Od listopada 2006 r. wynajmujemy jako spółka innej spółce lokal mieszkalny. Mieszkają w nim pracownicy spółki. Wynajem odbywa się w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Za wynajem wystawiamy faktury ze stawką 22 proc. Spółka, która wynajmuje lokal, twierdzi jednak, że wynajem ten powinien korzystać ze zwolnienia z podatku od towarów i usług zgodnie z poz. 4 załącznika nr 4 do ustawy o VAT i że na fakturach powinniśmy stosować stawkę „zwolnione”. Czy rzeczywiście?

EKSPERT WYJAŚNIA
Bartosz Bogdański
doradca podatkowy w MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy
Klient spółki ma rację. Rzeczywiście wynajem lokalu mieszkalnego - niezależnie od tego, że jest realizowany przez spółkę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej - będzie w tym przypadku zwolniony z VAT. Zwolnienie wynika z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, który odsyła do załącznika nr 4 ustawy, w którym znajduje się wykaz usług zwolnionych od podatku. Jedną z pozycji załącznika zajmują usługi w zakresie wynajmowania lub dzierżawienia nieruchomości o charakterze mieszkalnym na własny rachunek z wyjątkiem wynajmu lokali w budynkach mieszkalnych na cele inne niż mieszkaniowe. Zatem decydującymi kryteriami dla oceny, czy będzie można zastosować zwolnienie z VAT, jest status nieruchomości (charakter mieszkalny czy też użytkowy) oraz cel, w jakim lokal będzie wynajmowany.
Zważywszy, iż nieruchomość ma charakter mieszkalny oraz że będzie ona wykorzystywana na cele mieszkalne dla pracowników klienta, zwolnienie z VAT będzie miało zastosowanie. Co istotne, dla zastosowania stawki VAT nie ma znaczenia, czy spółka będzie obciążała swoich pracowników kosztami wynajmu czy też będzie im udostępniać lokal mieszkalny nieodpłatnie.
Z kolei jeżeli spółka oprócz czynszu za wynajem obciąża klienta odpłatnością za media (woda, odprowadzenie ścieków, energia), to wydaje się, iż w dalszym ciągu będzie istniała możliwość opodatkowania tej sprzedaży według właściwych stawek. Mimo że brak jest ku temu odpowiednich przesłanek prawnych, to w praktyce organy podatkowe, kierując się stanowiskiem wyrażonym w kilku orzeczeniach NSA, zezwalają na tzw. refakturowanie zakupionych usług z użyciem tej samej stawki VAT pod warunkiem wykazania tych świadczeń jako odrębne pozycje na fakturze, niestosowaniu marży oraz uregulowania odrębnego rozliczania tych świadczeń w umowie. Jeżeli jednak spółka dolicza wartość tych świadczeń do czynszu, to będą one korzystać również ze zwolnienia z VAT. Wynika to z faktu, iż świadczenia te będą traktowane jako świadczenia uboczne w stosunku do usługi najmu i jako takie powinny podlegać tej samej stawce (w tym przypadku zwolnieniu) co świadczenie główne.
Wynajmujący powinni zatem skorygować wystawione dotychczas faktury VAT i obniżyć podatek należny o kwoty wynikające ze skorygowanych faktur w miesiącu, w którym otrzymają potwierdzenie odbioru faktur korygujących od klienta. Jeżeli spółka odliczała podatek naliczony w związku z ponoszonymi nakładami na lokal mieszkalny (np. kosztami remontu, sprzątania itp.), będzie zobowiązana do skorygowania podatku naliczonego z uwagi na fakt braku związku tych zakupów ze sprzedażą opodatkowaną. W tym przypadku spółka powinna dokonać korekty deklaracji za okresy, w których odliczenia podatku zostały wykazane.
AW
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).