Rozpoczynając pracę w Bułgarii, wystarczy zarejestrować się w urzędzie skarbowym w celu uzyskania numeru podatkowego. Po zakończeniu pracy nie trzeba wyrejestrowywać się z systemu. Konieczne jest jednak rozliczenie się z bułgarskimi władzami skarbowymi.

Począwszy od 1 stycznia 2007 r., czyli od momentu przystąpienia Bułgarii do Unii, Polacy nie potrzebują wizy czy pozwolenia na pracę, aby przebywać i pracować w tym kraju. Według Agaty Deptuch, starszego konsultanta, doradcy podatkowego z PricewaterhouseCoopers, mogą oni wjeżdżać do Bułgarii i przebywać tam na podstawie ważnego paszportu lub dowodu osobistego, chyba że ich pobyt w Bułgarii przekroczy 90 dni. W takim wypadku Polacy muszą ubiegać się o certyfikat pobytu, który wydawany jest w ciągu jednego (roboczego) dnia i może być ważny przez pięć lat.
Procedura zakończenia pracy w Bułgarii jest równie prosta. W Bułgarii nie obowiązują procedury dotyczące wyrejestrowania z bułgarskiego systemu podatkowego. Osoba, która zakończyła pracę w Bułgarii, może wyjechać z kraju bez potrzeby informowania władz podatkowych, po uprzednim uregulowaniu swoich zobowiązań podatkowych.
Jednak zeznanie podatkowe za dany rok podatkowy nie może zostać złożone wcześniej niż w styczniu roku następnego, nawet gdy praca w Bułgarii została zakończona przed tym terminem.
Na początek rejestracja
Osoby, które będą miały obowiązki w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych oraz ubezpieczeń społecznych, powinny zarejestrować się w odpowiednim bułgarskim organie skarbowym.
- W związku z rejestracją zostanie nadany im numer identyfikacyjny, którym będzie trzeba posługiwać się podczas kontaktów z urzędem w sprawach podatku i ubezpieczeń społecznych - tłumaczyła Agata Deptuch.
Joanna Narkiewicz-Tarłowska, starszy menedżer, doradca podatkowy z PricewaterhouseCoopers, zwróciła uwagę na sposób opodatkowania osób pracujących w Bułgarii.
- Sposób opodatkowania danej osoby w Bułgarii, podobnie jak w Polsce, zależy od jej statusu podatkowego (tzw. rezydencji podatkowej). Polak, który zostanie uznany za rezydenta podatkowego w Bułgarii, będzie podlegał w Bułgarii opodatkowaniu od całości swoich światowych dochodów uzyskanych w danym roku podatkowym (tj. zarówno od dochodów z pracy, nieruchomości położonych za granicą, kapitałów zagranicznych itp.). Natomiast osoba będąca nierezydentem podatkowym w Bułgarii będzie musiała opodatkować jedynie dochody z pracy w Bułgarii oraz inne dochody ze źródeł w Bułgarii (np. dochód z najmu nieruchomości położonej na terytorium Bułgarii) - tłumaczyła Joanna Narkiewicz-Tarłowska.
Zgodnie z bułgarskimi przepisami podatkowymi, bez względu na posiadane obywatelstwo, dana osoba może zostać uznana za rezydenta podatkowego w Bułgarii, jeśli spełni którykolwiek z następujących warunków:
  •  osoba posiada adres stałego miejsca zamieszkania w Bułgarii lub
  •  przebywa w Bułgarii przez okres przekraczający 183 dni podczas każdego dwunastomiesięcznego okresu.
Po spełnieniu wskazanych warunków (lub przynajmniej jednego z nich) dana osoba staje się rezydentem podatkowym w całym roku kalendarzowym, w którym jej pobyt przekroczył 183 dni. Dla potrzeb obliczenia długości pobytu dzień przyjazdu i dzień wyjazdu z Bułgarii liczone są jako dni pobytu w Bułgarii.
- Trzecim warunkiem ważnym dla uzyskania statusu rezydenta jest posiadanie ośrodka interesów życiowych w Bułgarii. Ośrodek interesów życiowych określa się w stosunku do osobistych i gospodarczych powiązań danej osoby z krajem, biorąc pod uwagę wiele okoliczności, takich jak miejsce przebywania rodziny, posiadane nieruchomości, miejsce wykonywania pracy - tłumaczyła Joanna Narkiewicz-Tarłowska.
Dodała, że w przypadku gdy na mocy polskich przepisów podatkowych dana osoba jest polskim rezydentem podatkowym, a jednocześnie spełnia warunki, na podstawie których staje się rezydentem podatkowym także w Bułgarii, powstały w konsekwencji konflikt rezydencji zostanie rozwiązany na bazie umowy zawartej pomiędzy Polską a Bułgarią w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku.
PIT od wynagrodzenia
Każdy przychód, uzyskiwany tytułem umowy o pracę, bez względu na źródło wypłaty (umowa o pracę zawarta ze spółką posiadającą siedzibę na terytorium Polski lub Bułgarii), jeżeli praca była wykonywana na terytorium Bułgarii, uznawany jest za pochodzący ze źródeł w Bułgarii.
Z danych ekspertów PricewaterhouseCoopers wynika, że do przychodów ze stosunku pracy oprócz wynagrodzenia zasadniczego zalicza się różnego rodzaju premie, nagrody, wypłaty pieniężne, świadczenia w gotówce lub naturze (np. koszty wynajmu mieszkania oraz opłat z nim związanych czy też koszty przelotów do kraju w celach prywatnych pokrywane przez pracodawcę).
- W przypadku gdy nasze wynagrodzenie wypłacane jest na podstawie umowy o pracę zawartej ze spółką bułgarską, podatek dochodowy od osób fizycznych należny z tytułu uzyskiwanego wynagrodzenia obliczany i potrącany jest przez pracodawcę dokonującego wypłaty wynagrodzenia. Konsekwentnie bułgarski pracodawca zobowiązany jest do przekazania podatku do właściwego organu skarbowego. W przypadku gdy wykonujemy pracę w Bułgarii na podstawie umowy o pracę ze spółką nieposiadającą siedziby na terytorium Bułgarii (np. na podstawie umowy zawartej z firmą polską), będziemy osobiście odpowiedzialni za zadeklarowanie naszych dochodów w zeznaniu podatkowym oraz obliczanie i wpłacanie odpowiedniego podatku do właściwego organu podatkowego - tłumaczyła Agata Deptuch.
POTWIERDZENIE PŁATNOŚCI PODATKU
Jeśli dana osoba zapłaciła w Bułgarii podatki, może ubiegać się o wydanie przez odpowiednie władze podatkowe certyfikatu potwierdzającego ten fakt. Taki certyfikat może okazać się przydatny w przypadku korzystania ze zwolnienia (o którym mowa w umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej pomiędzy Polską i Bułgarią) dotyczącego wynagrodzenia uzyskiwanego przez Polaka będącego rezydentem podatkowym w Polsce za pracę wykonywaną w Bułgarii.
Wskazała także, że dochody uzyskiwane na podstawie umowy o pracę podlegają opodatkowaniu według stawek progresywnych. Najwyższa stawka w 2007 roku wynosi 24 proc. i odnosi się do dochodu przekraczającego 7200 lew bułgarskich (BGN), co stanowi 3682 euro.
- Trzeba pamiętać, że dochód Polaka za pracę wykonywaną przez niego na terytorium Bułgarii będzie zwolniony ze składek do bułgarskiego systemu ubezpieczeniowego jedynie w sytuacji, gdy będzie on posiadał certyfikat E101 wydany na czas jego pracy na terytorium Bułgarii przez polskie władze ubezpieczeniowe - podkreśliła Joanna Narkiewicz-Tarłowska.
Obowiązki podatkowe
Osoby, które uzyskują przychody wyłącznie na podstawie umowy o pracę zawartej z firmą bułgarską, nie są zobowiązane do składania zeznań podatkowych po zakończeniu roku podatkowego (rok podatkowy równy jest rokowi kalendarzowemu).
Jeśli dana osoba uzyska inny przychód niż ten, na podstawie umowy o pracę zawartej z firmą bułgarską (np. przychód na podstawie umowy o pracę zawartej z polską spółką), będzie musiała złożyć zeznanie podatkowe o wysokości osiągniętego w danym roku podatkowym przychodu do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Jednocześnie w tym samym terminie osoba ta powinna zapłacić różnicę pomiędzy podatkiem należnym za rok podatkowy, wynikającym z zeznania podatkowego, a sumą zaliczek zapłaconych w trakcie roku (o ile takie zaliczki były płacone).
Jak podkreślają eksperci PricewaterhouseCoopers, jeśli zeznanie podatkowe zostanie złożone, a należny podatek zapłacony w całości do 10 lutego roku następującego po roku podatkowym, podatnikowi przysługuje obniżka w wysokości 5 proc. należnego zobowiązania podatkowego za dany rok (tj. podatku całkowitego pomniejszonego o zaliczki zapłacone w trakcie roku).
Taka sama obniżka przysługuje osobom, które w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym prześlą swoje zeznanie podatkowe w formie elektronicznej.
Zeznania podatkowe można składać osobiście, za pomocą poczty poleconej lub poczty elektronicznej, jeśli posiadamy podpis elektroniczny.
EWA MATYSZEWSKA
Stawki PIT w Bułgarii w 2007 roku / DGP