W tym roku większość osób wykonujących prywatną praktykę w zawodach medycznych może wliczyć od razu w koszty zakup urządzeń potrzebnych w takiej działalności, o wartości do 188 tys. zł.
Co do zasady wydatki o wartości ponad 3,5 tys. zł powinny być wliczane w koszty na raty, w formie odpisów amortyzacyjnych. W wielu przypadkach można jednak zastosować szybką amortyzację, umownie określaną mianem amortyzacji ekspresowej.

Prawo do szybkiej amortyzacji

Zgodnie z przepisami art. 22k ust. 7-12 ustawy o PIT podatnicy w roku podatkowym, w którym rozpoczęli po raz pierwszy prowadzenie działalności gospodarczej, oraz mali podatnicy mogą dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych, zaliczonych do grupy 3-8 klasyfikacji, z wyłączeniem samochodów osobowych w roku podatkowym, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym równowartości kwoty 50 tys. euro łącznej wartości tych odpisów amortyzacyjnych. W przeliczeniu na złote w 2008 roku jest to 188 tys. zł.

Debiutant i mały podatnik

Przez podatnika rozpoczynającego po raz pierwszy prowadzenie działalności gospodarczej rozumie się osobę, która w roku rozpoczęcia tej działalności, a także w okresie dwóch lat, licząc od końca roku poprzedzającego rok jej rozpoczęcia, nie prowadziła działalności gospodarczej samodzielnie lub jako wspólnik spółki niemającej osobowości prawnej oraz działalności takiej nie prowadził małżonek tej osoby, o ile między małżonkami istniała w tym czasie wspólność majątkowa.
Z tej metody nie może jednak skorzystać podatnik rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej, który w roku rozpoczęcia tej działalności, a także w okresie dwóch lat, licząc od końca roku poprzedzającego rok jej rozpoczęcia, prowadził działalność gospodarczą samodzielnie lub jako wspólnik spółki niemającej osobowości prawnej lub działalność taką prowadził małżonek tej osoby, jeżeli między małżonkami istniała w tym czasie wspólność majątkowa.
Mały podatnik to podatnik, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 800 tys. euro. W 2008 roku jest to 3,014 mln zł.
Środki trwałe zaliczone do grupy 3-8 klasyfikacji to praktycznie wszystkie środki trwałe z wyjątkiem budynków i budowli (ujętych w grupie 1-2 klasyfikacji, obejmującej w sumie 8 grup), które, gdy ich wartość początkowa przekracza 3,5 tys. zł, można wliczać w koszty wyłącznie za pośrednictwem amortyzacji, czyli - w zależności od przewidzianych przez ustawę o PIT rocznych stawek amortyzacji, 4,5-25 proc. - przez okres od 4 do 22 lat.

Amortyzacja na różne sposoby

Pozostałe zasady, na jakich można korzystać z tej pełnej amortyzacji, są następujące.
Podatnicy mogą dokonywać odpisów jednorazowo, nie wcześniej niż w miesiącu, w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Oznacza to, że podatnik może dokonać wliczenia wydatku w koszty zarówno w miesiącu, w którym dokonał zakupu i wpisał inwestycję do ewidencji środków trwałych, w miesiącu następującym po takim miesiącu lub w dowolnym innym.
Przy określaniu limitu 50 tys. euro nie uwzględnia się odpisów amortyzacyjnych od nieprzekraczającej 3,5 tys. zł wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.
Oznacza to, że poza dużą inwestycją na ogólnych zasadach można wliczać w koszty zakup środków trwałych o limitowanej wartości 3,5 tys. zł bez żadnych ograniczeń.
Oczywiście prawa do skorzystania z ekspresowej amortyzacji w danym roku podatkowym nie pozbawi podatnika także fakt wliczenia najpierw w koszty 188 tys. zł z tytułu amortyzacji wprowadzonych w danym roku do ewidencji środków trwałych składników majątku, a następnie zakupienie kolejnych środków trwałych. I to zarówno o wartości początkowej do 3,5 tys. zł każdego z nich, jak i takiej wartości przekraczającej ów limit.
Konsekwencją takich następnych zakupów w pierwszym przypadku jest prawo do jednorazowej amortyzacji w koszty takich mniej wartościowych składników majątku. Zaś w przypadku drugim - prawo do amortyzacji podatkowej na zasadach standardowych.
Prawa do amortyzacji na preferencyjnych zasadach nie utraci podatnik, który oprócz zakupu środków trwałych dokona zakupu innych składników majątku, w stosunku do których amortyzacja ekspresowa jest wykluczona - np. lokal na gabinet czy samochód osobowy.
JAK TO ZROBIĆ...
Wliczamy w koszty pełen wydatek na sprzęt
PROBLEM: Stomatolog otwierający prywatny gabinet kupuje urządzenia i wyposażenie niezbędne do leczenia pacjentów. Wydatkuje na urządzenia medyczne 180 tys. zł oraz 23 tys. zł na meble i wyposażenie.
ROZWIĄZANIE: Jako osoba rozpoczynająca działalność może skorzystać z ekspresowej amortyzacji, od razu wliczając w koszt prowadzonej działalności 180 tys. zł na urządzenia. Ponadto może wliczyć bezpośrednio w koszty tą metodą część wydatków na meble i wyposażenie (do 8 tys. zł), najlepiej tych, których wartość początkowa przekracza 3,5 tys. zł. Resztę wydatków amortyzuje na ogólnych zasadach.