Spółka uzyskała decyzję o przyjęciu dofinansowania projektu na budowę portalu internetowego. Zostanie to sfinansowane w 75 proc. z Europejskiego Funduszu Społecznego. Realizacja projektu zakończy się w ciągu trzech miesięcy. Jak takie zdarzenie ująć w księgach rachunkowych?

AGNIESZKA PRZYBYT
ekspert podatkowy, dyrektor działu podatków i szkoleń, Rewit Księgowi i Biegli Rewidenci
Rozważając takie zdarzenie gospodarcze pod kątem jego ujęcia w księgach rachunkowych, odrębnej analizy wymaga sposób ujęcia kosztów oraz sposób ujęcia przychodów, choć te dwa aspekty są ze sobą ściśle powiązane.
Ujęcie kosztów uzależnione jest od sposobu, w jaki będzie prowadzona budowa portalu internetowego. W przypadku, gdy spółka planuje budowę portalu we własnym zakresie, poniesione zostaną niezbędne ku temu nakłady, takie jak praca osób zatrudnionych w spółce, zużycie własnych materiałów i energii i innego rodzaju koszty, które stanowią koszty ogólne prowadzenia działalności i winny obciążać wynik finansowy okresu sprawozdawczego. Innym rozwiązaniem jest zakup gotowego projektu portalu internetowego od jednostki świadczącej tego rodzaju usługi, która przekazując taki projekt, może sprzedać jedynie usługę, ale może też dokonać jednocześnie zbycia praw autorskich. Od tego, która z tych dwóch form zostanie wybrana, zależy ujęcie zdarzenia gospodarczego w księgach rachunkowych. Gdyby spółka zakupiła usługę projektowania portalu internetowego bez przeniesienia praw autorskich do tego projektu, ujęcie kosztu tej usługi byłoby tożsame z przypadkiem, gdy projekt wykonywany jest we własnym zakresie. Zakup praw autorskich przez spółkę stanowi natomiast nabycie wartości niematerialnych i prawnych, a więc aktywów trwałych podlegających amortyzacji. W tym przypadku wynik finansowy będzie obciążany kosztami portalu sukcesywnie w zależności od ustalonej stawki amortyzacyjnej. Warto dodać, iż sposób ustalania tej stawki jest opisany w art. 32 ustawy o rachunkowości, zgodnie z którym przy ustalaniu okresu amortyzacji uwzględnia się planowany okres ekonomicznej użyteczności wartości niematerialnych i prawnych. Okres ten należy ustalić na dzień przyjęcia aktywa do używania, a poprawność stosowanych okresów i stawek amortyzacji powinna być przez spółkę okresowo weryfikowana w następnych latach.
Ujęcie dotacji uzależnione jest od sposobu ujęcia kosztów projektu, gdyż mogą być one rozliczane na dwa sposoby - bezpośrednio w tak zwane koszty okresu lub drogą systematycznego, planowego rozłożenia w czasie na ustalony okres amortyzacji. W pierwszym przypadku dotacja stanowić będzie pozostałe przychody operacyjne w pełnej wysokości w momencie jej otrzymania w korespondencji z odpowiednim kontem środków pieniężnych. Jeżeli jednak już na dzień bilansowy istnieje duże prawdopodobieństwo uzyskania dotacji, to można - zgodnie z zasadą współmierności - już na ten dzień zaliczyć ją do przychodów. Warto tu jednak podkreślić, iż w przypadku, gdy otrzymanie dotacji nie jest wystarczająco prawdopodobne, zasadne wydaje się poinformowanie w informacji dodatkowej o fakcie poniesienia kosztów w określonej wysokości, których 75 proc. może zostać pokryte dotacją, co zostanie ujęte w rachunku zysków i strat następnego okresu sprawozdawczego. W drugim przypadku, gdy koszty projektu zostaną zaliczone do wartości niematerialnych i prawnych, to wartość dotacji w momencie otrzymania winna być ujęta na rozliczeniach międzyokresowych w pasywach. Do czasu przyjęcia do używania prawa autorskiego dotacja ta stanowi w niezmienionej wysokości przychody przyszłych okresów. Z chwilą rozpoczęcia amortyzacji tych praw, nastąpi stopniowe równoległe do amortyzacji rozliczanie dotacji na pozostałe przychody operacyjne.
(AP)
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 32 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).