Polscy podatnicy pracujący za granicą, ale mający miejsce zamieszkania w Polsce, podlegają w kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, co oznacza, że muszą rozliczać się z polskim fiskusem ze wszystkich osiąganych w danym roku podatkowym dochodów. Rozliczając dochody zagraniczne, można uwzględnić diety z tytułu zagranicznej podróży służbowej, koszty uzyskania przychodów, ulgi podatkowe, a także - w niektórych sytuacjach - podatek zapłacony za granicą. Jednak problem może pojawić się w sytuacji, gdy rok podatkowy, a tym samym rozliczenia podatkowe za granicą, są inne niż w Polsce, a umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania przewiduje metodę proporcjonalnego odliczenia. Przy tej metodzie podatnik może w polskim rozliczeniu uwzględnić podatek zapłacony poza krajem. Ale jak go uwzględnić, gdy nie wiadomo, w jakiej wysokości został wpłacony - pyta w liście do redakcji nasz czytelnik.

IZBA SKARBOWA W KIELCACH ODPOWIEDZIAŁA GP
Osoba rozliczająca się w Polsce, która uzyskuje dochody z pracy za granicą, może odliczyć od podatku zaliczki podatkowe tam zapłacone, ale tylko w sytuacji gdy dochód osiągnięty w obcym państwie podlega rozliczeniu w Polsce według metody proporcjonalnego odliczenia.
W myśl tych przepisów - osoba mająca miejsce zamieszkania w Polsce i osiągająca dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ma obowiązek wykazać łączne dochody (zarówno krajowe, jak i zagraniczne) w zeznaniu rocznym (PIT-36 oraz załączniku PIT-ZG) i obliczyć podatek według skali podatkowej. Od podatku dochodowego obliczonego od łącznych dochodów podatnik ma prawo odliczyć podatek zapłacony za granicą. Odliczenie to nie może przekroczyć tej części podatku, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w państwie obcym. Obowiązek wykazania w zeznaniu rocznym dochodu uzyskanego za granicą istnieje zawsze, bez względu na to, czy oprócz dochodów z zagranicy podatnik uzyskał w Polsce inne dochody podlegające opodatkowaniu. W tym przypadku od podatku obliczonego według skali podatnik odlicza cały podatek zapłacony za granicą.
Ponieważ okres rozliczeniowy podatku dochodowego od osób fizycznych w Polsce może być inny niż obowiązujący w obcym państwie, to w dacie złożenia zeznania podatkowego w Polsce może nie być znana ostateczna kwota podatku zapłaconego za granicą. Wówczas podatnik może odliczyć kwotę faktycznie zapłaconych za granicą zaliczek na podatek. Trzeba jednak pamiętać o zasadzie, że odliczenie tych zaliczek nie może przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w państwie obcym.
W przypadku ewentualnej zmiany kwoty podatku zapłaconego za granicą należy złożyć korektę rocznego zeznania podatkowego, bowiem odliczeniu podlega tylko podatek zapłacony.
Natomiast w przypadku otrzymania zwrotu uprzednio zapłaconego za granicą i odliczonego podatku, w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym wystąpiła ta okoliczność, podatnik jest obowiązany doliczyć kwotę uprzednio odliczoną.
EKSPERT WYJAŚNIA
MICHAŁ ZDYB
ekspert podatkowy, ABC DATA
Metoda odliczenia proporcjonalnego pozwala na odliczenie od kwoty podatku zapłaconego w Polsce sumy zaliczek potrąconych przez zagranicznego pracodawcę na podatek dochodowy.
Osoba fizyczna podlegająca nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, która osiągnęła dochody z tytułu pracy wykonywanej za granicą, jest zobowiązana do wykazania tego dochodu dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych (dalej ustawa o PIT) w Polsce. Opodatkowanie zagranicznych dochodów PIT w Polsce następuje przy zastosowaniu właściwej metody unikania podwójnego opodatkowania, określonej w umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania (dalej: umowa). W zawartych przez Polskę umowach występują dwie metody unikania podwójnego opodatkowania: metoda wyłączenia z progresją oraz metoda proporcjonalnego odliczenia (metoda ta ma również zastosowanie, jeżeli dochód został uzyskany w państwie, z którym Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania). Metoda wyłączenia z progresją oznacza, że w Polsce wyłącza się z podstawy opodatkowania dochód osiągnięty za granicą, zwolniony z opodatkowania na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Jednak dla ustalenia stawki podatku od pozostałego dochodu osiągniętego w Polsce stosuje się stawkę podatku właściwą dla całego dochodu, tzn. łącznie z dochodem osiągniętym za granicą. Metoda odliczenia proporcjonalnego oznacza zaś, że dochód osiągany za granicą jest opodatkowany w Polsce, ale od należnego podatku odlicza się podatek zapłacony za granicą. Odliczenie to możliwe jest tylko do wysokości podatku przypadającego proporcjonalnie na dochód uzyskany w obcym państwie.
Jak więc widać, metoda odliczenia proporcjonalnego pozwala na odliczenie od kwoty podatku zapłaconego w Polsce sumy zaliczek potrąconych przez zagranicznego pracodawcę na podatek dochodowy.
PRZYKŁAD
JAK ROZLICZYĆ ZAGRANICZNY DOCHÓD
Podatnik w 2007 roku uzyskał następujące dochody: z pracy na podstawie umowy o pracę w Polsce - 30 tys. zł, z pracy wykonywanej zagranicą w państwie, z którym umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania przewiduje metodę odliczenia proporcjonalnego - 20 tys. zł.
Kwota zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych zapłaconych za granicą wynosi w przeliczeniu na złote 5 tys. zł. Wyliczenie podatku przy zastosowaniu metody proporcjonalnego odliczenia będzie wyglądać następująco:
a) dochód uzyskany w Polsce 30 tys. zł
b) dochód uzyskany za granicą 20 tys. zł
c) podatek zapłacony za granicą 5 tys. zł
d) razem dochód (a + b) 50 tys. zł
e) podatek polski według skali podatkowej od 50 tys. zł 10 397,28 zł
f) podatek zagraniczny do odliczenia od podatku polskiego = 10 397,28 x 20 tys. zł: 50 tys. zł 4158,91 zł
g) podatek do zapłacenia w Polsce: 10 397,28 - 4158,91 minus zaliczki pobrane w Polsce 6238,37 zł
O CZYM WARTO PAMIĘTAĆ
  •  Przy rozliczeniu dochodów zagranicznych w Polsce można odliczyć zaliczki zagraniczne.
  •  Jeśli ostateczne rozliczenie zagraniczne będzie wskazywać inną kwotę podatku zapłaconego za granicą niż ta, która w polskim zeznaniu już została odliczona, konieczna będzie korekta.
  •  Przy składaniu korekty zeznania należy pamiętać o dołączeniu jego uzasadnienia.
EWA MATYSZEWSKA
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 27 ust. 9 i 9a oraz art. 44 ust. 1a, 3a, 3e i 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).