PIT na Litwie płacony jest według podstawowej stawki w wysokości 24 proc. W przypadku przedsiębiorców rozliczających PIT stawka ta jest obniżona do poziomu 15 proc. Podobnie jest z rozliczeniami CIT. Stawka podstawowa wynosi 15 proc.
Na Litwie płaci się około 20 różnego rodzaju podatków i opłat lokalnych, pobieranych zarówno przez państwo, jak i władze samorządowe. Działalność gospodarcza na Litwie jest opłacalna zwłaszcza dla firm zajmujących się eksportem na rynek rosyjski.
- Rozpoczynając działalność na Litwie, należy w pierwszej kolejności rozważyć formę jej prowadzenia. Mogą one być różne - wyjaśnia Natalia Krupa, konsultant w Accreo Taxand.

Formy prowadzenia firmy

Z informacji Natalii Krupy wynika, że na Litwie podatnik ma do wyboru kilka form prowadzenia własnego biznesu, np. po pierwsze, samodzielna działalność gospodarcza - jest to podstawowa forma prowadzenia działalności przez osobę fizyczną. Właściciel firmy ponosi nieograniczoną odpowiedzialności za jej zobowiązania i odpowiada całym swoim majątkiem.
- Przepisy litewskie przewidują dodatkowo możliwość stworzenia zrzeszenia indywidualnych przedsiębiorstw na kształt polskiej spółki cywilnej - podkreśla Natalia Krupa.
Po drugie, regulacje litewskie umożliwiają prowadzenie działalności w formie spółek osobowych, takich jak: spółka jawna, spółka komandytowa oraz w formie spółek kapitałowych - spółki prywatnej i spółki publicznej.
Spółki osobowe powstają na podstawie umowy wspólników, którymi mogą być zarówno osoby fizyczne, jak i osoby prawne, w liczbie od 2 do 20. Podobnie jak w Polsce, litewskie spółki osobowe nie posiadają osobowości prawnej.
Nazwa spółki jawnej powinna zawierać imię i nazwisko co najmniej jednego współwłaściciela. Za wszelkie zobowiązania wynikające z działalności gospodarczej podejmowanej w ramach spółki odpowiadają solidarnie wszyscy jej współwłaściciele.
Spółka komandytowa jest spółką składającą się przynajmniej z dwóch wspólników, z czego co najmniej jeden wspólnik - komplementariusz - jest odpowiedzialny za jej zobowiązania bez ograniczeń, a jeden - komandytariusz - odpowiada za zobowiązania tylko do wysokości umówionego wkładu. Komplementariusz jest współudziałowcem czynnym i ma prawo do działania w imieniu spółki, natomiast komandytariusz to udziałowiec bierny, który zapewnia jedynie dostęp do kapitału, odnosząc z tego tytułu korzyści finansowe.
Spółka prywatna jest odpowiednikiem polskiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, jej udziałowcami mogą być zarówno osoby fizyczne, jak i osoby prawne, przy czym liczba wspólników nie może przekroczyć 250. Minimalny kapitał zakładowy spółki prywatnej wynosi 10 tys. litów (LTL).
Spółka publiczna natomiast jest odpowiednikiem polskiej spółki akcyjnej. Akcjonariuszami spółki mogą być osoby prawne i osoby fizyczne, w przypadku tej spółki liczba akcjonariuszy jest nieograniczona. Minimalny kapitał zakładowy spółki publicznej wynosi 150 tys. LTL.

Rejestracja działalności

Aby rozpocząć działalność w jednej ze wskazanych form, należy przejść procedurę rejestracyjną.
- W pierwszej kolejności należy m.in. uchwalić statut (dotyczy to w szczególności spółek kapitałowych) lub podpisać umowę spółki, a następnie złożyć w rejestrze przedsiębiorców wniosek o rejestrację wraz z innymi wymaganymi dokumentami (np. w przypadku spółki publicznej m.in. protokół z posiedzenia założycielskiego lub pisemną decyzję jedynego założyciela, oświadczenie z banku potwierdzające wpłatę kapitału początkowego spółki) - podpowiada Natalia Krupa.
Wskazuje też, że nadany przez rejestr numer jest jednocześnie numerem NIP przedsiębiorstwa. Numerem identyfikacji podatkowej osób fizycznych jest ich numer w ewidencji ludności (PESEL). Przedsiębiorcy mają również obowiązek posiadania konta firmowego.
- W tym samym czasie przedsiębiorstwa objęte obowiązkiem rejestracji dla potrzeb VAT powinny wystąpić z wnioskiem o taką rejestrację - dodaje nasza rozmówczyni z Accreo Taxand.

Rozliczenia PIT

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają rezydenci litewscy od całości osiągniętego przez nich dochodu.
- Rezydentem jest osoba posiadająca miejsce zamieszkania na terytorium Litwy albo której centrum interesów życiowych znajduje się na Litwie, albo która przebywała na terytorium Litwy przez okres ponad 183 dni w ciągu roku podatkowego (przy czym ocena rezydencji powinna uwzględniać również postanowienia umów o unikaniu podwójnego opodatkowania) - tłumaczy Natalia Krupa.
Podkreśla także, że nierezydenci opodatkowani są jedynie od dochodów osiągniętych na terenie Litwy. Odpowiednie postanowienia umów o unikaniu podwójnego opodatkowania stosuje się pod warunkiem dostarczenia organom podatkowym certyfikatu rezydencji. Za dochody nierezydentów uznaje się dochody uzyskane za pośrednictwem stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium Litwy, oraz dochody z innych rodzajów działalności obejmujących m.in. odsetki, dywidendy, wynagrodzenie ze stosunku pracy, wynagrodzenia z praw autorskich.
Podstawowa stawka podatku dochodowego od osób fizycznych, obowiązująca od 1 stycznia 2008 r., wynosi 24 proc. W stosunku do niektórych rodzajów dochodów stosowana jest również stawka 15 proc., np. do wpływów z działalności gospodarczej, praw autorskich czy najmu.
JAK ROZLICZAĆ DYWIDENDY O ODSETKI
• Dywidendy wypłacane przez spółki litewskie co do zasady opodatkowane są podatkiem u źródła w wysokości 15 proc. Stawka ta może być obniżona na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub zwolniona na podstawie litewskich przepisów implementujących Dyrektywę UE dotyczącą opodatkowania spółek-matek i spółek-córek różnych państw członkowskich. Na gruncie przepisów implementujących tę dyrektywę zwolnienie stosuje się, pod warunkiem że odbiorca dywidendy posiada co najmniej 10 proc. udziałów w spółce wypłacającej przynajmniej przez okres 12 miesięcy.
• Odsetki, przychody z praw autorskich czy należności licencyjne opodatkowane są stawką 10 proc. Od 1 stycznia 2009 r. odsetki wypłacane podmiotom z państw członkowskich UE będą opodatkowane w wysokości 5 proc. Natomiast od 1 lipca 2011 r. zarówno odsetki, jak i należności licencyjne wypłacane wspomnianym podmiotom nie będą podlegać opodatkowaniu.

Zakres CIT

Z danych Natalii Krupy wynika, że standardowa stawka CIT wynosi na Litwie 15 proc. Z opodatkowania podatkiem dochodowym wyłączone zostały do 1 stycznia 2009 r. m.in. jednostki budżetowe i samorządowe. Od 1 stycznia 2009 r. wyłączenie obejmować będzie jednostki państwowe oraz samorządowe, Europejskie Zgrupowanie Interesów Gospodarczych, jak również państwowy zakład ubezpieczeń.
- Co ciekawe, w przypadku małych przedsiębiorstw, których dochód w danym roku podatkowym nie przekroczył 500 tys. LTL, a liczba pracowników nie przekroczyła 10, stosowana jest obniżona stawka 13 proc. - wyjaśnia Natalia Krupa.
Dodaje, że straty podatkowe co do zasady mogą być rozliczane przez podmioty w okresie pięciu następujących po sobie lat podatkowych. Szczególnymi regulacjami objęte są straty powstałe wskutek sprzedaży papierów wartościowych oraz instrumentów pochodnych. Straty powstałe w konsekwencji tych operacji mogą być rozliczane w okresie trzech kolejnych lat podatkowych, jednak wyłącznie z zyskiem powstałym ze sprzedaży papierów wartościowych lub instrumentów pochodnych.

Obowiązki VAT

Rezydenci litewscy, których obrót w okresie 12 miesięcy przekroczył 100 tys. LTL, podlegają obowiązkowi rejestracji dla potrzeb VAT. Natomiast nierezydenci, zamierzający prowadzić działalność gospodarczą na terenie Litwy mają obowiązek rejestracji dla potrzeb VAT lub wyznaczenia reprezentanta podatkowego bez względu na wysokość obrotów.
Deklarację podatkową należy składać do 25 dnia miesiąca następującego po okresie rozliczeniowym, w tym samym terminie powinna nastąpić również zapłata podatku.
Standardowa stawka VAT wynosi 18 proc. Dodatkowo obowiązuje również obniżona stawka 9 proc., mająca zastosowanie m.in. dla preferencyjnych pożyczek państwowych, usług budowlanych, remontowych i projektowania budynków. Natomiast preferencyjna stawka 5-proc. stosowana jest m.in. do książek, czasopism, transportu pasażerów, usług hotelarskich, niektórych produktów żywnościowych.