Podatnicy, którzy wybiorą zryczałtowane formy opodatkowania, nie będą mogli skorzystać ze wspólnego rozliczenia z małżonkiem lub jako osoby samotnie wychowujące dzieci.
Nie każdy przedsiębiorca może jako sposób opodatkowania wybrać formę zryczałtowaną. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych oraz karta podatkowa przewidziane są głównie dla małych przedsiębiorców. Nie każdemu jednak ta forma będzie się opłacać.

Ryczałt bez kosztów

Opodatkowaniu ryczałtem podlegają przychody osób fizycznych z pozarolniczej działalności gospodarczej, w tym również, gdy działalność ta jest prowadzona w formie spółki cywilnej lub jawnej osób fizycznych. Przy ryczałcie obowiązuje limit obrotów, po przekroczeniu którego nie będzie możliwe płacenie podatku w tej formie. Limit ten wynosi 150 tys. euro rocznie. Ograniczenie wielkości przychodów obowiązuje także przy rozliczaniu najmu. Podatnicy, których obroty m.in. z tytułu najmu nie przekraczają 4 tys. euro rocznie, płacą ryczałt w wysokości 8,5 proc. Po przekroczeniu tej kwoty trzeba płacić ryczałt w wysokości 20 proc.
Podstawę opodatkowania ryczałtem stanowi przychód. Podatnik nie może uwzględniać w swoich rozliczeniach kosztów uzyskania przychodów. Może natomiast dokonywać odliczeń od przychodu, np. o zapłacone składki na ubezpieczenie społeczne. Stawki ryczałtu są zróżnicowane i w zależności od rodzaju działalności wynoszą: 20 proc., 17 proc., 8,5 proc., 5,5 proc., 3 proc.
Rozliczenia rocznego podatnicy ryczałtu dokonują na formularzu PIT-28, który składa się do końca stycznia.

Karta bez ewidencji

Karta podatkowa to najprostszy sposób rozliczenia. Podatnicy prowadzący działalność opodatkowaną w formie karty podatkowej są zwolnieni z obowiązku prowadzenia ksiąg, składania zeznań podatkowych oraz wpłacania zaliczek na podatek dochodowy. Muszą jednak wydawać na żądanie klienta rachunki i faktury, stwierdzające sprzedaż wyrobu, towaru lub wykonanie usługi, oraz przechowywać w kolejności numerów kopie tych rachunków i faktur w okresie pięciu lat podatkowych, licząc od końca roku, w którym wystawiono rachunek lub fakturę.
Naczelnik urzędu skarbowego, uwzględniając wniosek o zastosowanie karty podatkowej, wydaje decyzję ustalającą wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej, odrębnie na każdy rok podatkowy. Jeżeli działalność jest prowadzona w formie spółki, w decyzji tej wymienia się wszystkich jej wspólników. Wysokość podatku przy karcie zależy od rodzaju prowadzonej działalności, wielkości miejscowości, w której jest prowadzona, oraz liczby zatrudnionych.
Podatnicy karty składają roczne zeznanie PIT-16A, w którym wykazuje się składki zdrowotne zapłacone w poszczególnych miesiącach i odliczone od karty podatkowej. Zeznanie to składa się do końca stycznia.
JAK TO ZROBIĆ...
Rozliczenie ryczałtu od przychodów z najmu małoletniego dziecka
PROBLEM: Małoletni syn i pełnoletnia córka podatnika są współwłaścicielami budynku, w którym znajduje się wynajmowany lokal. Przychody małoletniego dziecka z tego tytułu rozliczane są po połowie przez oboje rodziców. Między małżonkami istnieje ustrój rozdzielności majątkowej. Jak rozliczyć podatek w formie ryczałtu?
ROZWIĄZANIE: Dochody małoletnich dzieci z najmu dolicza się do dochodów rodziców, chyba że rodzicom nie przysługuje prawo pobierania pożytków ze źródeł przychodów dzieci. Jeżeli zaś małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu, dochody małoletnich dzieci dolicza się do dochodu każdego z małżonków. Ryczałt od przychodów z najmu wynosi 8,5 proc., do kwoty przychodu stanowiącej równowartość 4 tys. euro, a od nadwyżki - 20 proc. przychodów. Kwota przychodu obligująca do zapłaty podatku według stawki 20-proc. będzie dotyczyła łącznej kwoty przychodu małoletniego dziecka podlegającej doliczeniu do dochodów rodziców. Zatem przychody uzyskane z tytułu najmu lokalu stanowiącego współwłasność małoletniego dziecka powinny być rozliczone w zeznaniu obojga rodziców.
Podstawa prawna
Ustawa z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. nr 144, poz. 930 z późn. zm.).