Dochody zagraniczne, których polski podatnik nie rozliczył w terminie, powodują powstanie zaległości podatkowej. Konsekwencją takiego zaniedbania będzie obowiązek zapłaty odsetek i grzywna.
Osoby, które są polskimi rezydentami, są opodatkowane od całości swoich dochodów, tj. uzyskanych w Polsce i poza granicami kraju. Bezwzględnie należy opodatkować dochody uzyskane za granicą z takich państw jak na przykład Austria, Holandia, Belgia, Dania, Finlandia, Islandia, USA. Z tymi państwami Polska zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, które nie zwalniają z rozliczenia zagranicznych dochodów w Polsce.
Oznacza to, że jeśli polski podatnik osiąga również dochody spoza Polski, we wspomnianych państwach, dochody te łączy się z dochodami ze źródeł przychodów położonych na terytorium Polski. W tym przypadku od podatku obliczonego od łącznej sumy dochodów odlicza się kwotę równą podatkowi dochodowemu zapłaconemu w obcym państwie. Odliczenie to nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w państwie obcym.

Kiedy zwolnienie

W przypadku niektórych dochodów uzyskanych za granicą występuje zwolnienie ich z podatku w Polsce na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (na przykład dochody z Francji, Niemiec, Hiszpanii, Włoch, Irlandii, Wielkiej Brytanii). Nie oznacza to jednak, że podatnik nie jest zobowiązany do złożenia zeznania podatkowego. Pracując w tych krajach, nie będzie musiał składać zeznania polskiemu fiskusowi, gdy jednocześnie w ciągu roku nie uzyskał opodatkowanych dochodów w Polsce.
W przypadku gdy takie dochody uzyskał, na przykład przez część roku pracował w kraju, musi rozliczyć się z nich w zeznaniu rocznym, a zwolnione dochody zagraniczne wpłyną na ustalenie stopy procentowej, która będzie miała zastosowanie do wyliczenia podatku od polskich dochodów.
Może się więc zdarzyć, że trzeba będzie dopłacić do pobranych przez płatnika w ciągu roku zaliczek.
W tym przypadku obowiązuje ogólna reguła, że jeśli polski podatnik oprócz dochodów podlegających opodatkowaniu w Polsce osiągał również dochody z zagranicy, zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych - podatek określa się w następujący sposób:
• do dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym dodaje się dochody zwolnione od tego podatku i od sumy tych dochodów oblicza się podatek według skali polskiej,
• ustala się stopę procentową tego podatku do tak obliczonej sumy dochodów,
• ustaloną stopę procentową stosuje się do dochodu podlegającego opodatkowaniu polskim podatkiem dochodowym.

Nieprawidłowe rozliczenie

Niezłożenie zeznania lub złożenie zeznania, w którym podatek należny jest w wysokości mniejszej niż być powinien, powoduje powstanie tzw. zaległości podatkowej.
Od takiej zaległości nalicza się z kolei odsetki. Podatnik, który, składając zeznanie, nie uwzględnił w nim dochodów zagranicznych, może zaniżyć podatek. Oznacza to, że będzie musiał dopłacić nieuiszczoną kwotę oraz wpłacić zaległe odsetki.
Musi się też liczyć z karą grzywny za zaniżenie podatku lub niezłożenie w terminie zeznania rocznego.

Ulgi w spłacie podatku

Podatnicy, którzy zaniżyli podatek w wyniku nieprawidłowego rozliczenia dochodów zagranicznych, mogą jednak wystąpić do naczelnika urzędu skarbowego z prośbą o ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych.
Organ podatkowy, na wniosek podatnika w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, może:
• odroczyć termin płatności podatku lub rozłożyć zapłatę podatku na raty,
• odroczyć lub rozłożyć na raty zapłatę zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę,
• umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną.
Umorzenie zaległości podatkowej powoduje również umorzenie odsetek za zwłokę w całości lub w takiej części, w jakiej została umorzona zaległość podatkowa.
Jednak urząd skarbowy, który wyda decyzję przyznającą ulgę w spłacie podatku lub zaległości podatkowej, nie zrobi tego za darmo.
W decyzji o odroczeniu terminu lub rozłożeniu na raty, dotyczącej podatków stanowiących dochód budżetu państwa, organ podatkowy ustala tzw. opłatę prolongacyjną od kwoty podatku lub zaległości podatkowej.
Stawka tej opłaty wynosi 50 proc. stawki odsetek za zwłokę. Opłata prolongacyjna wpłacana jest w terminach płatności odroczonego podatku (zaległości podatkowej) lub rat podatku (zaległości podatkowej). Nie ustala się opłaty prolongacyjnej, gdy przyczyną wydania decyzji były klęska żywiołowa lub wypadek losowy.

Konsekwencje karne skarbowe

Inną konsekwencją niezłożenia w terminie zeznania lub zaniżenia w zeznaniu podatku obliczonego od dochodów zagranicznych lub przy uwzględnieniu dochodów zagranicznych jest kara grzywny. W przypadku gdy nieprawidłowości podatkowe będą polegały na niezłożeniu w terminie zeznania lub zaniżeniu podatku nieprzekraczającego kwoty 5630 zł, będzie to stanowiło wykroczenie skarbowe zagrożone grzywną.
W przypadku gdy grzywnę będzie wymierzał urząd skarbowy (za zgodą podatnika), w drodze mandatu karnego wyniesie ona od 112,60 zł do 2252 zł.
Jeśli podatnik nie zgodzi się na mandat karny, sprawa może trafić do sądu, gdzie zagrożenie grzywną kształtuje się w granicach od 112,60 zł nawet do 22 520 zł.
Wymierzając karę grzywny lub nakładając ją mandatem karnym, uwzględnia się stosunki majątkowe i rodzinne sprawcy oraz jego dochody i możliwości zarobkowe. W razie braku zgody na mandat sprawa podlega rozpoznaniu na zasadach ogólnych, czyli urząd prowadzi postępowanie, którego finał znajduje się w sądzie.
W sytuacji gdy podatnik nie zgodzi się na mandat, a zwłaszcza gdy sprawca wykroczenia skarbowego przebywa stale za granicą albo gdy nie można ustalić jego miejsca zamieszkania lub pobytu w kraju, urząd skarbowy może dokonać tymczasowego zajęcia mienia ruchomego sprawcy.

Uchylony mandat

Warto pamiętać, że mandat karny podlega niezwłocznie uchyleniu, jeżeli karę grzywny nałożono za czyn niebędący czynem zabronionym jako wykroczenie skarbowe. Uchylenie następuje na wniosek ukaranego złożony w terminie zawitym siedem dni od daty przyjęcia mandatu lub z urzędu. Uchylając mandat karny, nakazuje się podmiotowi, na rachunek którego pobrano grzywnę, niezwłoczny zwrot uiszczonej kwoty, chyba że czyn zarzucany sprawcy wyczerpuje znamiona przestępstwa skarbowego, przestępstwa lub wykroczenia.
Uprawniony do uchylenia prawomocnego mandatu karnego jest sąd właściwy do rozpoznania sprawy, na którego obszarze działania została nałożona kara grzywny. Nie oznacza to jednak, że jest to równoznaczne z uniknięciem odpowiedzialności. W razie uchylenia mandatu karnego sprawa podlega rozpoznaniu na zasadach ogólnych.
Ważne!
Kwoty podatków, odsetki za zwłokę, opłaty prolongacyjne zaokrągla się do pełnych złotych w ten sposób, że końcówki kwot wynoszące mniej niż 50 groszy pomija się, a końcówki kwot wynoszące 50 i więcej groszy podwyższa się do pełnych złotych
14,5 proc. wynoszą odsetki od zaległości podatkowej
2252 zł może wynieść grzywna wymierzona przez urząd skarbowy za niezłożenie w terminie zeznania