Spółka wypowiedziała umowę najmu lokalu i zażądała opuszczenia lokalu przez najemcę. Ten jednak uczynił to dopiero po kilku tygodniach. Spółka zażądała zapłaty za okres bezumownego korzystania z lokalu. Czy powinna doliczyć VAT?

TOMASZ MICHALIK
doradca podatkowy, partner MDDP
Co do zasady, należy przyjąć, że nie ma powodu do opodatkowania przypadku bezumownego korzystania z rzeczy. Jednakże trzeba także pamiętać, że każdy przypadek jest różny i generalnie konsekwencje podatkowe zależeć będą od okoliczności konkretnej sprawy. Wszelako, jeżeli odnosić się będziemy do przypadku, w którym właściciel lokalu nie zgadza się na zajmowanie tego lokalu przez inną osobę i żąda odszkodowania za okres, w którym osoba ta - bez jego zgody - zajmowała ów lokal, uniemożliwiając mu inne wykorzystanie przedmiotowego lokalu, to nie ma żadnego powodu, aby uznać, że mamy do czynienia z jakimkolwiek świadczeniem podlegającym opodatkowaniu VAT. W szczególności zaś nie można uznać bezumownego korzystania z rzeczy za świadczenie usług przez właściciela (dysponenta) rzeczy na rzecz osoby, która bez umowy z rzeczy tej korzysta.
Zgodnie z definicja zawartą w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.) przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. Definicja ta oparta jest na definicji zawartej w art. 24 (1) Dyrektywy 2006/112, która przewiduje, że świadczenie usług oznacza każdą transakcję, która nie stanowi dostawy towarów (regulacja ta odpowiada art. 6 VI Dyrektywy).
Świadczenie usług jest zaś, jako reguła, opodatkowane, jeżeli jest odpłatne. Należy jednak wyraźnie podkreślić, iż nawet przy tak szerokiej przedmiotowo definicji usług nie wszystkie przypadki, gdy podatnik otrzymuje środki pieniężne od innej osoby, stanowią odpłatność za świadczenie usługi. Przykładem mogą być darowizny pieniężne (mające charakter świadczenia jednostronnego darczyńcy) czy subsydia niezwiązane z dostawą konkretnych towarów czy usług (np. przekazywane spółce zależnej kwoty na pokrycie bieżących czy przyszłych kosztów działalności, niezwiązane z jakimkolwiek świadczeniem spółki zależnej).
Not. KT
Tomasz Michalik, doradca podatkowy, partner MDDP / DGP