawieszeniu lub przerwaniu. Zawieszenie terminu przedawnienia polega na jego czasowym wstrzymaniu. Przerwanie biegu przedawnienia oznacza z kolei, że cały dotychczasowy upływ czasu przestaje się liczyć dla ustalenia terminu przedawnienia i po przerwaniu okres przedawnienia biegnie na nowo. Termin przedawnienia ulega zawieszeniu w szczególności z dniem: wszczęcia postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, jeżeli podejrzenie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia wiąże się z niewykonaniem tego zobowiązania; wniesienia skargi do sądu administracyjnego na decyzję dotyczącą tego zobowiązania; doręczenia postanowienia o przyjęciu zabezpieczenia złożonego przez podatnika. Termin przedawnienia biegnie dalej od dnia następującego po dniu: prawomocnego zakończenia postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe; doręczenia organowi podatkowemu odpisu orzeczenia sądu administracyjnego, ze stwierdzeniem jego prawomocności; zakończenia postępowania egzekucyjnego lub wygaśnięcia decyzji o zabezpieczeniu. Z kolei bieg terminu przedawnienia przerywa ogłoszenie upadłości. W wyniku przerwania termin przedawnienia biegnie na nowo od dnia następującego po dniu uprawomocnienia się postanowienia o ukończeniu postępowania upadłościowego. Bieg terminu przedawnienia przerywa również zastosowanie środka egzekucyjnego, o którym podatnik został zawiadomiony. Po przerwaniu biegu terminu przedawnienia biegnie on na nowo od dnia następującego po dniu, w którym zastosowano środek egzekucyjny.