Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowści (MSR) wydała nowe wytyczne zmieniające dwa standardy: MSSF 3 dotyczący połączeń jednostek gospodarczych i MSR 27 dotyczący skonsolidowanych i jednostkowych sprawozdań finansowych. Jakie zmiany zajdą w tych wytycznych?
dr ANDRÉ HELIN
prezes firmy audytorskiej BDO Numerica
Główne zmiany to, po pierwsze, koszty transakcji. Według nowych zasad koszty transakcji nie zwiększają ceny nabycia akcji, lecz są spisywane w ciężar rachunku zysków i strat.
Po drugie, aktualizacja wyceny wartości udziałów mniejszościowych na dzień nabycia kontroli. Na dzień nabycia kontroli dotychczas posiadane udziały mniejszościowe należy wycenić według wartości godziwej. Skutki finansowe z wyceny odnosi się do rachunku zysków i strat. Dotychczas korekty takie zwiększały lub zmniejszały kapitał zapasowy.
Po trzecie, późniejsza korekta ceny nabycia w wyniku dodatkowych płatności zależnych od zysków - tzw. earn-out. W praktyce cena nabycia akcji jest często uwarunkowana osiągnięciem określonego poziomu dochodów przez nabytą spółkę. W takiej sytuacji standard wymaga, aby jednostka na dzień nabycia akcji oszacowała późniejsze płatności i uwzględniła je w cenie nabycia. Według dotychczasowej praktyki zmiany w takich szacunkach korygowały wartość firmy z konsolidacji. Według nowych wytycznych późniejsze zmiany w płatnościach dodatkowych nieuwzględnionych w pierwotnej cenie nabycia nie korygują wartości firmy, lecz są elementem kosztów lub przychodów.
Po czwarte, pełna wartość firmy. W przypadku nabycia udziałów standard dopuszcza (ale nie wymaga), aby w bilansie skonsolidowanym ujęta została wartość firmy, jaka przypada na udziały mniejszościowe. Dotychczas MSR nie dopuszczały takiej możliwości. Ujęcie pełnej wartości firmy zwiększa kapitał własny grupy kapitałowej, ale może też oznaczać w przyszłości wyższe koszty w przypadku, kiedy zaistnieje obowiązek odpisu wartości firmy. Ponadto wszelkie nadwyżki pomiędzy ceną nabycia akcji a aktualną wartością księgową udziałów mniejszościowych obciążają według nowych zasad kapitał własny akcjonariuszy większościowych. Obciążenia te mogą być znaczne, zwłaszcza w sytuacji kiedy grupa kapitałowa, nie rozpoznawała dotychczas wartości firmy z konsolidacji, jaka przypadała na udziały mniejszościowe.
Po piąte, sprzedaż udziałów mniejszościowych osobie trzeciej. Nowy MSR 27 wymaga, aby skutki finansowe ze sprzedaży udziałów mniejszościowych w całości były odnoszone na kapitał własny grupy kapitałowej.