Klient z Danii chce kupić u mnie projekt ogrodu, a w przyszłości usługę realizacji tego projektu (w Danii). Z jakim VAT powinienem mu wystawić fakturę za projekt ogrodu (projekt będzie sporządzony na terenie Polski), a jaki VAT zastosować za realizację projektu ogrodu w Danii?

Marcin Szymankiewicz
doradca podatkowy BDO Numerica
Tak
Zarówno usługa przygotowania projektu, jak i jego realizacja będą usługami związanymi z nieruchomością. Miejscem świadczenia i opodatkowania będzie zatem Dania.
Zakładam, że podatnik jest zarejestrowany na potrzeby VAT wyłącznie w Polsce.
Miejscem świadczenia usług jest miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługi - miejsce, gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności. W przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności - będzie to miejsce stałego zamieszkania.
Jednak od opisanej zasady ustawodawca przewidział szereg odstępstw. W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na szczególne zasady ustalania miejsca świadczenia dla usług związanych z nieruchomościami.
W przypadku świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców majątkowych i pośredników w obrocie nieruchomościami oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego - miejscem świadczenia usług jest miejsce położenia nieruchomości.
Usługę sporządzenia projektu ogrodu, jeżeli projekt dotyczy konkretnego ogrodu (tj. oznaczonego co do miejsca położenia), można, w mojej ocenie, zakwalifikować jako usługę związaną z nieruchomościami, a w konsekwencji usługa ta podlegałaby opodatkowaniu VAT w miejscu położenia nieruchomości, której projekt dotyczy, czyli w przypadku podatnika w Danii.
Za usługę związaną z nieruchomościami należy także uznać usługę realizacji projektu. W konsekwencji miejscem świadczenia i opodatkowania tej usługi byłaby Dania, czyli kraj położenia nieruchomości.
Jednak gdyby usługa projektowania ogrodu nie była związana z konkretną nieruchomością, brak byłoby podstaw do ustalenia miejsca świadczenia zgodnie z przepisami regulującymi miejsce świadczenia usług związanych z nieruchomościami.
Zakładając, że świadczone przez podatnika usługi mogą być zaliczone do usług architektonicznego kształtowania krajobrazu (74.20.52-00 PKWiU), należy rozważyć, czy miejsce świadczenia tej usługi nie powinno zostać ustalone w sposób właściwy dla tzw. usług niematerialnych.
W przypadku gdy usługi architektoniczne i inżynierskie (PKWiU 74.2) - z zastrzeżeniem art. 27 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, są świadczone na rzecz:
  •  osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium państwa trzeciego, lub
  •  podatników mających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym niż kraj świadczącego usługę,
- miejscem świadczenia tych usług jest miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, a w przypadku braku stałego miejsca prowadzenia działalności, stały adres lub miejsce zamieszkania.
W przypadku podatnika okoliczność, że ma w przyszłości świadczyć również usługę realizacji zaprojektowanego ogrodu, może wskazywać, że projektuje ogród położony na konkretnej nieruchomości, a w konsekwencji, że usługę projektowania ogrodu należy uznać za usługę związaną z nieruchomościami.
(EM)
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 2, art. 8, art. 27 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).