Osoby zwolnione z podatku od spadków i darowizn mają pół roku na zgłoszenie tego fiskusowi. Podatnicy, którzy muszą zapłacić podatek, mają tylko miesiąc na złożenie zeznania. Termin na złożenie zeznania w podatku od spadków i darowizn należy wydłużyć.
ANALIZA
Z początkiem tego roku wydłużony został z miesiąca do pół roku termin na zawiadomienie urzędu skarbowego o całkowitym zwolnieniu z podatku od spadków i darowizn, z którego może korzystać najbliższa rodzina. Miesięczny termin na wywiązanie się z obowiązków wobec fiskusa w dalszym ciągu ma natomiast zastosowanie do osób zobowiązanych do zapłaty podatku od spadków i darowizn i składających w tym celu zeznanie podatkowe. W sprawie wydłużenia terminu do złożenia zeznania wypowiedziało się ostatnio Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską (8329). MF nie uznało zasadności tego postulatu, wskazując na odmienne konsekwencje złożenia po terminie druków zgłoszenia i zeznania. W pierwszym przypadku jest to utrata zwolnienia i konieczność zapłaty podatku. Natomiast złożenie po terminie zeznania nie wpływa na wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn.

Grzywna za opóźnienie

Grażyna Nelip, doradca podatkowy w spółce doradztwa podatkowego Księgowość Podatki Doradztwo Tax-Net, nie potwierdza, że złożenie po terminie zeznania podatkowego o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych nie wywołuje żadnych skutków negatywnych dla podatnika.
– Nieterminowe złożenie deklaracji jest zagrożone karą z kodeksu karnego skarbowego za wykroczenie – wskazuje Grażyna Nelip.
Zmiana terminu na dokonanie zgłoszenia przez osoby zwolnione z podatku była właściwa i oczekiwana przez wszystkich. W praktyce miały miejsce przypadki utraty zwolnienia z uwagi na niedotrzymanie tak krótkiego terminu. Wygląda jednak na to, że termin ten wydłużono, bo wszyscy tego oczekiwali i było to ze względów populistycznych bardzo wskazane.
– Natomiast terminu na złożenie zeznania nie zmieniono, bo nikt tego nie oczekiwał i w związku z tym stwierdzono, że nie ma potrzeby ułatwiać życia podatnikom, skoro sami nie potrafią upomnieć się o to – twierdzi Grażyna Nelip.



Dokumenty do zeznania

W ocenie Grzegorza Maślanko, partnera, radcy prawnego z Grant Thornton Frąckowiak, biorąc pod uwagę zakres dokumentów, jakie należy dołączyć do zeznania, warto rozważyć wydłużenie terminu do jego złożenia. Ekspert przypomina, że jako uzasadnienie wydłużenia terminu zgłoszenia nabycia zwolnionego z podatku podnoszony był problem konieczności ustalenia szczegółowych danych, dotyczących przedmiotu spadku czy darowizny i powzięcia wiadomości o uprawomocnieniu się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku.
– Problem ten występuje także w przypadku złożenia zeznania podatkowego, i to nawet jaskrawiej – mówi Grzegorz Maślanko.
Marcin Mianowany, radca prawny z Kancelarii Radców Prawnych i Adwokatów Nowakowski i Wspólnicy, uważa, że różnicowanie terminów na dopełnienie obowiązków w podatku od spadków i darowizn może powodować wśród podatników poczucie nierównego traktowania przez ustawodawcę. Zwłaszcza że złożenie zeznania wymaga zgromadzenia i załączenia dodatkowych dokumentów źródłowych.
– Myślę, że w wyniku negatywnych sygnałów ze strony podatników można rozważyć wydłużenie terminu. Jednak z drugiej strony należy się zgodzić z ministrem finansów, że niedochowanie terminu dla zwolnienia podatkowego powoduje bardziej dotkliwe konsekwencje podatkowe, czyli utratę zwolnienia – mówi Marcin Mianowany.

Zeznanie w terminie

Również dr Krzysztof Biernacki, ekspert podatkowy z firmy Rödl & Partner, podkreśla, że niedochowanie terminu sześciomiesięcznego niesie ze sobą utratę prawa do zwolnienia, podczas gdy termin jednomiesięczny jest wyłącznie terminem do dokonania określonej czynności.
– Są to odrębne typy terminów, których zróżnicowanie umotywowane jest konsekwencjami ich przekroczenia przez podatników – mówi Krzysztof Biernacki.
Zdaniem eksperta niewątpliwie jednak zaaprobować należy stanowisko, że termin jednomiesięczny jest zdecydowanie za krótki na zebranie wymaganych dokumentów oraz złożenie ich w urzędzie skarbowym, z tego też względu powinien zostać wydłużony.
Marcin Mianowany zwraca uwagę, że najważniejsze jest, aby w ogóle złożyć zeznanie podatkowe w terminie miesięcznym wraz z dokumentami, które udało się do tego czasu zebrać. Złożenie zeznania wszczyna postępowanie podatkowe, na etapie którego podatnik może uzupełnić braki.
– Dobrze jest już przy składaniu zeznania podatkowego odrębnym pismem zasygnalizować organowi o przeszkodach w uzyskaniu dokumentacji i zadeklarować ich dostarczenie niezwłocznie po ich uzyskaniu – radzi ekspert.
Zakończenie postępowania, a następnie doręczenie podatnikowi decyzji przez organ podatkowy powoduje obowiązek zapłacenia podatku. Dopiero brak płatności będzie powodował naliczanie odsetek.
317 mln zł wyniosły w 2007 roku wpływy z podatku od spadków i darowizn